شهروندان ترکتبار درانتخابات آلمان به چه کسی رأی می‌دهند؟
۱۳۹۶ شهریور ۱۸, شنبه
مصطفی بیهان که اهل ترکیه است و در شهر کلن آلمان زندگی می‌کند فراخوان چندی پیش اردوغان در رابطه با انتخابات پارلمانی آلمان را"ناجور" می‌داند. رئیس جمهور ترکیه آلمانی‌های ترکتبار را فرا خوانده بود که در زمان انتخابات پارلمانی آلمان احزاب سوسیال دمکرات (SPD)، سبزها و دو حزب برادر سوسیال مسیحی (CSU) و دمکرات مسیحی (CDU) را بایکوت کنند. رجب طیب اردوغان گفته بود که این احزاب دشمن ترکیه هستند.
مصطفی بیهان می‌گوید: «اگر سبزها، سوسیال دمکرات‌ها و دمکرات مسیحی‌ها را انتخاب نکنیم‌پس کی را انتخاب کنیم؟ دمکرات‌های آزاد (FDP) را؟ یا آلترناتیو برای آلمان (AfD) را؟»
به طور سنتی طرفدار سوسیال دمکرات‌ها
این پرسشی است که برای بسیاری از حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار شهروندی مطرح است که دارای پیشینه ترک هستند و خود یا والدین‌شان به عنوان مهاجر به آلمان آمده‌اند و با برخورداری از تابعیت آلمان می‌توانند در انتخابات پارلمانی این کشور در روز ۲۴ سپتامبر (دوم مهرماه) شرکت کنند.
اوموت کاراکاس از مؤسسه نظرسنجی Data4U که کارش را روی گروه‌های مهاجر در آلمان و اروپای مرکزی متمرکز کرده است می‌گوید: «ما می‌دانیم ترک‌هایی که در آلمان زندگی می‌کنند بیشتر دارای تمایلات محافظه‌کارانه هستند. از این نظر‌قاعدتا باید حزب سوسیال مسیحی یا دمکرات مسیحی را انتخاب کنند، چون این احزاب محافظه‌کار هستند. اما از آنجایی که ترک‌ها در آلمان به طور سنتی بیشتر از طبقه کارگر هستند، به لحاظ سیاسی بیشتر گرایش چپ دارند. برای همین به سوسیال دمکرات‌ها یا سبزها رأی می‌دهند.»
براساس همه‌پرسی‌ای که Data4U بلافاصله پس از انتخابات پارلمانی چهار سال پیش در میان رأی‌دهندگان ترکتبار انجام داد، ۶۴ درصد کسانی که در همه‌پرسی شرکت کرده بودند به حزب سوسیال دمکرات آلمان رأی داده بودند. ۱۲ درصد هم حزب سبزها را انتخاب کرده بودند. گزارشی تحلیلی که "شورای کارشناسان بنیادهای آلمان برای مهاجرت و هم‌پیوندی (انتگراسیون)" درباره احزابی که شهروندان آلمانی – ترک انتخاب می‌کنند منتشر کرده، نتیجه همه‌پرسی مزبور را تأیید می‌کند. در این گزارش که در نوامبر ۲۰۱۶ انتشار یافته، آمده است: «افرادی که دارای پیشینه مهاجرت از ترکیه هستند در آلمان مثل گذشته تمایل آشکاری به طیف احزاب چپ دارند.» طبق این گزارش ۶۹،۸ درصد شرکت‌کنندگان در همه‌پرسی شورای کارشناسان سوسیال‌دمکرات‌ها را به لحاظ سیاسی به خود نزدیک می‌بینند،۱۳،۴ درصد سبزها را و تنها ۶،۱ درصد حزب دمکرات مسیحی را.
تنش‌های فزاینده
دلیل اینکه رأی‌دهندگان ترکتبار به احزاب سوسیال مسیحی و دمکرات مسیحی به دید انتقادی می‌نگرند تنها این نیست که این دو حزب واژه "مسیحی" را در عنوان‌شان حمل می‌کنند، بلکه محتوای آرا و برنامه‌های این دو حزب نیز برای این رأی‌دهندگان جای سؤال دارد. دو حزب سوسیال مسیحی و دمکرات مسیحی آلمان مدتهاست که با عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا مخالفت می‌کنند. همچنین ضدیت آنها با تابعیت دوگانه و بحث‌هایی که در میان خود دربارهLeitkultur (فرهنگ هادی، فرهنگ پایه‌ای) آلمانی می‌کنند، برای رأی‌دهندگان ترکتبار ناخوشایند است.
افزون بر این، سیاستمداران ترکتبار در طیف احزاب چپ بیشتر هستند و به چشم می‌آیند: پنج نماینده از یازده نماینده ترکتبار در مجلس نمایندگان آلمان (بوندس‌تاگ) در فراکسیون حزب سوسیال دمکرات هستند. از سبزها سه نماینده ترکتبار در مجلس آلمان هستند که یکی از آنان رئيس حزب سبزها، جم اوزدمیر است. حزب چپ‌ها هم دو نماینده ترکتبار به مجلس آلمان فرستاده است. احزاب برادر سوسیال مسیحی و دمکرات مسیحی تنها یک نماینده ترکتبار در مجلس دارند و این در حالی است که این دو حزب بزرگترین فراکسیون در مجلس آلمان را تشکیل می‌دهند.
در سال‌های اخیر و بخصوص پس از کودتای نافرجام در ترکیه رابطه میان برلین و آنکارا پی در پی بدتر شده است. هم دولت ترکیه و هم بسیاری از آلمانی‌های ترکتبار تصویب قطعنامه "نسل‌کشی" ارامنه در مجلس آلمان در ژوئن ۲۰۱۶ را به عنوان اقدامی تحریک‌آمیز ارزیابی کردند. سرکوب آزادی‌ها پس از کودتای نافرجام در ترکیه و رفراندوم تغییر قانون اساسی در این کشور در ماه آوریل ۲۰۱۷ هم در آلمان با انتقاد شدید روبرو شد. اینکه اردوغان شیوه‌های تصمیم‌گیری مقا‌م‌های دولت آلمان را با روش‌های نازی‌ها مقایسه کرد و نیز جدال بر سر سخنرانی‌های انتخاباتی سیاستمداران ترک در آلمان و همچنین دستگیری روزنامه‌نگاران و فعالان حقوق بشر آلمانی در ترکیه هم باعث بدتر شدن روابط دو کشور شد. فراخوان رئيس جمهور ترکیه به بایکوت احزاب دمکرات مسیحی،سوسیال دمکرات و سبزها تنها یکی از جلوه‌های وخامت رابطه میان دو کشور است.
بیشتر بخوانید: توصیه انتخاباتی غیرمعمول اردوغان به ترک‌های ساکن آلمان
این واقعیت که بخشی از جمعیت ترکتبار در آلمان در جامعه‌ای موازی (جامعه‌ای که در آن هر قشری تنها با فرهنگ مشابه خود تعامل دارد) به سر می‌برد هم وضعیت را دشوارتر می‌کند. طبق پژوهشی که Data4U در اکتبر ۲۰۱۵ منتشر کرده، حدود ۶۳ درصد ترک‌تباران در آلمان در زندگی روزمره‌شان به ندرت به آلمانی، بلکه به ترکی حرف می‌زنند. اوموت کاراکاس می‌گوید: «بسیاری از ترک‌ها در آلمان تا میزان ۱۰۰ درصد فقط از رسانه‌های ترکی خودشان استفاده می‌کنند و از آنچه در رسانه‌های آلمانی گزارش و نشان داده می‌شود کمتر خبردار می‌شوند.
کاهش شمار رأی‌دهندگان
هنوز روشن نیست که فراخوان اردوغان برای بایکوت چند حزب آلمانی چه تأثیری بر انتخابات پارلمانی آلمان خواهد گذاشت. مقامات دولت آلمان با نگرانی به این موضوع می‌نگرند. آنگلا مرکل،صدراعظم آلمان، از همه آلمانی‌های ترکتبار خواست که در انتخابات شرکت کنند. زیگمار گابریل‌رئیس حزب سوسیال دمکرات آلمان نیز در این رابطه گفت: «انتظار دارم که مردم به پای صندوق‌های رأی بروند و از حق خودشان استفاده کنند.»
با وجود همه این درخواست‌ها و تشویق‌ها اوموت کاراکاس پیش‌بینی می‌کند که در انتخابات پارلمانی پیش رو شمار رأی‌دهندگان ترکتبار کاهش یابد. اگر چنین شود، حزب سوسیال دمکرات آلمان بیشترین ضرر را خواهد دید. اما در درازمدت احتمالا احزاب بسیار کوچکی سود خواهند برد که می‌خواهند علائق مهاجران، بخصوص ترک‌تباران را محور کار و برنامه خود قرار دهند. کاراکاس می‌گوید: «این احزاب هنوز برای آلمانی – ترک‌ها شناخته شده نیستند. اما این به معنای آن نیست که این احزاب در سال‌های آینده شناخته نخواهند شد. می‌توانم به خوبی تصور کنم که این احزاب زمانی رأی‌دهندگان بسیاری را بسیج خواهند کرد.»
نمونه هلند
در هلند یک حزب که بیش از همه به مسائل و علائق مهاجران توجه دارد توانسته است توجه این گروه را به خود جلب کند. در سال ۲۰۱۵ دو نماینده پیشین ترکتبار و سوسیال دمکرات مجلس هلند حزب مهاجران DENK (واژه هلندی به معنای "بیاندیش"، همین واژه در ترکی یعنی "برابر") را تأسیس کردند. این حزب در آخرین انتخابات پارلمانی هلند در فصل بهار گذشته توانست به سه کرسی مجلس دست یابد. در شهرهای بزرگ هلند، مانند روتردام و لاهه، میزان آرایی که‌این حزب از آن خود کرد از سوسیال دمکرات‌های هلند هم بیشتر بود.
البته موضوع استقلال این حزب مورد بحث و جدل است و گفته شده که دو رئيس حزب با حزب عدالت و توسعه ترکیه روابط نزدیک دارند. انتقادی از سوی رؤسای "دنک" به اردوغان و سیاست دولت ترکیه شنیده نمی‌شود. وقتی در ماه مه گذشته یک وبلاگ‌نویس هلندی – ترک به دلیل توییت‌های انتقادی‌اش علیه اردوغان در ترکیه بازداشت شد همه احزاب پارلمان هلند از تصویب قطعنامه‌ای که خواستار آزادی فوری این وبلاگ‌نویس بودند دفاع کردند. تنها یک حزب حاضر به پیوستن به دیگر احزاب نبود و آن هم DENK بود.