نگاهی به نتايج كنفرانس بين‌المللى آب و هوا در مونترال
۱۳۸۴ آذر ۲۰, یکشنبه
بايد گفت كه جهان فرصت وقت تلف كردن ندارد، چرا كه اين مبارزه‌ای است بر سر مرگ و زندگى، مبارزه‌ای با تغييرات اساسى آب و هوا در كره زمين. بحث بر سر دو درجه سانتيگراد است. شايد دو درجه ناچيز به نظر آيد، اما اگر به دقت بنگريم، پى می‌بريم كه پيامدهاى آن فاجعه بار خواهد بود.
ما می‌توانيم پذيراى آن باشيم كه دماى كره زمين حداكثر به ميزان دو درجه سانتيگراد افزايش يابد، چرا كه كارشناسان معتقدند كه تنها دراين صورت است كه پيامدهاى تغييرات اساسى وضعيت آب و هواى كره زمين تا اندازه‌ای مهارپذير خواهد بود. پيامدهايى كه امروزه به روشنى شاهد آن هستيم: فجايع طبيتى، افزايش روز افزون خشكسالى و كوه‌هاى يخى كه رو به آب شدن گذارده اند.
به همين خاطر بود كه كنفرانس عظيم و پربرنامه مونترال زيرفشار قرار داشت و می‌بايست نتايجى مثبت به دست دهد. پروتكل كيوتو كه در آن كشورهاى صنعتى خود را به كاهش ميزان توليد گازهاى گلخانه‌ای متعهد ساخته اند، تا سال ۲۰۱۲ را در برميگرد. از اين رو می‌بايد به موقع بحث و تبادل نظر درمورد آغاز مذاكراتى تازه و امضاى پروتكلى جديد صورت می‌گرفت.
چنين چيزى در كنفرانس مونترال تحقق يافت و اين را می‌توان موفقيت به حساب آورد، موفقيتى كه بيش از همه حاصل تلاش اروپاييان بود. يكى ديگر از نتايج مثبت اين كنفرانس سهيم كردن و شركت دادن بيش از پيش كشورهاى درحال توسعه در اين مسئوليتها و تعهدات است. البته در كنفرانس مونترال موازينى مشخص براى اين كشورها تعيين نگرديد. كشورهاى در حال توسعه بيش از همه از تغيير وضيعت آب و هواى كره زمين رنج می‌برند، با اينكه گناه اين تحولات و دگرگونيهاى اساسى درواقع بر گردن آنها نيست.
اما نكته‌ای روشن است و آن اينكه بدون تلاشهايى گسترده و فراگير براى حفاظت از وضعيت آب و هوا، سعى و كوششهايى كه در راه مبارزه با فقر صورت گرفته و نتايجى كه در راه توسعه و عمران بدست آمده، بيهوده خواهد بود. بحث و تبادل نظرهاى كنفرانس مونترال ارتباطات و وابستگيهاى پيچيده مسايل و معضلات گوناگون به يكديگر را بار ديگر نشان داد: بدون توسعه و عمران، رشد ناممكن خواهد بود، بدون رشد، رفاهى هم در كار نخواهد بود و بدون حفاظت از محيط زيست نيز تمامى رشد، سودى نخواهد داشت.
از اين رو بايد راهى عاقلانه بين ابزارهاى تنظيم كننده در بازارهاى اقتصادى جهان يافت. بازارهاى مالى و بورسهاى جهان به اهميت موضوع حفاظت آب و هوا پى برده اند، اگر چه نگاه نگران آنها بيش از همه به تامين خسارتهاى مالى سنگين ناشى از سوانح و فجايع طبيعيست. هر روز شركتهاى بيشترى متوجه اين مسئله می‌شوند كه تغييرات اساسى وضعيت آب و هوا در جهان تيشه به ريشه آنان هم می‌زنند و از آن گذشته اين شركتها می‌توانند، با فعاليتهاى خود در عرصه حفاظت آب و هوا، منبع درآمدى جديد بيابند.
بايد اذعان داشت كه آمريكا بار ديگر به تمامى اين نكات و مسايل بى اعتنايى كرد و براى آنكه در پايان كار، كاملا در انزوا قرار نگيرد، به بيانيه پايانى اين كنفرانس كه لحن و انتظارات آن بس خفيفتر شده بود، سرانجام راى موافق داد. از اين رو بسياريها اميدوارند كه فشارهاى داخلى بر دولت بوش افزايش يابد و در پى انتخابات رياست جمهورى آتى ايالات متحده در سال ۲۰۰۸، دولتى ديگر بر سر كار آيد.
اما از كنفرانس دوهفته‌ای مونترال چه باقى مانده: با توجه به اين كه تغيير وضعيت آب و هوا واقعيتى محسوس است، انجام و تحقق پروتكل كيوتو ادامه خواهد يافت. در عين حال در كنفرانس مونترال مشخص گرديد كه يافتن راهى درست و مناسب تا چه اندازه سخت و دشوار است. حفاظت آب و هوا، پديده‌ای است كه نه تنها به سانتيگراد كه به ميليمتر هم بايد ميزان آن را اندازه گرفت.