نوروز زندانیان و روزگاری که نو نمیشود
۱۳۸۹ اسفند ۲۶, پنجشنبه«مادر مجید دری روز چهارشنبه به دادستانی رفته اما به او گفتهاند روی اسم پسرت برای مرخصی خط خورده است».
«خانواده نسرین ستوده برای او تقاضای مرخصی نکردهاند چون او قانونا زندانی نیست بلکه شش ماه است که در بازداشت موقت به سر میبرد».
«برای عبدالله مومنی تقاضای مرخصی نشده چون خانواده مطمئن هستند که با آن موفقت نخواهد شد».
«به خانواده بهاره هدایت در آستانه نوروز حتی اجازه ملاقات کابینی هم ندادهاند چه رسد به مرخصی».
«مجید توکلی و مهدیه گلرو سه ماه است از ملاقات با خانوادههای خود محرومند».
«آرش صادقی در آستانه نوروز به سلول انفرادی منتقل شده و به دستور بازجو باید تا یک ماه در آنجا بماند».
اینها جملاتی بود که از لابه لای خطوط تلفن، بدون ذکر نام و با ترس و لرز درباره آخرین وضعیت برخی از زندانیان سیاسی با ما در میان گذاشته شد. صداها نشانی از شادی نوروز نداشت و امیدی هم برای این سه روز باقیمانده و روی دادن یک معجزه و به خانه آمدن ناگهانی عزیز زندانی در خود نمیپروراند.
یکی از ملاقات کابینی که بدتر از بیملاقاتی است میگفت، که امروز در آخرین پنجشنبهی سال انجام شده و دیگری از ملاقاتی که یک ماه پیش بوده و دیگر هیچ. آن دیگری از ملاقاتی میگفت که حتی کابینیاش هم از خانواده دریغ شده و دیگری میگفت که مرخصی و ملاقات نمیخواهیم، تنها آزادی.
تنها سه روز به نوروز مانده و صدها تن از فعالان سیاسی و اجتماعی همچنان در زندان هستند.
دادستان تهران اعلام کرده مرخصی زندانیان سیاسی "با هدفمندی و با بهرهگیری از الگوی پیشگیرانه" صورت میگیرد اما هیچ توضیحی بر مفهوم این دو واژه ارائه نداده است.
رئیس دفتر او در مراجعات مکرر خانوادههای زندانیان، آنطور که آنها میگویند، با "پوزخند" به آنان گفته: «آقای دادستان روی اسم زندانی شما خط کشیده. روی اسم برخی را هم وزارت اطلاعات خط کشیده، نام تعداد دیگری را هم سپاه پاسداران خط زده». و در پاسخ علت این خط کشیدنها گفته: «دادستان دلش خواسته، بقیه هم دلشان خواسته، ما هم موظف به پاسخگویی به شما نیستیم، به هرکجا دلتان میخواهد بروید و از ما شکایت کنید!»
رئیس دفتر دادستان از لیستی میگوید که نام زندانیان برای مرخصی نوروزی در آن درج شده ولی اسامی زندانیان سیاسی از این لیست خط خورده است. رئیس او یعنی دادستان تهران در مصاحبه با خبرنگاران از وجود چنین لیستی اظهار بیاطلاعی میکند و رئیس جمهوری اسلامی در گفت و گو با تلویزیون اسپانیا میگوید کسی به دلیل اعتراض در ایران زندانی نشده است.
خانوادههای زندانیان سیاسی، به ستوه آمده از این همه سردرگمی روز چهارشنبه ۲۵ اسفند به منظور ملاقات با علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در تهران به بهارستان رفتند اما به آنان گفته شد که تنها میتوانند با دو تن از نمایندگان تهران ملاقات کنند که آنها نیز نپذیرفتند و بدون نتیجه راه رفته را بازگشتند.
یکی از نمایندگان این خانوادهها به سحام نیوز گفته است: از یک سال و نیم پیش تقاضای ملاقات با آقای لاریجانی را داشتیم که هنوز موفق به انجام آن نشدهایم.
وی اضافه کرده است: «اگر رئیس مجلس حاضر نشده صحبتهای خانوادهها را بشنود ما امیدی به نمایندگان شهرمان نداریم که عملکردشان در این زمینه را بارها دیدهایم، و با واگذار کردن کارها به خدای منان به استقبال نوروز میرویم».
خانوادههای زندانیان گمنام ضرب و شتم هم میشوند
کمپین بینالمللی حقوق بشر گزارش داده است که خانوادههای دستگیرشدگان ۲۵ بهمن هر روز مقابل زندان اوین جمع میشوند تا بلکه بتوانند فرزندانشان را با قید وثیقه یا کفالت آزاد کنند اما ماموران مستقر در زندان به آنها توهین کرده و حتی در بعضی موارد آنان را مورد ضرب و شتم قرار میدهند.
سایت رسمی این کمپین از خواهری نوشته که برادر ۱۷ سالهاش روز ۲۵ بهمن دستگیر شده و هماکنون در کانون اصلاح و تربیت به سر میبرد.
این سایت از افسر نگهبانی نوشته که به خانوادههای تجمعکننده گفته است: «زندانیتان غلط کرده گفته وثیقه بیاورید، میروند در خیابان جفتک میاندازند حالا انتظار دارید که آزادشان کنیم؟»
مادر به زبان آذری نقل کرده است که پسرش کارگر بوده و روز ۲۵ بهمن از سر کار به خانه برمیگشته که دستگیر شده است. به گفتهی این مادر، وی هیچکس را در تهران ندارد تا برای پسرش وثیقه یا کفالت تهیه کند.
تنها سه روز به آغاز سال تازه و نوروز باقی مانده است. آیا روزگار این زندانیان نیز نو خواهد شد؟
میترا شجاعی
تحریریه: علی امینی