هراس روزافزون دولت از ۱۳ آبان
۱۳۸۸ آبان ۵, سهشنبهپایگاه اینترنتی موج سبز آزادی تصویر نامهای را منتشر کرده که دو مهر ’’خیلی محرمانه‘‘ و ’’فوری‘‘ روی آن به چشم میخورد. این نامه در سربرگ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت امور مطبوعاتی و اطلاع رسانی نوشته شده است.
در این نامه با توجه به احتمال «تحرک گروههای مخالف نظام» در روز ۱۳ آبان و با توجه به اینکه «موضوع انتخابات ریاست جمهوری با تایید مراجع قانونی پایان گرفته»، از مطبوعات خواسته شده تا از درج هرگونه خبر، عکس و مطلبی که موجب ایجاد تنش در جامعه و بر هم زدن نظم عمومی شود خودداری کنند.
این نامه به امضای علیرضا ملکیان معاون وزیر ارشاد رسیده است.
اولین بار نیست که از سوی دولت دهم و مدیران و کارگزاران آن در مورد ۱۳ آبان هشدار داده میشود. روز گذشته علی فضلی فرمانده سپاه استان تهران نیز در جمع بسیجیان کرج گفت: «کانون فتنه اعلام کرده که در روز ۱۳ آبان شیطنتهایی خواهد داشت. در این زمینه باید هشیار باشیم و غفلت نکنیم».
اسماعیل احمدی مقدم فرمانده نیروی انتظامی ایران نیز روز سوم آبان به خبرگزاری ایلنا گفت که برای برگزاری هرگونه تجمعی در ۱۳ آبان باید مجوز گرفته شود. این در حالی است که از زمان روی کار آمدن دولت جمهوری اسلامی، همه ساله روز ۱۳ آبان راهپیمایی برپا میشود. این تظاهرات که برگزارکنندهی آن بسیج دانشآموزی است تا به حال بدون هرگونه مجوزی بوده است.
احمد جنتی دبیر شورای نگهبان نیز در نماز جمعه ۲۴ مهر که امامت آن را بر عهده داشت، به راهپیمایی روز ۱۳ آبان اشاره کرده و گفت : «کسانی که مهره دست دیگران هستند و نقشههایشان در مراسمی مانند روز قدس خنثی شد، در این مراسم نیز بینقشه نیستند هرچند میدانند این بار هم نقشههایشان بر آب خواهد شد».
حسین باستانی روزنامهنگار مقیم فرانسه معتقد است نگرانیهای جناح محافظهکار در مورد اعتراضات مردمی در روزهای خاص از روز قدس امسال شروع شد: «به عبارتی شاید بشود گفت روز قدس یک نقطه عطف بود، به این خاطر که این روز معمولا محل قدرتنمایی حکومت در مقابل جامعه بینالمللی و مخالفان دولت بود اما امسال به روز قدرتنمایی اپوزیسیون علیه حکومت تبدیل شد».
وی تاکید میکند که استفادهی مخالفان از روزهای خاص برای بیان اعتراضاتشان از نماز جمعه ۲۴ تیرماه به امامت هاشمی رفسنجانی آغاز شد، اما به نظر باستانی بازتاب جهانی راهپیمایی معترضان در روز قدس برای جمهوری اسلامی بسیار گران تمام شد: «یک بار دیگر در جریان نماز جمعه آقای رفسنجانی بود که در آن هم مخالفان به صورت سازمانیافته شرکت کردند و فضا را به دست گرفتند ولی تکرار این مسئله در روز قدس و به ویژه شعارهایی که سر داده شد و بازتاب شدید بینالمللیای که پیدا کرد، گویی اعتماد به نفس حکومت را گرفت و فهمید که دیگر در مراسم حکومتی هم امنیت ندارد و حتی در اینگونه مراسم هم باید منتظر باشد که به جای اینکه بتواند قدرتنمایی کند شاهد قدرتنمایی مخالفان حکومت باشد».
آمادهباش برای حضور بسیج در روز ۱۳ آبان
باستانی معتقد است که جناح حاکم نیز بیکار ننشسته و خود را برای مقابله با حضور مردم معترض در روز ۱۳ آبان آماده میکند. این روزنامهنگار میگوید: «به نظر میآید که میزان آمادهسازیهای حکومت هم برای حضور هوادارانش در مراسم ۱۳ آبان بیش از گذشته است کمااینکه امروز برخی از مقامات بسیح صحبت از حضور میلیونی بسیجیها کردند و قرار شده حداقل بسیج دانشآموزی را برای حضور میلیونی در روز ۱۳ آبان سازماندهی کنند».
اشارهی باستانی به اظهارات رئیس سازمان بسیج دانشآموزی است که در روز سهشنبه پنجم آبان اعلام کرد: «در خصوص تجمع عدهای فریب خورده در روز ۱۳ آبان که قصد دارند از این فضاها و ایامالله سوءاستفاده کنند و جنگ روانی دشمن نیز در این رابطه مدتی است شروع شده، تدابیری اندیشیده شده است».
محمد صالح جوکار در توضیح این تدابیر گفت که قرار است ۳ میلیون دانشآموز عضو بسیج در راهپیمایی ۱۳ آبان شرکت کنند.
البته باستانی معتقد است اگر حضور مردم میلیونی باشد، امکان سرکوب وجود ندارد و تنها ممکن است دو طرف در برابر هم قدرتنمایی کنند.
از حدود یک ماه پیش حامیان جنبش سبز اعلام کردند که روز ۱۳ آبان برای ادامهی اعتراض به سرکوبهای انجامشده بار دیگر در خیابانها حضور پیدا خواهند کرد. هنوز هیچیک از نامزدهای معترض به نتایج انتخابات یعنی موسوی و کروبی فراخوان رسمیای برای راهپیمایی در این روز ندادهاند.
مجمع روحانیون مبارز در جلسهی روز سهشنبه پنجم آبان خود به مراسم ۱۳ آبان اشاره کرده و این روز را روز جهانی مبارزه با استکبار نامیده است. این تشکل اصلاحطلب در پایان بیانیهی خود روز ۱۳ آبان را گرامی داشته و تاکید کرده که ضمن محکوم کردن هرگونه خشونت از حقوق ملت دفاع خواهد کرد.
۱۳ آبان روز دانشآموز یا روز مبارزه با استکبار
۱۳ آبان سال ۱۳۵۷ تعدادی از دانشجویان و دانشآموزان در محوطهی دانشگاه تهران تجمع کردند. این تجمع با ورود نیروهای گارد شاهنشاهی به محوطهی دانشگاه به خشونت کشیده شد و چندین دانشجو و دانشآموز کشته شدند.
دکتر شیبانی رئیس وقت دانشگاه تهران نسبت به ورود نیروهای نظامی به دانشگاه به شدت اعتراض کرد و تلویزیون ملی ایران نیز گزارش مفصلی از حوادث این روز را به همراه گفت و گو با دکتر شیبانی پخش کرد.
به یادمان کشته شدن دانشآموزان در این روز، ۱۳ آبان به عنوان روز دانشآموز نامگذاری شد.
اما یک سال پس از این واقعه حادثهای در این روز روی داد که جریان کشته شدن دانشآموزان را به حاشیه برد. گروهی از دانشجویان مسلمان موسوم به پیروان خط امام با حمله به سفارت امریکا در روز ۱۳ آبان سال ۵۸ این سفارتخانه را اشغال کرده و کارمندان آن را به گروگان گرفتند. این گروگانگیری بیش از ۴۴۰ روز ادامه داشت و پیامدهای بسیار سنگینی برای دولت نوپای جمهوری اسلامی به ارمغان آورد.
از آن زمان به بعد روز ۱۳ آبان از سوی آیتالله خمینی روز مبارزه با استکبار نامیده شد.
نویسنده: میترا شجاعی
تحریریه: بهرام محیی