شکایت خانواده‌های پناهجویان غرق‌شده از دولت استرالیا

در دسامبر ۲۰۱۰ یک قایق ماهی‌گیری با حدود ۱۰۰ پناهجوی ایرانی و عراقی بر اثر توفان در آب‌های دریای هند واژگون شد و ۵۰ پناهجو جان خود را از دست دادند. این رویداد در نزدیکی جزیره کریسمس اتفاق افتاد که متعلق به استرالیاست.

حال پس از گذشت حدود سه سال و نیم سال از این واقعه، رسانه‌ها خبر می‌دهند که خانواده‌های پناهجویان کشته یا زخمی شده از دولت استرالیا شکایت می‌کنند.

وکالت این خانواده‌ها را جورج نیوهاوس بر عهده دارد که یک وکیل مدافع حقوق بشر است. نیوهاوس تصریح کرد که به نمایندگی از سوی خانواده‌‌های قربانیان شکایتی را تسلیم دادگاه عالی ایالت "نیو ساوث ویلز" کرده است.

نیوهاوس گفت که مقامات استرالیایی "می‌دانستند یا باید می‌دانستند" که در آن زمان "مردان، زنان و کودکانی بی‌دفاع دچار توفان" شده‌اند، با وجود این، این مقامات تنها "قدم‌هایی ناکافی" برای کمک به توفان‌زدگان برداشتند.

جزیره کریسمس در نزدیکی اندونزی واقع شده، اما متعلق به استرالیاست. سرنشینان قایق تصمیم داشتند در استرالیا درخواست پناهندگی کنند. مرکز رسیدگی به امور پناهندگی استرالیا در جزیره کریسمس است.

به گفته وکیل خانواده‌های قربانیان، کشتی‌هایی که برای نجات فرستاده شده بودند از تجهیزات لازم برخوردار نبودند، اگر چه روشن بود که قایق پناهجویان در موقعیت به شدت اضطراری قرار دارد.

اهالی جزیره کریسمس با شنیدن فریادهای یاری سرنشنیان قایق از خواب بیدار شده و خود را به ساحل رسانده بودند. آنان کوشیده بودند با انداختن جلیقه نجات و طناب پناهجویان را نجات دهند. قایق پناهجویان تا یک ساعت پس از آن‌که موتور آن از کار افتاده بود روی آب‌های دریا بود. اما سپس قایق به صخره‌های جزیره کریسمس اصابت کرد. ۵۰ نفر جان خود را از دست دادند و ۴۲ نفر توانستند نجات یابند.

وزیر امور مهاجرت اقدام خانواده‌ها را شرم‌آور خواند

وزیر امور مهاجرت استرالیا، اسکات موریسون، اقدام حقوقی خانواده‌های قربانیان را محکوم کرد. او گفت که توقع آنان "موهن و شرم‌آور" است. موریسون روز سه‌شنبه (۱۷ ژوئن / ۲۷ خرداد) به خبرنگاران گفت: «مثل این است که کسی را که از میان آتش نجات داده‌اند از آتش‌نشانی شکایت کند.»

سازمان استرالیایی کمک به پناهجویان Refugee Action Collective (RAC) در واکنش به سخنان وزیر امور مهاجرت این کشور گفت که "معلوم است آقای وزیر اطلاعی از این مورد ندارد".

سخنگوی این سازمان، یان رینتول، به خبرنگاران گفت: «شکایت خانواده‌ها از نیروی دریایی یا نیروهای امدادگر آن دوره نیست. موضوع بر سر مسامحه‌ مقامات مسئول است و این‌که هیچ گونه آمادگی یا وسیله نجات مناسبی در جزیره کریسمس وجود نداشته تا بوسیله آن بتوان جلوی وقوع تراژدی را گرفت.»

سیاست "پناهنده‌پذیری" بحث برانگیز

جزیره کریسمس یکی از مقصدهای مورد علاقه مهاجران غیرقانونی است که با پرداخت پول به قاچاقچیان معمولا از یکی از بنادر اندونزی عازم این محل می‌شوند. هدف این گروه از مهاجران این است که به محض ورود به این جزیره از استرالیا درخواست پناهندگی کنند.

قاچاقچی‌ها برای رساندن پناهجویان به جزایر تابع استرالیا معمولا از قایق‌های کوچک و نامطمئن استفاده می‌کنند و این قایق‌ها را با تعداد سرنشینانی به مراتب بیش از ظرفیت آن‌ها روانه سفر دریایی می‌کنند.

تا کنون صدها پناهجو جان خود را در راه سفر آبی پرخطر به استرالیا از دست داده‌اند. در شش ماه اخیر هیچ قایقی به مقصد خود نرسیده، چون مطابق با سیاست بحث برانگیز پناهندگی در استرالیا، این قایق‌ها را در نیمه راه مجبور به بازگشت می‌کنند.

دولت استرالیا پناهجویان را در اردوگاه‌هایی در جزیره نارو و جزیره مانوس در پاپوآ- گینه نو اسکان می‌دهد. این پناهجویان اجازه ندارند به استرالیا بروند، حتی اگر با درخواست پناهندگی آنان موافقت شود.

سازمان‌های مدافع حقوق پناهندگان در استرالیا از وضعیت مسکن پناهجویان به شدت انتقاد می‌کنند.