نشست ژنو بدون نتیجه چشمگیری پایان یافت
۱۳۸۷ تیر ۲۹, شنبهمذاکره ساعت ۱۱ به وقت سوئیس در سالنی آغاز شد که در روز ۲۲ اوت ۱۸۶۴ شاهد امضای "کنوانسیون ژنو" بود (پیمانی برای حفاظت از افرادی که در جبههی جنگ حضور ندارند).
در این مذاکرهی یک روزه سعید جلیلی، علی باقری، مدیر بخش سیاست خارجی و امنیت بینالملل شورای عالی امنیت ملی، مهدی صفری، معاون اروپای وزارت خارجه، کیوان ایمانی، سفیر جمهوری اسلامی در سوئیس، خاویر سولانا، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، ویلیام برنز، نماینده ایالات متحده آمریکا و نمایندگان آلمان، بریتانیا، چین، روسیه و فرانسه حضور داشتند.
دستاوردهای نشست
خاویر سولانا، دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا در نشست خبری اظهار داشت که مذاکره سازنده بوده اما ایران پاسخ روشنی به بستهی پیشنهادی غرب نداده است. وی گفت: «امیدواریم که طی دو هفته آینده پاسخ پرسشهای خود را از ایران دریافت کنیم».
به گفتهی هماهنگکنندهی سیاست خارجی اتحادیه اروپا، ایران در رابطه با بستهی پیشنهادی تنها نامهای به غرب نوشته که در آن به مهمترین موضوعات مطرح شده در این بسته پاسخ روشنی داده نشده است.
سولانا ضمن تاکید بر این که ایران هنوز فرصت همکاری سازنده با جامعهی بینالمللی را دارد گفت، تا دو هفته دیگر، تلفنی یا حضوری با سعید جلیلی گفتوگو خواهد کرد.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، سعید جلیلی ضمن "سازنده و روبهجلو" خواندن مذاکرات گفت: «رویکرد ما در نگاهی که داریم و بستهای که ارائه کردهایم، راهبردی است نه تاکتیکی. از همین رو این رویکرد درازمدت است.»
یکی از مهمترین دستاوردهای مذاکرات ژنو این است که برای نخستین بار نمایندهی ایالات متحده، برای حل بحران هستهای با نمایندهی ایران بر سر میز مذاکره نشست. بسیاری از تحلیلگران سیاسی معتقدند که این رویداد، نتیجهی چرخشی در سیاست دولت بوش در رابطه با جمهوری اسلامی است. برخی از آنها حتی حدس میزدند که این مذاکرات آغاز یک فصل جدید در روابط دو کشور باشد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، خبر شرکت ویلیام برنز در این نشست باعث شد که روز جمعه، ۲۷ تیر، قیمت نفت در بازارهای بینالمللی کاهش یابد
انتظارات شرکتکنندگان از نشست ژنو
پیش از این نشست خبرهای گوناگون و بعضا ضد ونقیضی در مورد محتوای مذاکره پخش شده بود. منابع غربی اعلام کرده بودند که نشست روز شنبه حول و حوش پاسخ ایران به بستهی پیشنهادی غرب میچرخد. این "بسته" که برای حل کشمکش هستهای تهیه شده، حاوی مشوقهایی در زمینهی تجاری، مالی، کشاورزی و تکنولوژی مدرن برای ایران است.
مقامات گروه ۱ + ۵ تاکید کرده بودند که حل بحران هستهای در گرو تعلیق غنیسازی اورانیوم از جانب ایران است. برخی امیدوار بودند که نشست روز شنبه زمینهای شود برای رسیدن به مرحلهی "تعلیق در برابر تعلیق". پیشنهاد "تقلیق در برابر تعلیق" در نامهی شش وزیر خارجه به منوچهر متکی، وزیر خارجهی ایران مطرح شده است. این پیشنهاد میگوید برای آغاز مذاکرات مقدماتی، ایران از توسعهی فعالیتهای هستهایش دست بردارد و غرب نیز برای تحریم بیشتر ایران اقدامی نکند.
خبرگزاری رویترز پیش از آغاز نشست به نقل از" یک مقام بلندپایه دولتی" ایران (که نامش فاش نشده) گزارش داد که جمهوری اسلامی به هیچ وجه از غنیسازی اورانیوم دست نخواهد کشید. سعید ایمانی، سفیر ایران در سوئیس نیز پیشتر بر این اصل تاکید کرده بود. با وجود این منوچهر متکی احتمال داده بود که در نشست ژنو، دو طرف در رابطه با ادامهی مذاکرات در آینده به توافق برسند.
بدگمانی سیاستمداران اروپایی
بسیاری از مقامات اتحادیه اروپا نسبت به دور جدید مذاکرات بدبین بودند. خاویر سولانا، نماینده ارشد اتحادیه اروپا در مذاکرات هستهای، معتقد است که بحران هستهای ایران باید از طریق مسالمتآمیز حل شود اما در عین حال از روند مذاکرات با ایران ناراضی است. او میگوید که پاسخهای ایران به نگرانیهای جهانی، "سخت و پیجیده" هستند.
برنار کوشنر، وزیر امور خارجه فرانسه نیز گفته بود که نباید به این مذاکرات امید بست. کوشنر که کشورش ریاست دورهای اتحادیه اروپا را به عهده دارد، روز پنجشنبه، ۲۷ تیر یادآور شد که دستاوردهای مذاکرات گذشته با ایران "برابر صفر" بوده است. سیاسمتدار بلندپایهی اتحادیه اروپا گفت که خود او با مقامات ایرانی زیاد صحبت کرده، اما به نتیجهای نرسیده است.
گفتوگوی تلفنی رئیس جمهور ایران با همتای روسی خود
همزمان با مذاکرات ژنو، خبرگزاری ایتار تاس خبر یک گفتوگوی تلفنی محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور ایران، با همتای روسیاش، دیمیتری مدودف را منتشر کرد. بر اساس این گزارش، مدودف تاکید کرده که روسیه مخالف حمله نظامی به ایران است. رئیس جمهور روسیه گفته است که او برای حل بحران هستهای همچنان از راهحل دیپلماتیک پشتیبانی میکند. ایتار تاس نوشت که مدودف در گفتوگو با احمدی نژاد خواسته است، که ایران "در سطحی گسترده" با آژانس بینالمللی انرژی هستهای همکاری کند.