موج وبلاگی در حمایت از تالاب‌های ایران
۱۳۸۷ تیر ۲۰, پنجشنبه
حدود یک ماه پیش به همت سپهر سلیمی، وبلاگ‌نویس و فعال محیط زیست، حرکتی به نام "موج سبز" در حمایت از محیط زیست ایران آغاز شد. در هفته‌ی "موج سبز" که همان هفته‌ی محیط زیست بود، از وبلاگ‌نویسان دعوت شد که در حمایت از محیط زیست مطلب بنویسند. مطالب الزاما نباید تخصصی می‌بود، بلکه کافی بود که وبلاگ‌نویس نظراتش را در مورد محیط زیست، بسته به اینکه مخاطبش کیست، ارائه دهد.
اینک چند روزی است که موجی دیگر به راه افتاده است. موج جدید این بار نجات تالاب‌های ایران را هدف قرار داده است. سپهر سلیمی در این مورد میگوید:
«این موج وبلاگ‌نویسی در حمایت از تالاب‌ها از پانزدهم تا بیست و دوم تیرماه است و فقط به صورت اینترنتی است. نویسندگان اطلاعات خود را ارائه می‌دهند تا توجه مخاطبان به وضعیت تالاب‌های کشور جلب شود. »
به گفته‌ی سپهر سلیمی، «این حرکت وبلاگی که الان انجام شده، ادامه‌ی موج سبز است.»
سلیمی می‌افزاید: «با توجه به روند تخریب تالاب‌ها که خشکسالی امسال کشور هم مزید بر علت شد، تالاب گاوخونی، تالاب شادگان، تالاب انزلی، تالاب ارومیه، شش تالاب بین‌المللی کشور در معرض خطر از بین رفتن قرار دارند.»
تالاب گاوخونی
سپهر سلیمی که از فعالان محیط زیست اصفهان است بخصوص بر اهمیت تالاب گاوخونی و ضرورت حمایت از آن تأکید میکند. تالاب گاوخونی در فلات مرکزی ایران و در آستانه‌ی کویر واقع شده است. مساحتی در حدود ۴۷۶ کیلومتر مربع دارد و در اطراف اصفهان قرار گرفته است. این تالاب که در برخی از منابع به عنوان "خوان همیشه‌گستر" از آن یاد می‌شود، ذخایر غنی بیولوژیک را در خود جای داده است. تالاب گاوخونی زیستگاه‌مناسبی برای گونه‌های متنوع آبزیان و پرندگان مهاجر بومی به شمار می‌آید، فضاهای تفریحی مناسبی دارد و از زمینه‌های پژوهشی و تحقیقاتی خوبی برخوردار است.
تنها آبریز دائمی تالاب گاوخونی رودخانه‌ی زایندهرود است. به همین جهت وسعت، عمق و میزان آب تالاب بستگی مستقیم به شرایط اقلیمی حوزه‌ی آبریز و میزان کم‌آبی و پرآبی زایندهرود دارد. به گفته‌ی سپهر سلیمی، حیات تالاب گاوخونی در چند سال اخیر به دلایل متعددی در معرض خطر قرار گرفته است: «متأسفانه در چند سال گذشته چند عامل باعث تخریب تالاب گاوخونی شده: یکی خشکسالی‌های مداومی که رخ داده و باعث شده که رودخانه‌ی زایندهرود آبش‌کمتر شود (...) و از طرفی دیگر پساب صنعتی که از شهرک‌های صنعتی حاشیه‌ی زایندهرود به این روخانه می‌ریزد و وارد تالاب گاوخونی می‌شود. بخشی از پسابی که از منطقه‌ی سگزی وارد تالاب گاوخونی می‌شود، خسارت زیادی به منطقه وارد کرده و مردم محلی از این پساب به عنوان آفت‌کش استفاده می‌کنند.»
تخریب تنها کوه مجاور تالاب
سپهر سلیمی میگوید: «مورد اخیری که برای تالاب گاوخونی به وجود آمده و موجب اعتراضات مردمی شده بحث تخریب کوهی در کناره‌ی تالاب گاوخونی است به نام "کوه‌سیاه" که کوه بسیار زیبایی است. متأسفانه اخیرا مجوز بهره‌برداری از این کوه صادر شده که اگر این کوه تخریب شود و مورد بهره‌برداری قرار بگیرد، اولا منظره‌ی ناخوشایندی در تالاب گاوخونی ایجاد می‌شود و از طرفی می‌تواند باعث بشود که کویر به تالاب نزدیکتر شده و تالاب دچار مرگی تدریجی شود. چون این کوه در برابر مناطق کویری که اطراف تالاب گاوخونی هستند، به عنوان یک سد عمل میکند.»
سپهر سلیمی، نویسنده‌ی وبلاگ دوستداران حیوانات و محیط زیست، در پاسخ به این پرسش که چه نهادی مجوز تخریب کوه‌سیاه را صادر کرده میگوید:
«ظاهرا صنایع و معادن مجوز تخریب را صادر کرده و محیط زیست هم پی‌گیر این قضیه هست تا این مجوز لغو شود و کوه دست‌نخورده باقی بماند. اعتراضات محلی خیلی زیادی هم شاهد بودیم که در تمام بخش‌ها، مسئولان محلی و مردم منطقه خیلی اعتراض کردند و مصرانه پی‌گیر این قضیه هستند که این مجوز لغو شود و به هیچ وجه نه در بخش ابتدایی کوه و نه در قسمت پشتی، تخریبی صورت نگیرد.»
اعتراضات محلی
حدود یک ماه است که ساکنان مناطق اطراف، در اعتراض به بهره‌برداری از تنها کوه تالاب گاوخونی دست به اعتراضات گسترده‌ای زده‌اند. ولی با وجود این، تخریب "کوه‌سیاه" همچنان ادامه دارد.
سپهر سلیمی معتقد است که اعتراضات در درازمدت نتیجه‌بخش خواهند بود: «این اعتراضات نمی‌توانند در کوتاه‌مدت نتیجه بدهند. مسئولان هم بخشی از مردم منطقه هستند و شاید فکر می‌کنند، این کارهایی که در کشور و در برخی کشورهای جهان سوم انجام می‌شود، یک بخش آن به خاطر توسعه‌ی کشور است. اما وقتی مردم اعتراض بکنند و نشان بدهند که کارخانه و یا صنعتی که در منطقه قرار است ایجاد شود، سود به بار نمی‌آورد و در واقع نگه‌داشتن تالاب می‌تواند برایشان فایده داشته باشد، این باعث می‌شود که در سیاست‌های کشور تجدیدنظر بشود. مثلا در مورد تالاب گاوخونی شاید تصور بر این باشد که بهره‌برداری از آن باعث می‌شود که برای یک عده اشتغال‌زایی شود و از این راه درآمدی ایجاد می‌شود ولی حرف مردم محلی این است که تالاب گاوخونی از لحاظ اکوسیستم آنقدر جذابیت و قابلیت دارد که اگر حقابه‌ی آن داده شود و اگر جلوی پساب تصفیه‌خانه‌ها گرفته بشود، درآمد بسیار بیشتری از ایجاد کارخانه‌ها و صنایع عاید خواهد شد.»