قطع اینترنت و«تسریع اطلاعرسانی درباره ۲۵ بهمن»
۱۳۸۹ بهمن ۲۴, یکشنبهمعاون مديركل سياسی وزارت كشور ایران درخواست مجوز راهپيمایی برای "حمایت از مردم مصر" را "غیرقانونی" خوانده است. به گزارش خبرگزاری فارس، شنبه ۲۳ بهمن ۱۳۸۹، مهدی عليخانیصدر درباره چرایی غیرقانونی بودن این درخواست اضافه کرده است: «انگيزه سياسی اين بازیها آشكارتر از آن است كه بتواند با پوشش "نفاقآميزی" مانند بهانه حمايت از مصر و تونس پنهان شود.»
در روزهای گذشته اما موضوع شرکت در راهپیمایی ۲۵ بهمن، مهمترین موضوع مورد بحث کاربران شبکههای اجتماعی فارسیزبان همچون فیسبوک، بالاترین و... بود. در همین شبکههای اجتماعی، برخی کاربران داخل ایران از "اخلال در سرعت اینترنت" در برخی ساعات شبانهروز خبر دادهاند.
در حالی که رابرت گیبس، سخنگوی کاخسفید، "از کار انداختن اینترنت" را نشانه "ترس حکومت ایران" از اراده مردم برای شرکت در راهپیمایی دانسته بود، علیرضا رضایی، وبلاگنویس و عضو کمپین "تماس سبز"، در گفتوگو با دویچه وله، "کم کردن سرعت اینترنت" را "لطف حکومت ایران" به برگزاری "تجمع ۲۵ بهمن" میداند و ادامه میدهد: «بیشتر لطف خواهند کرد اگر در این یک روز باقی مانده تا ۲۵ بهمن اصلا به کل، اینترنت را قطع کنند. وقتی سرعت اینترنت کم یا مختل میشود، برای کسانی که در حالت عادی نشستهاند و کارشان را انجام میدهند ایجاد سوال میکند. طرف وقتی میبیند سرعت اینترنت کم شده به هر حال از کسی سوال می کند که موضوع چیست؟ چی شده؟ چه اتفاقی افتاده؟ حتما به او خواهند گفت: "به خاطر ۲۵ بهمن سرعت اینترنت کم شده یا مختل شده است". این کار قطعا اطلاعرسانی را تسریع میکند. حتی بین کسانی که به اینترنت مراجعه نمیکنند هم ایجاد سوال خواهد کرد.»
با قطع اینترنت دردی دوا نمیشود
رابرت گیبس جمعه ۲۲ بهمن ۱۳۸۹ بعد از استعفای حسنی مبارک از مقام ریاست جمهوری مصر، جنبش مردمی مصر را با حوادث بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸، در ایران مقایسه کرده و ادعاهای مقامات ایران درباره مصر را "توخالی" توصیف کرده بود. پیشتر ۱۴ بهمن ۱۳۸۹ علی لاریجانی رئیسمجلس ایران خطاب به حسنی مبارک، به عنوان رئیسجمهور هنوز استعفا نداده مصر، گفته بود: «با قطع اینترنت دردی دوا نمیشود.»
شکوفه آذر، خبرنگار روزنامه توقیف شده "سرمایه"، برگزاری تجمعات از قبل پیشبینی شده و برنامهریزی شده را به علت "ابراز قدرت" حکومت ایران "سخت" میداند و میگوید: «مطمئنا اجازه تجمعات از قبل پیشبینی شده و برنامهریزی شده را نمیدهند، بنابراین مردم ناچارند بهصورت خودجوش عمل کنند. باید منتظر یک اتفاق خودجوش باشیم که مردم را برای حضور در خیابانها تحریک کند. همان اتفاقی که ۲۵ خرداد ۱۳۸۸ برای ما افتاد، میبینیم که الان نمونه آن در مصر اتفاق افتاد. اما این را باید بگویم که مطمئنا کسانی که در تجمعات سال گذشته حضور داشتند، امسال هم در جریان تجمعات هستند. باید منتظر باشیم و ببینیم، مردم آن شور و انگیزه را برای اینکه دوباره بهصورت خودجوش بیرون بیایند دارند یا ندارند.»
علیرضا رضایی به درخواستهای قبلی آقای موسوی برای برگزاری "راهپیمایی مسالمتآمیز" در سال گذشته اشاره میکند. او میگوید: «به نظر من سال گذشته چیزی به نام سازماندهی نداشتیم. این اتفاق جدید اینبار افتاده است که حتی برای اطلاعرسانی سازماندهی داشتیم. سال گذشته هم آقای موسوی درخواست راهپیمایی دادند ولی اتفاقی که امسال افتاد، پارسال نیفتاد. امسال بعد از تقاضای راهپیمایی ۲۵ بهمن، سازماندهیهای اولیه از طریق سایتهای نزدیک به آقایان موسوی و کروبی اتفاق افتاد و خیلی سریع رشد پیدا کرد. بین شبکههای اجتماعی نقش فیسبوک خیلی بالا بود. اتفاق جدیدی که اینبار افتاده این است که اطلاعرسانی خیلی خوب انجام شد.»
فعالیت "کمپین سبز" در وقتهای اضافه
فعالیت معترضان به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ ایران در جامعه مجازی تا چه حد میتواند در فضای واقعی ایران تاثیرگذار باشد؟ شکوفه آذر نقش "اس ام اس" را در ایران پررنگتر از "اینترنت" میداند و ادامه میدهد: «این خیلی مهم است که بدانیم تمام مردم ایران به اینترنت دسترسی ندارند. همیشه موبایلها قویتر از اینترنت عمل میکرده و همچنان هم به همین صورت است. در ایران اس ام اس نقش خیلی مهمتری در برابر اینترنت دارد. با توجه به این که فیلترینگ اینترنت هم خیلی قوی است و این روزها هم مثل سال گذشته هم موبایلها را قطع میکنند و هم سرعت اینترنت را پایین میآورند.»
"کمپین تماس سبز" از دیگر مواردی است که برای اطلاعرسانی درباره راهپیمایی ۲۵ بهمن شکل گرفته است. علیرضا رضایی عضو این کمپین درباره نحوه کار این کمپین میگوید: «یکی از سازماندهیهایی که اینبار اتفاق افتاد ایجاد "کمپین تماس سبز" به پیشنهاد دوستان داخل ایران در خارج از ایران بود. در داخل ایران برای تماس تلفنی با فرستادن اس ام اس خیلی محدودیت وجود دارد. تماسها کنترل میشود، شمارههایشان چک میشود و... قرار شد دوستان خارج از کشور با توجه به فضای بازی که در آن قرار دارند از طریق اس ام اس و از طریق تماس مستقیم تلفنی اطلاعرسانی کنند. در یکی دو روز اول از کشورهای مختلف، اس ام اسهای بسیار زیادی از طریق پنلهایی که اتفاقا خود مخابرات ایران برای کارهای تبلیغاتی در اختیار می گذاشت فرستاده شد که مخابرات آن پنلها را بست. این دسترسی که قطع شد، بلافاصله بچهها به تماس مستقیم روی آوردند. به موازات این کار دوستان دیگری شروع کردند به گرفتن فیدبک از داخل ایران. تا این لحظه این اتفاق خیلی خوب صورت گرفت. میتوان گفت کسانی که سال گذشته در تجمعات بودند الان که با هم صحبت می کنیم همهشان در جریان قرار گرفتهاند.»
علیرضا رضایی از توقف کار اطلاعرسانی کمپین "تماس سبز" یک روز قبل از ۲۵ بهمن ۱۳۸۹، روز برگزاری راهپیمایی حمایتآمیز از مردم مصر خبر میدهد و میگوید: «الان کار اطلاعرسانی را متوقف کردیم. چون ارزیابی دوستان این بود که اطلاعرسانی قوی و کامل انجام شد. در این وقتهای اضافه شروع کردیم به تماس گرفتن با دفتر رهبری یا تماس با نهاد نمایندگی ولیفقیه در دانشگاهها که البته وقتی دوستان تماس می گیرند حالت خیلی بامزهای بهوجود میآید. زنگ میزنند و میپرسند، "آیا دوشنبه آقا هم میآیند؟"
حسین کرمانی
تحریریه: کیواندخت قهاری