نافرمانی در کلیسای کاتولیک

در تاریخ پر فراز و نشیب کلیسای کاتولیک به ندرت می‌توان کشیشی یافت که از انتصاب خود به سمت اسقفی چشم‌پوشی کرده باشد. در شرایط بحرانی سال‌های ۱۹۳۳ در آلمان، پس از قدرت‌گیری هیتلر، در شهر مونستر اسقف منتصب داوطلبانه از پذیرش تکالیف خود به خاطر شرایط سیاسی حاکم سرباز زد و واتیکان مجبور به انتصاب شخصی دیگری شد.

گستردگی مخالفت‌ها

اما در مورد کناره‌گیری واگنر قضیه در اساس متفاوت است. این برای نخستین باری است که در اثر مخالفت گسترده اسقف‌ها، کشیش‌ها و مردم کاتولیک اتریش، تصمیم پاپ ناکام می‌ماند.

حتا مجمع محافظه‌کار اسقف‌های اتریش در کنفرانسی تصمیم پاپ بندیکت شانزدهم، پیرامون انتصاب واگنر به عنوان اسقف لینز، را مورد انتقاد قرار داد. در این کنفرانس مطرح شد که شیوه‌های مرسوم برای انتخاب اسقف جدید رعایت نشده‌اند. اما سرانجام انصراف شخصی واگنر، سبب آسودگی و رفع نگرانی‌ها از مجمع اسقف‌های اتریش شد. گرچه این انصراف هنوز رسماً مورد تایید واتیکان واقع نشده، اما در مورد پذیرش آن جای هیچگونه تردیدی وجود ندارد.

انتصاب واگنر به رغم تمام هشدارها و توصیه‌های اسقف‌های اتریش از سوی واتیکان راساً صورت گرفته بود. به نظر ناظران کلیسای کاتولیک این انصراف تنها راه ممکن برای حفظ اعتبار پاپ و شخص واگنر بوده است.

نظرات گرهارد واگنر

واگنر کشیشی به غایت محافظه‌کار است. او بر این باور است که کلیسای کاتولیک در قبال منتقدان درونی و نوآوران باید برخورد سخت‌گیرانه پیشه کند. موضع‌گیری‌های وی نه تنها در میان مسئولان کلیسای کاتولیک در اتریش، بلکه در میان سازمان‌های جنبی کلیسا نیز طرفداران چندانی ندارد. وی هم‌جنسگرایی را به عنوان بیماری و گناه تلقی می‌کند. وی یکی از مدافعان سرسخت طرد زنان و افراد غیرروحانی از برگزاری مراسم دینی است.

این کشیش محافظه‌کار بلایای طبیعی، نظیر گردباد کاترینا را عذاب الهی می‌داند که برای مجازات گناه‌کاران نازل می‌شوند. وی در یکی از سخنان خود گفت: «خدای مهربان وجود ندارد. خدا بیشتر شبیه به سرپرست خوب خانواده‌ای است که فرزندان خود را مجازات می‌کند.» جالب اینکه وی در مورد کتاب‌های "هری پاتر" بر این عقیده است که آنها مروج شیطان‌پرستی هستند.

مشکلات پاپ بندیکت شانزدهم

کلیسای کاتولیک بویژه در مناطق آلمانی زبان سبب سردرگمی و نگرانی مردم شده است. در ماه ژانویه امسال (۲۰۰۹) پاپ طرد چهار نفر از اسقف‌های گروه "پیوس ۱۰" (Pius X) از کلیسای کاتولیک را ملغی کرد. این گروه دارای نظرات افراطی و یهود‌ستیزانه است. گرچه پاپ صراحتاً نظرات یهودی‌ستیزانه در میان روحانیان کاتولیک را رد می‌کند، اما از گسترش رحمت الهی بر سر خادمان مشکوک کلیسای رم نیز دریغ نمی‌ورزد.

انتصاب گرهارد ماریا واگنر به عنوان اسقف لینز در نظر بسیاری از کاتولیک‌های آلمان و اتریش شامل همین تلقی پاپ از مسئله رحمت است. به نظر مفسری در روزنامه زوددویچه تسایتونگ، برای پاپ بندیکت شانزدهم نظرات سیاسی و اجتماعی این افراد اهمیت کمتری از دینداری آنان دارد. بر طبق این نظر از آنجایی که واگنر مرتکب خطایی نشده و منکر هیچیک از تعالیم مسیحی نبوده است، مستحق چنین رفتاری نیست.

انتقاد آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، نسبت به سیاست‌های واتیکان در مورد چگونگی برخورد به اظهارات یهودی‌ستیزانه در کلیسای کاتولیک، بیش از آنکه نشانه دخالت سیاست در حوزه دین باشد، اشاره به تعیین حدود است. روزنامه زود دویچه تسایتونگ در همین رابطه می‌پرسد: تا چه حد کلیسا مجاز به خلق واقعیتی برای خود، بدون خیانت به روندهای واقعی در جهان است؟