«ظریف و موگرینی تا ساعاتی دیگر بیانیه مشترک قرائت میکنند»
۱۳۹۴ تیر ۲۳, سهشنبهزمانها به وقت اروپای مرکزی است
(06:00) خبرگزاری فارس گزارش داد جلسه معاونان وزرای خارجه ایران و ۱+۵ تا ساعت چهار و نیم بامداد طول کشید. معاونان و مدیران سیاسی گروه ۱+۵ از ساعت ۸ صبح به وقت وین (۳۰/ ۱۰ تهران) نشست هماهنگی داخلی خواهند داشت. انتظار میرود جلسه وزرای خارجه ایران و گروه ۱+۵ نیز در ساعت ۳۰/ ۱۰ به وقت وین برگزار شود.
(05:30) در حالی که هنوز نتایج مذاکرات نفسگیر ۱۸ روزه وین اعلام نشده، روزنامه صبح تهران به استقبال این پایان تاریخی رفتهاند. روزنامه اصلاحطلب "اعتماد" با تیتر نخست "صبح توافق" به خوانندگانش خبر داده که "پایان مناقشه هستهای امروز اعلام میشود". روزنامه "قانون" طرحی از ظریف را که تیروکمان آرش، پهلوان اسطورهای ایران به دست دارد در صفحه اول خود چاپ کرده و نوشته است: "ما برای آنکه ایران گوهر تابان شود، خون دلها خوردهایم".
روزنامه میانهروی "آفتاب" لباس و کلاه امیرکبیر، نخستوزیر توانای ایران در دوره ناصرالدین شاه را بر تن ظریف کرده و از رئیس تیم مذاکراتی ایران به عنوان "امیرکبیر عصر ما" یاد کرده است. شهروند با سرمقاله "تهران در انتظار، وین در تعلیق" مذاکرات هنوز ناتمام وین را بررسی کرده و شرق نوشته است، لغو تحریمهای تسلیحاتی و متن قطعنامه شورای امنیت هنوز موضوع مذاکره است.
روزنامه کیهان نیز در تیتر نخست خود با عنوان «چالش ۱۲ ساله، وین ایستگاه آخر است؟» پرسیده است: «آیا هتل کوبورگ شهر وین ایستگاه پایانی ماراتن ۱۲ ساله چالش هستهای ایران و غرب خواهد بود؟ آیا مسئله غرب، صرفا حل موضوع هستهای است؟ اگر چنین است چرا در این میان، یکی از شروط اساسی آمریکا و برخی دیگر از اعضای ۱+۵ بازرسی از مراکز نظامی ایران عنوان شده است؟»
روزنامه اصولگرای رسالت در سرمقاله خود نوشته است برای توافق هستهای "نه جشن بگیریم و نه عزا". به نوشته این روزنامه، «ما در توافق هستهای امتیازاتی را دادهایم كه نمیتوانیم آن را كتمان كنیم. لذا جشن گرفتن یك ذوقزدگی است كه مبنای درستی ندارد. اما اینكه برای دادن این امتیازات عزا بگیریم، آن هم معنا ندارد. چرا كه در ازای دادن آن امتیازات، در راهبرد خصمانه دشمن علیه ملت ایران اخلال كردیم.»
(04:30) خبرگزاری آلمان نوشته است بهنظر میرسد که سالها مناقشه اتمی میان ایران و غرب روز سهشنبه ۱۴ ژوئیه با توافق تاریخی دو طرف به پایان برسد. این خبرگزاری به نقل از افراد نزدیک به تیمهای مذاکرهکننده گزارش داده در طول ساعات پیش از ظهر سهشنبه نشست تعیینکننده ایران و گروه ۵+۱ در وین برگزار میشود. در این نشست آخرین فرمولبندیهای متن ۱۰۰ صفحهای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) مورد بررسی نهایی قرار میگیرد.
(04:00) خبرگزاری فارس گزارش داد جلسه وزرای خارجه ایران و شش کشور گروه ۵+۱، در ساعت ۱۰ و ۳۰ دقیقه به وقت وین (۱۳ به وقت تهران) قطعی شده است.
(03:50) با نزدیک شدن زمان اعلام توافق نهایی در مذاکرات میان ایران و گروه ۵+۱ قیمت نفت در بازارهای جهانی بین ۴۳ تا ۵۰ سنت کاهش یافت. با برداشتهشدن تحریمها تولید و صادرات نفت ایران نیز افزایش خواهد یافت. هماکنون ایران میلیونها بشکه نفت در تانکرهای نفتکش بر روی دریا ذخیره کرده که به محض لغو تحریمها روانه بازار خواهد کرد.
(03:20) هر چند نشانههای رسیدن به توافق در مذاکرات هستهای طی ساعات اخیر افزایش یافته اما خبرگزاری رویترز به نقل از طرفین مذاکرات گزارش داده برخی نکات مورد اختلاف از جمله موضوع تحریمهای تسلیحاتی سازمان ملل همچنان پابرجاست و هنوز این احتمال وجود دارد که همه چیز خراب شود. "فارس" به نقل از خبرگزاری روسی ایتارتاس گزارش داده «بر اساس توافق نهایی بین تهران و ۶ قدرت جهانی، تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران شاید همچنان ۲ تا ۸ سال باقی بمانند». این گزارش میگوید تحریمهای تسلیحاتی سازمان ملل ممکن است در دو مرحله، اول تعلیق و بعدا کاملا لغو شود.
(03:00) "فارس" به نقل از خبرگزاری روسی تاس گزارش داده پس از اعلام توافق، متن توافق به فاصله ۱ تا ۳ روز به شورای امنیت رفته و احتمالا تا پایان ماه جاری میلادی تصویب میشود.
(02:20) خبرنگاران حاضر در هتل کوبورگ وین که پابهپای تیمهای مذاکرهکننده بیدارند میگویند آخرین نشست وزیران امور خارجه ایران و گروه ۵+۱ ساعت ۱۰ صبح به وقت وین برگزار میشود و نیم ساعت بعد از آن کنفرانس خبری برای قرائت بیانیه توسط ظریف و موگرینی برگزار خواهد شد.
(02:00) دیدارهای جداگانه ظریف با کری، هموند و اشتاین مایر در هتل کوبورگ. لاوروف گفته که میرود بخوابد. یک خبرنگار روس خبر داده توافق در ساعت ۳۰/ ۸ به وقت گرینویچ، ۳۰/ ۱۰ به وقت اروپای مرکزی و ساعت ۱۳ به وقت تهران اعلام خواهد شد.
(01:30) خبرگزاری "ایسنا" نوشته است قرار است تا ساعاتی دیگر با حضور وزیران خارجه شش کشور، ظریف و موگرینی در مراسمی در مقر سازمان ملل بیانیه مشترک پایانی دور نهایی مذاکرات جامع هستهای را قرائت کنند. این بیانیه رئوس تفاهم دو طرف بر سر "برنامه جامع اقدام مشترک"(برجام) خواهد بود که گفته میشود متن اصلی نزدیک به صد صفحه است.
(01:30) خبرگزاری رویترز به نقل از یک منبع دیپلماتیک گزارش داد در پیشنویس برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) آمده است که بازرسان آژانس به کلیه اماکن مشکوک ایران اعم از هستهای و نظامی اجازه دسترسی خواهند داشت.
(01:20) خبرگزاری فارس در حساب توییتری خود نوست: «تهران اجازه دسترسی [آژانس] به تمام مراکز مشکوک را میدهد.»
(01:20) خبرگزاری رویترز در خبری اختصاصی در نخستین ساعت بامداد روز سهشنبه، از منابع دیپلماتیک گزارش داد که ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی توافق کردهاند که تا پایان سال ۲۰۱۵ ابهامها و پرسشهای مربوط به ابعاد احتمالا نظامی برنامه هستهای ایران (PMD) را حلوفصل نمایند. بنابر این گزارش این توافق از جمله شامل یک بار بازدید بازرسان آژانس از سايت نظامی پارچين در جنوب شرق تهران نیز میشود.
(01:00) برخی روزنامهنگاران ایرانی در شبکه توییتر نوشتهاند که نتایج مذاکرات زودتر از ساعت ۸ صبح سهشنبه به وقت تهران اعلام نخواهد شد. مسئولان دفتر ریاست جمهوری ایران اعلام کردهاند پس از اعلام جمعبندی مذاکرات، حسن روحانی از تلویزیون ایران بهطور زنده با مردم صحبت خواهد کرد.
(00:50) خبرگراری رویترز از نشست وزیران خارجه گروه ۵+۱ در شب دوشنبه به سهشنبه خبر داده است. وزیر خارجه چین در این نشست حضور ندارد. همزمان گزارشها حاکی است که سالن محل کنفرانس خبری وزیران در محل دفتر سازمان ملل متحد در وین در حال آماده شدن است.
(00:30) ماری هارف، سخنگوی تیم مذاکرهکننده آمریکا گزارشهای برخی خبرگزاریها درباره اعلام نتایج مذاکرات و برگزاری کنفرانس خبری وزیران در نیمهشب یا نخستین ساعات سهشنبه را رد کرد. او در توییتر نوشت: «شایعات بیپایه و اساس زیادی درمورد برنامهریزی امشب میشنویم. رسانهها به وقتش از طریق کانالهای رسمی مطلع میشوند.»
(24:00) خبرگزاری فارس نوشته است نشست ظریف کری و موگرینی تمام شده و وزرای خارجه ۵+۱ به منظور هماهنگی داخلی نشستی برگزار کردهاند. این خبرگزاری همچنین نوشت، فیلمبرداران راهی مقر سازمان ملل در وین شدند تا از مراسم قرائت متن توافق به طور زنده گزارش تهیه کنند.
دیدار ظریف، کری و موگرینی
(23:20) جان کری و جواد ظریف، به همراه فدریکا موگرینی در آخرین ساعت باقیمانده از روز دوشنبه بازهم با یکدیگر نشستی برگزار کردند. ایسنا نوشت، همزمان معاونان وزیران خارجه ایران و آمریکا و معاون موگرینی مذاکرات و کار تکمیل نگارش متن توافق جامع هستهای را ادامه میدهند. سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه نیز فعلا در وین مانده است. او قصد داشت امشب وین را ترک کند، اما سفر خود را به تعویق انداخته است.
(22:30) خبرگزاری آسوشیدپرس گزارش داد که نتیجه مذاکرات هستهای ایران و گروه ۵+۱ در ساعات اولیه سهشنبه اعلام میشود. این خبرگزاری حتی از برگزاری کنفرانس خبری وزیران خارجه در ساعت ۲۴ روز دوشنبه (ساعت صفر سهشنبه) به وقت گرینویچ خبر داد اما دیپلماتها در گفتوگو با خبرگزاری رویترز برگزاری کنفرانس خبری وزیران در چنین ساعتی را رد کردند. با اینحال احتمال برگزاری آن در ساعات اولیه آغازین کار اداری در اروپا بعید نیست.
(21:30) برخی وزیران خارجه گروه ۵+۱ حوالی ساعت ۲۱ هتل کوبورگ را ترک کردند. پیشتر اعلام شده بود ساعت ۲۱ به وقت وین نشست مهمی در سطح وزیران خارجه ایران و گروه ۵+۱ تشکیل خواهد شد. اما چنین نسشتی برگزار نشد. رسانههای ایران گزارش دادهاند، مذاکرات در سطح معاونان وزیر کماکان ادامه دارد. صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و ارنست مونیز، وزیر انرژی آمریکا در حال رایزنی هستند.
(21:20) سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت، پیش از آنکه متن توافق در پایتختها بررسی نشود، اعلام نمیشود. جان کربی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا که شامگاه روز دوشنبه (۱۳ ژوئیه) با خبرنگاران گفتوگو میکرد، افزود، مذاکرات در روزهای اخیر پیشرفت داشته و خبری از عقبگرد نیست. با اینحال او تاکید کرد یک سری مشکلات هنوز باقی است.
او درباره تمدید مذاکرات و توافق موقت ژنو نیز گفت، انتظار ما این است که برنامه اقدام مشترک (توافق ژنو) کماکان اجرایی باقی بماند. کربی تاکید کرد، مفاد توافق ژنو تا زمانی که ایران و گروه ۵+۱ لازم بدانند، اجرایی باقی خواهد ماند.
(21:00) خبرگزاری فارس به نقل منبعب نزدیک به تیم مذاکرات هستهای ایران درباره تمدید مذاکرات به بعد از ضربالاجل ۱۳ ژوئیه گفت، هیچ ضرب الأجلی برای مذاکرات جاری تعیین نشده که نیازمند تمدید باشد. این منبع تاکید کرد، روز سی ژوئن، سفرای هر هفت کشور در نامه مشترکی به مدیرکل آژانس، اعلام کردند که برنامه اقدام مشترک ژنو تا اطلاع ثانوی تمدید شده است.
(20:45) کاخ سفید میگوید همه طرفهای مذاکره توافق دارند که در صورت عدم رسیدن به توافق تا آخر امشب، برنامه اقدام مشترک موقت برای کمک به ادامه مذاکرات تمدید شود. به گفته جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید، اگر تا پایان امروز توافقی صورت نگیرد توافق موقت برای "زمان کوتاهی" تمدید خواهد شد.
سه مورد اختلاف روزهای اخیر
(20:30) اکثر رسانههای بینالمللی روز گذشته به نقل از دیپلماتهای نزدیک به مذاکرات گزارش داده بودند که توافق درباره "برنامه جامع اقدام مشترک" روز دوشنبه اعلام خواهد شد. اما امروز دوشنبه ۱۳ ژوئیه (۲۲ تیر) خبرگزاری آسوشیتدپرس از بروز غیرمنتظره اختلاف دستکم در سه مورد میان ایران و گروه ۵+۱ خبر داد. یکی از این موارد، اختلاف بر سر تعداد سانتریفوژهایی است که ایران میتواند پس از توافق با هدف "تحقیق و توسعه" در اختیار داشته باشد.
موضوع دیگر اختلاف، تحریمهای تسلیحاتی سازمان ملل است که ایران خواهان برچیدن آن است. مورد سوم آن است که ایران اصرار دارد قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل درباره توافق هستهای و لغو تحریمها به گونهای تنظیم شود که دیگر فعالیتهای هستهای ایران "قانونی" و "عادی" تلقی شود.
گروه ۵+۱ با هردوی این موارد مخالف است. این گروه میگوید زمانی میتوان فعالیت هستهای ایران را "عادی" و "قانونی" تلقی کرد که دستکم گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد فعالیتهای احتمالا "نظامی" هستهای ایران در گذشته، منتشر و ابهامها در این باره برطرف شوند.
در مورد لغو تحریمهای تسلیحاتی سازمان ملل گزارشهای تایید نشده حاکی است که در ساعات اخیر درباره لغو تدریجی این تحریمها توافق به عمل آمده است.
راهاندازی توئیتر فارسی توسط نتانیاهو
(20:00) نتانیاهو نخست وزير اسرائيل توئیتر فارسی راه انداخته و در مخالفت با توافق هستهای توئيت میكند. او در آخرین توئیت خود نوشته است: «با ادامهی نمایش سازشپذیری با ایران راه رسیدن ایران به بمب اتمی هموار شده و میلیاردها دلار برای تروریسم و تهاجم در اختیار ایشان قرار میگیرد.»