فلوجه عراق، شهری که محاصره در محاصره است
۱۳۹۲ دی ۲۱, شنبهبه نظر میرسد که طرح هجوم گسترده ارتش عراق به شهر غربی فلوجه فعلا مسکوت مانده باشد. نمایندگان قبایل عراق از روز جمعه (۱۰ ژانویه/ ۲۰ دی) در تلاشاند تا با میانجیگری خود زمینه ظهور تفاهمنامهای میان ستیزهجویان القاعده و نیروهای دولتی در بغداد را فراهم آورند.
نمایندگان ارتش عراق اطمینان خاطر دادهاند، تا زمانی که مذاکرات دو طرف ادامه پیدا کند واحدهایی که فلوجه را در هفته اخیر محاصره کردهاند به این شهر حمله نخواهند کرد.
میانجیگران میخواهند پیکارجویان "دولت اسلامی عراق و شام" (داعش)، وابسته به القاعده کنترل شهر را به نیروهای قبایلی محلی پس بدهند. در صورتی که شبهنظامیان اسلامگرا از فلوجه عقبنشینی کنند ارتش نیز از تصرف نظامی شهر دست خواهد کشید. (بیشتر بخوانید: نیروهای "داعش" از فلوجه گریختند و از حلب عقبنشینی کردند)
شیخ محمد البجاری، یکی از رهبران گفتوگوهای جاری میگوید: «من حمله نظامی علیه فلوجه را در حال حاضر منتفی میدانم. اما ساکنان شهر همچنان نگراناند و دولت قابل اعتماد نیست.»
یکی از ژنرالهای بلندپایه گفت: «واحدهای ما برای درگیریهای درونشهری آموزش ندیدهاند. یورش به شهر برای ارتش و غیر نظامیان گران تمام خواهد شد.»
روز جمعه (۱۰ ژانویه) واحدهای پلیس با همراهی شبهنظامیان قبایل کنترل دو منطقه شهر رمادی، مرکز استان انبار را از دست شورشیان در آوردند. اما هنوز هم کنترل مناطقی از این شهر در دست نیروهای داعش قرار دارد. پیش از آن واحدهای دولتی با پشتیبانی تانک و هلیکوپتر به مواضع اسلامگرایان افراطی در مناطق بین فلوجه و رمادی یورش برده بودند.
شورشیان هفته گذشته کنترل قسمتهایی از رمادی و بخشهای مرکزی فلوجه را در دست خود گرفتند. این نخستین پیروزی مخالفان دولت در سطح شهرهای بزرگ از زمان حمله نظامی نیروهای بینالمللی به رهبری آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ بود.
فرار دهها هزار نفر
هنوز معلوم نیست که گفتوگوها چه فرجامی خواهد داشت. نمایندگان قبایل استان انبار هدفهای مختلفی را دنبال میکنند. بسیاری از آنها به دنبال خودمختاری گسترده و عدم وابستگی به دولت مرکزی هستند، یعنی همان وضعیتی که کردها در شمال و شیعیان در جنوب عراق از آن برخوردارند.
عدهای دیگر را هم رهبری عراق توانسته با پول و سلاح خود بخرد. در مقابل آنها دیگر رهبران شبهنظامیان محلی قرار دارند که به شبهنظامیان افراطی "دولت اسلامی شام و عراق" پیوستهاند.
در حقیقت این دسته از ستیزهجویان قبایلی محلیاند که تصرف شهر فلوجه را برای القاعده ممکن ساختهاند. نیروهای وابسته به دولت در نخستین روزهای سال میلادی جاری توانستند به درون شهرهای فلوجه و رمادی رسوخ کنند. هر دوی این مناطق تنها حدود ۵۰ تا ۱۰۰ کیلومتر از بغداد فاصله دارد. نیروهای جهادی از این مسئله سود میبرند که در مناطق آن سوی مرز عراق با سوریه گروههای نزدیک به القاعده کنترل را به دست گرفتهاند.
به گفته مسئولان رسمی استان انبار، از شروع سال میلادی جدید تا کنون دست کم ۶۰ نفر، از جمله غیر نظامیان، نیروهای القاعده و قبایلی در درگیریهای هر دو شهر جان خود را از دست دادند. هنوز اطلاعات معتبری در مورد تلفات نیروهای ارتشی در دست نیست.
دهها هزار نفر از مردم از بیم خشونتها از فلوجه و رمادی گریختهاند. این دو شهر در حالت عادی حدود ۵۰۰ هزار نفر جمعیت دارند.
شورای امنیت محکوم کرد
شورای امنیت سازمان ملل متحد از رویکرد دولت نوری مالکی، نخستوزیر عراق در این زمینه حمایت میکند. شورای امنیت با صدور بیانیهای در روز جمعه (۱۰ ژانویه) حملات گروه داعش را محکوم کرد و "شجاعت بزرگ" نیروهای امنیتی عراق را ستود.
شورای امنیت در این بیانیه اعلام کرد، از تلاشهای دولت عراق در جهت برقراری "نیازهای امنیتی تمامی مردم" حمایت میکند.