مشکلات دولت جدید پاکستان

دویچه‌وله: آیا انتخاب یوسف رضا گیلانی، آینده و بقای سیاسی ژنرال مشرف را به خطر می‌اندازد؟

ناصرزیدی: به نظر می‌رسد که مهم‌ترین سوال در صحنه‌ی سیاسی پاکستان در حال حاضر همین باشد. با توجه به ائتلاف دولتی نواز شریف و گیلانی، بزرگترین مطالبه رای‌دهندگان به این احزاب این است که مشرف باید استعفا بدهد و دیگر جایش در پارلمان نیست.

‌ظاهرا خود آقای گیلانی در گفت‌وگویی عنوان کرده‌اند که چنین قصدی ندارند. ولی آزادی قضاتی که به فرمان مشرف دستگیر شده‌اند، خودش یک نوع چالش ایجادکردن با ژنرال مشرف نیست؟

آقای گیلانی امروز که صحبت کرد، گفت رییس جمهور پاکستان جزو پارلمان است و ما می‌خواهیم این پارلمان را تقویت بکنیم. حالا این یک اشاره‌ای هست، ولی فکر می‌کنم خیلی چیزها در پاکستان به دست نخست وزیر نیست. دیگران هم هستند که تصمیم می‌گیرند. به نظر می‌رسد که این یک مشکل جدی و چالش بزرگی برای دولت فعلی خواهد بود.

به هرحال مگر مسئله‌ی آزادی قضات یا کسانی که در دوران ناآرامی‌ها به فرمان ژنرال مشرف دستگیر شدند، خواست عمومی جامعه نیست؟

شکی در این نیست. همین دستور به خاطر پشتوانه‌ی مردمی است. الان باید مراحل قانونی زیادی طی شوند. چنانچه روال کارها به درستی طی شوند، می‌توان امیدوار بود که دور جدیدی در پاکستان شروع شده است.

آیا احزاب ائتلافی مردم و مسلم لیگ (شاخه نواز) با این انتخاب، برنامه‌ی مشخصی برای مقابله با تروریسم و بنیادگرایی در پاکستان دارند؟

به احتمال قوی! با توجه به اشاراتی که کرده‌اند برای مذاکره با خشونت‌طلبان و شبه نظامیان اسلامی، به نظر می‌رسد برنامه‌ای در کار باشد. بزرگترین نگرانی آمریکا هم این است که دولت آینده‌ی پاکستان در مقابله با اسلام‌گرایان چه سیاستی را پیش خواهد گرفت. به خاطر همین مقامات آمریکایی الان در پاکستان هستند. البته نواز شریف که اخیرا با آنها گفت‌وگو داشت، صریحا به آمریکا جواب منفی داد و گفت ما به‌هیچ وجه به شکل رادیکال، این مسئله را پیش نمی‌بریم.

اصولا می‌شود این انتخاب را تحولی در ساختار نظامی‌­ امنیتی دولت پاکستان تلقی کرد؟

این اولین مرتبه است که حزب مردم یا احزاب سیاسی، به این شکل توانسته‌اند اکثریت قاطع به دست بیاورند. این دولت خیلی قوی خواهد بود و می‌تواند براساس دیدگاه‌های مردمی و خواسته‌های مردم تصمیم بگیرد. ولی باید منتظر ماند و دید. مشکلات بزرگی روبروی دولت قرار دارند. بحران اقتصادی هست، بحران امنیتی هست. باید دید که اینها چگونه می‌توانند پاسخگوی خواسته‌های مردم باشند و شعارهایی که در زمان کاندیداتوری داده بودند، عمل کنند.

آیا آقای گیلانی یا احزاب ائتلافی در بین مقامات امنیتی و نظامی نفوذی دارند یا این جریان‌ها و این نیروها بیشتر پشت سر ژنرال مشرف هستند؟

ارتش پاکستان الان درس بزرگی از این انتخابات گرفته است. پیام صریح ملت پاکستان هم همین بود که سیاست‌های دولتی ارتش و پرویز مشرف را صریحا رد می‌کند. الان ما می‌بینیم، رییس ستاد مشترک پاکستان سیاست خود را عوض کرد. سعی کرد ارتش را از نهادهای دولتی و جاهای دیگر کم کم کنار ببرد. با این همه من تاکید می‌کنم که هنوز حرف اول را در پاکستان همین نظامی‌ها و سرویس اطلاعاتی و امنیتی می‌زنند. اینها نقش خیلی مهمی دارند، تنها باید دید در عمل چقدر احترام می‌گذارند به راه مردم و به احزاب سیاسی که وارد پارلمان شده‌اند. اینها را باید در آینده دید، وگرنه همین الان مسلط هستند و سیاست دست اینهاست. حتا بعضی از برنامه‌ها و اقدام‌های اینها را خود رییس جمهور هم اطلاع ندارد.

سوالی که برای خیلی از ایرانیان مطرح هست، اسم آقای گیلانی‌ است. اسم کوچک و نام خانوادگی‌ ایشان کاملا ایرانی‌ است. آیا ایشان اصالت گیلانی دارند؟

البته گفته می‌شود که ایشان به نوعی با ایران و گیلان ارتباط دارد. دقیق نمی‌دانم و باید از خود آقای گیلانی بعدا بپرسم. ولی توجه داشته باشید که در پاکستان و هندوستان بسیاری خانواده‌ها هستند با فامیل ایرانی مانند سبزواری، رضوی یا همین گیلانی که اینها ‌‌فرزندان مهاجران اولیه ایرانی هستند.

مصاحبه‌گر: مهیندخت مصباح