واکنشها به حضور دو زن ورزشکار عربستان سعودی در المپیک
۱۳۹۱ تیر ۲۳, جمعهمقامات ورزشی عربستان سعودی برای اولینبار در تاریخ این کشور اعلام کردند که در مسابقات المپیک لندن، ورزشکاران زن نیز به نمایندگی از این کشور حضور خواهند داشت.
علیرغم اینکه این خبر را مسئولان ورزش کشور اعلام کردند و در رسانههای خارجی انعکاس وسیعی داشت، در هیچ یک از رسانههای عربستان سعودی مطلبی دربارهی حضور زنان در المپیک منتشر نشده است.
سارا اطهر و وجدان علی سراج عبدالرحیم، دو زن ورزشکاری هستند که قرار است به عنوان اولین زنان ورزشکار از سوی عربستان سعودی در رقابتهای المپیک حاضر شوند. سارا اطهر در رشتهی دوی ۸۰۰ متر و وجدان علی اطهر در رشتهی جودو به رقابت با دیگر ورزشکاران زن خواهند پرداخت.
نه تنها در رسانههای عربستان خبری از حضور این دو زن در المپیک درج نشده است، بلکه هر دوی این زنان ورزشکار نیز خارج از عربستان سعودی زندگی میکنند. سارا اطهر دانشجوی دانشگاه "پپردین" در ایالت کالیفرنیای آمریکا است و وجدان علی اطهر نیز سالهاست که با خانوادهاش از عربستان مهاجرت کرده است.
مونا عباس، تحلیلگر سیاسی اهل بحرین به خبرگزاری فرانسه میگوید که ورزش زنان در عربستان هنوز فعالیتی "زیرزمینی" است و دولت علیرغم اینکه این دو ورزشکار زن را به المپیک میفرستد، قصد ندارد گامی در راه گسترش و توسعهی ورزش زنان بردارد.
مونا عباس که به تحلیل و تحقیق دربارهی وضعیت زنان جهان عرب میپردازد میگوید:« حضور دو زن در المپیک این حقیقت را که زنان عربستان امکان و اجازهی حرکت آزادانه و تحرکات بدنی را ندارند، تغییر نداده است.»
توسعهی ورزش زنان یا ژست تبلیغاتی؟
پیش از این در آوریل ۲۰۱۲، روزنامههای سعودی از قول رئیس کمیتهی المپیک در عربستان سعودی گزارش دادند که آنها با حضور زنان ورزشکار در رقابتهای المپیک مخالف هستند. به نظر میرسد موافقت با حضور این دو زن ورزشکار بر اثر فشارهای بینالمللی به عربستان است که یکی از کشورهایی است که بدترین کارنامه را در رعایت حقوق زنان دارد.
احمد المرزوقی، سردبیر یک سایت ورزشی در عربستان سعودی که تابوشکنی کرده و به اخبار ورزشی محدود زنان سعودی نیز میپردازد، به خبرگزاری فرانسه میگوید:« بیشک این تصمیم به دلیل فشارهای شدید بینالمللی و ساکت کردن صدای اعتراض به وضعیت زنان عربستان است.»
المرزوقی میگوید آنها همچنان ناامید از تغییر وضعیت زنان هستند و اضافه میکند:«این ژست هیچ تغییری در وضعیت زنانی که دوست دارند ورزش کنند و بهبود وضعیت ورزشی زنان عربستان ایجاد نمیکند.»
کمیتهی المپیک دو کشور برونی و قطررا نیز در سالهای اخیر تحت فشار گذاشته است تا با حضور ورزشکاران زن در المپیک موافقت کنند. امسال این دو کشور نیز زنان ورزشکاری را به رقابتهای المپیک لندن خواهند فرستاد و قطر اعلام کرد که پرچم این کشور را یکی از زنان ورزشکار در مراسم رژهی افتتاحیه حمل خواهد کرد.
برخی تحلیلگران وضعیت سیاسی عربستان و فعالان زن عرب میگویند که در پشت پرده، عادله، دختر پادشاه سعودی که یکی از چهرههای اصلی دفاع از حقوق زنان در این کشور ثروتمند پادشاهی است، در این تصمیم تاثیرگذار بوده است.
این تصمیم عربستان سعودی در شرایطی اتخاذ شد که همچنان همهی چهرههای مذهبی برجستهی این کشور با هرگونه فعالیت ورزشی زنان و حضور آنها در رقابتهای ورزشی مخالفاند.
در ماههای اخیر برخی از فعالان عربستان سعودی که در خارج از کشور زندگی میکنند کمپینی با عنوان "No Women, No Olympics" را به راه انداختهاند و خواستار آن شدند که اگر زنان اجازهی حضور در مسابقات المپیک را ندارند، از حضور عربستان در این رقابتهای جهانی جلوگیری شود.
عربستان در قعر جدول
بنا بر آمارهای کمیته بینالمللی المپیک وضعیت عربستان سعودی در توسعه و تشویق ورزش زنان در قعر جدول و پایینتر از کشورهایی مثل افغانستان است.
کمیته المپیک در آوریل ۲۰۱۲ در گزارشی با توجه به توسعهی ورزش زنان در کشورهای مسلمان از روند رو به رشد حضور زنان در کشورهایی مثل افغانستان، بحرین، امارات متحدهی عربی و ایران تجلیل کرده و از عربستان سعودی خواست تا به توسعهی ورزش زنان اهمیت دهد.
علیرغم اینکه در برخی کشورهای مسلمان از جمله امارات متحدهی عربی و بحرین در سالهای اخیر تلاشهایی برای گسترش و تقویت ورزش زنان صورت گرفته است، قشرهای سنتیتر جامعه هنوز با این مساله آشکارا مخالفاند.
بعد از آنکه امارات متحدهی عربی اعلام کرد که یک وزنهبردار زن را به رقابتهای المپیک خواهد فرستاد، موجی از اعتراض در شبکههای اجتماعی و وبلاگهای این کشور کوچک حاشیهی خلیج فارس به راه افتاد.
از سوی دیگر ورزشکاران زن کشورهای مسلمان نه فقط با محدودیت از سوی دولتهای خود، که با محدودیتهای بینالمللی نیز مواجه هستند. علیرغم اینکه فدراسیونهای ورزشی والیبال، تکواندو، فوتبال و راگبی بعد از کشمکش بسیار بالاخره با پوشش روسری ورزشکاران زن مسلمان موافقت کردند، هنوز در بسیاری از دیگر رشتههای ورزشی حضور زنان با پوشش اسلامی مجاز نیست.
راجیه ماتیلا، معاون کمیتهی بینالمللی "زنان و ورزش" در فنلاند با تجلیل از اقدام فیفا که بعد از ماهها کشمکش و اختلاف نظر بالاخره در ژوئن سال جاری میلادی با حضور زنان مسلمان با پوشش اسلامی موافقت کرد، میگوید:« اینها قدمهای کوچکی برای توسعهی حضور زنان مسلمان در عرصههای ورزشی بینالمللی است. امیدواریم این تصمیمگیریها در سطح کشورهای مسلمان نیز موثر باشد و راه را برای ورود زنان بیشتری به ویژه در کشوری مثل عربستان به عرصهی ورزش باز کند. »
بیشتر کارشناسان و تحلیلگران عربستان سعودی این اقدام دولت محافظهکار و مذهبی این کشور را "ژستی تبلیغاتی" قلمداد میکنند که بعید به نظر میرسد تاثیری در توسعهی حضور زنان داشته باشد. زنان در عربستان همچنان از حقوقی مثل رانندگی محروم هستند