شصت درصد افزایش فروش جنگ‌افزار از ۱۱ سپتامبر
۱۳۹۰ اسفند ۸, دوشنبه
در سال ۲۰۱۰ میلادی، در حالی که اقتصاد جهان همچنان دستخوش بحران بود، صنایع تسلیحاتی، به دلیل بحران‌های نظامی در نیم‌کره جنوبی، همچنان به‌درآمد خود افزودند. گزارش تازه بنیاد صلح سوئد نشان می‌دهد که فروش صد شرکت تسلیحاتی مهم جهان در این سال نسبت به سال ۲۰۰۹ یک درصد افزایش یافته و به بیش از ۴۱۱ میلیارد دلار رسیده است.
در سال ۲۰۰۹ صد شرکت بزرگ تسلیحاتی جهان، توانسته بودند میزان فروش خود را نسبت به سال ۲۰۰۸ هشت درصد بالا ببرند و به ۴۰۱ میلیارد دلار برسانند. مقایسه این آمار نشان می‌دهد که در سال ۲۰۱۰ هرچند حجم فروش شرکت‌های اسلحه‌سازی مهم یک درصد افزایش یافته، اما در مقایسه با سال‌های قبل رشد کمتری داشته است.
آمریکا و بریتانیا در صدر جدول
برپایه گزارش بنیاد تحقیقات صلح سوئد (Sipri) در سال ۲۰۱۰ کنسرن آمریکائی لاکهید مارتین با ۳۵ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار فروش مثل همیشه در صدر معاملات تسلیحاتی جهان قرار گرفته است.
جایگاه دوم این جدول را شرکت بریتانیائی BAE Systems با نزدیک به ۳۳ میلیارد دلار فروش احراز کرده، اما در ردیف سوم بازهم یک کنسرن آمریکائی قرار دارد. شرکت بوئینگ آمریکا نزدیک ۳۱ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار فروش داشته است.
بخش عمده سود ناشی از معاملات تسلیحاتی جهان به جیب ده شرکتی سرازیر شده که در صدر جدول قرار دارند. شرکت EADS که یک شرکت چندملیتی اروپائی است، با ۱۶ میلیارد و ۴۰۰ میلیون یورو درآمد ردیف هفتم این جدول را به خود اختصاص داده است. اما فقط ۲۷ درصد درآمد این شرکت اروپائی ناشی از فروش جنگ افزار است.
بنیاد تحلیقات صلح سوئد، اسامی صد شرکت مهم تسلیحاتی جهان را همراه با درآمد آنها در سال‌های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰ منتشر کرده است. اسامی سه شرکت آلمانی راین‌متال، توسن کروپ و دیل در این جدول قید شده است. حدود ۴ درصد سهام شرکت کروپ آلمان متعلق به ایران است.
سهم اروپا و روسیه
در مجموع شرکت‌های آمریکا و اروپای غربی بر بازار تسلیحات جهان سلطه داشته‌اند. در گزارش تازه بنیاد تحقیقات صلح استکهلم از ۴۴ شرکت آمریکائی نام برده شده که در میان صد شرکت تسلیحاتی پرفروش جهان قرار دارند. ۶۰ درصد درآمد ناشی از فروش جنگ‌افزارها به جیب این شرکت‌ها رفته است. ۳۰ شرکت دیگر این فهرست متعلق به اروپای غربی هستند.
در گزارش تازه، شش شرکت روسی در ردیف‌های ۴۷ تا ۹۲ فهرست شرکت‌های پرفروش تسلیحاتی قرار گرفته‌اند. از سه شرکت روسی نیز، بدون تعیین ردیف نام برده شده است. تولید و فروش بخش مهمی از جنگ‌افزارهای روسی در انحصار شرکت‌های دولتی است. آمار این رشته، به سختی در اختیار افکار عمومی قرار می‌گیرد.
تاثیر یازده سپتامبر بر معاملات تسلیحاتی
از حمله تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ به این‌سو، بازار تسلیحات جهان هر‌سال رشد بیشتری داشته است. این رشد حتی در جریان بحران مالی جهانی که از سال ۲۰۰۸ آغاز شد و هنوز ادامه دارد متوقف نشده است. درآمد ۱۰۰ شرکت ممتاز تسلیحاتی از سال ۲۰۰۲ تاکنون حدود ۶۰ درصد بالا رفته است.
همزمان با انتشار گزارش تازه بنیاد تحقیقات صلح استکهلم، سوزان جکسون کارشناس تسلیحاتی این بنیاد گفته است: «معاملات تسلیحاتی در سال ۲۰۱۰ به این دلیل رونق خود را حفظ کرد که تولید در این شاخه از صنعت همیشه دراز مدت است. همچنین در وضعیت خریداران، که به‌طور عمده دولت‌ها هستند، تغییری ایجاد نمی‌شود.»
بنیاد تحقیقات صلح استکهلم در سال ۱۹۶۶ تاسیس شده است. این بنیاد از سال ۱۹۶۹ هرساله گزارش خود را درباره وضعیت معاملات تسلیحاتی جهان منتشر می‌کند.
JT/MM