نوروز ۸۷؛ نیمی از ایرانیان مسافرند
۱۳۸۷ فروردین ۳, شنبهدر روزهای آخر اسفند، مثل هر سال، دو مشغلهی اصلی مردم خرید و آماده کردن مقدمات سفر نوروزی بود. در مورد این سفرها آمار و ارقام متفاوتی منتشر میشود. برخی از کارشناسان معتقدند بسیاری از مسافرتهای نوروز بازگشت ساکنان شهرهای بزرگ به زادگاههای خود است و به معنای واقعی سفر محسوب نمیشود. نوروز سال پیش از حدود ۲۵ میلیون مسافر نیمهی اول فروردین، کمتر از دو میلیون نفر در هتلها و اقامتگاههای دائمی سکونت کردهاند. با این همه گفته میشود که این تعداد حدود پنجاه میلیون جابهجایی داشتهاند.
انگیزه و هدف سفرهای نوروزی هر چه باشد بیش از ۹۰ درصد مسافرتها از طریق راههای زمینی صورت میگیرد. جادههای ایران با حدود ۲۵ هزار کشته و ۲۵۰ هزار مجروح در سال از ناامنترین راههای جهان به شمار میآیند. فرمانده نيروي انتظامي معتقد است این تعداد کشته و مجروح «جایگاه شایستهی ملت بزرگ ایران نیست.» سردار اسماعيل احمدي مقدم اواخر بهمن ماه ۸۶، در مراسم افتتاح مركز اطلاعات و كنترل ترافيك پليس میافزاید «شمار تلفات تصادفات در كشورهاي مشابه، با همين ميزان راه و خودرو يك پنجم رقم كنوني در ایران است.» فرمانده ناجا با اشاره به این که عامل ۷۰ درصد تصادفها رانندگان هستند تاکید میکند با اصلاح فرهنگ رانندگی میتوانیم تلفات انسانی را مهار کنیم.
به گفتهی معاون ساخت و توسعه شبكه راهها «ميزان تلفات تصادفهای برون شهري در سال ۸۶ نسبت به سال قبل ۲۰ درصد كاهش يافته.» اردشیر گروسی هفتم اسفند ماه سال پیش به ایسنا اظهار داشت «احداث راههاي جديد، دو بانده كردن محورهاي موجود و رفع نقاط حادثه خيز از علل كاهش تصادفات به شمار ميآيد.» ظاهرا کنترل شدیدتر پلیس و هشدار و آموزشهایی که از طریق تلویزیون داده میشود نیز در کمتر شدن تعداد تصادفها نقش داشته است. فرماندهی ناجا اعتقاد دارد «عليرغم كاهش حدود ۴ هزار كشته درسال ۸۶، اين رقم هنوز ركورد جالبي نيست و [کاهش تلفات] بايد استمرار يابد.» افزایش تعداد خودرو در کنار کندی بهبود و توسعهی راهها، وضعیت جادههای کشور را تا سالهای آینده نیز در حالت بحرانی نگه خواهد داشت. فرماندهی پلیس راه، علیرضا اسماعیلی اعتراف میکند «تاريخ مصرف ايمني جادههاي چالوس و هراز به اتمام رسيده است.» این دو جاده که یکی هفت و دیگری ۴ دهه قدمت دارند دو محور اصلی سفر به شمالاند و هر ماه لااقل دوبار به دلایل مختلف بسته میشوند.
سفرهای نوروزی در سال ۸۷ در کنار مشکلات همیشگی گرانتر نیز خواهد بود. علاوه بر میزان تورم که در اسفند ماه از مرز ۲۰ درصد گذشت از ابتدای سال جاری بنزین به صورت آزاد هم عرضه میشود که بهای آن ۴ برابر بنزین سهمیهبندی است. وزیر نفت اعلام کرده است بنزین آزاد به منظور رفاه حال مسافران و تا ۲۹ فروردین عرضه میشود و هیچ آثار تورمی نخواهد داشت. غلامحسین نوذری از اصحاب رسانه میخواهد در این زمینه «فضای آرامی را برای مردم که در تدارک سفر ایام نوروز هستند، فراهم کنند.» این در حالی است که اغلب روزنامههای غیردولتی تا پانزدهم فرودین ماه منتشر نمیشوند. به رغم همهی مشکلات و کمبودها شهرام آدم نژاد، مدیر كل كالا و مسافر سازمان راهداری، تعداد مسافران نوروزی سال ۸۷ را ۳۴ میلیون نفر پیش بینی كرده که تقریبا نیمی از کل جمعیت کشور است.
بهزاد کشمیریپور