واکنش شدید قوه قضائیه به گزارش نقض حقوق بشر در ایران
۱۳۹۰ مهر ۲۸, پنجشنبه
احمد شهید٬ گزارشگر ویژه سازمان ملل درباره وضعیت حقوق بشر در ایران٬ دیروز ۲۷ مهر٬ گزارش نخست خود را در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک ارائه کرد. او در این جلسه از فرصت اندک خود برای تهیه گزارش و همچنین عدم همکاری دولت ایران سخن گفت. شهید اعلام کرد که گزارش خود را برای مقامات ایران به طور محرمانه فرستاده ولی مقامات ایران ترجیح دادهاند که وارد هیچ گفتوگویی با گزارشگر ویژه سازمان ملل نشوند.
دولت ایرات تا کنون از پذیرش احمد شهید در ایران برای تهیه خودداری کرده است. شهید خرداد امسال از سوی سازمان ملل به عنوان گزارشگر ویژه وضعیت حقوق بشر ایران انتخاب شد. شهید وزیر امور خارجه سابق مالدیو است.
متن گزارش شهید درباره وضعیت حقوق بشر در ایران روز شنبه منتشر شد. در این گزارش آمده بود که «طبق شهادت دست اول شماری از افراد و سازمانها اصول بنیادین حقوق بشری که جمهوری اسلامی موظف به رعایت آن است بهطور سیستماتیک نقض شده است.»
« شکنجه، رفتارهای بیرحمانه و تحقیرآمیز به هنگام بازداشت و بازجویی، سلولهای انفرادی، تهدید و ارعاب خانوادههای بازداشتشدگان، تعیین وثیقههای سنگین و در موارد بسیار بازنگرداندن وثیقه حتی پس از تبرئه زندانی، صدور حکم اعدام در نبود تضمینهای قضایی متناسب، وضعیت زنان در قانون و جامعه، آزار و اذیت اقلیتهای قومی و سلب حقوق مدنی و سیاسی آنان، آزار و ارعاب مدافعان حقوق بشر٬ روزنامهنگاران و فعالان جامعه مدنی از مواردی بود که در این گزارش با ذکر اسامی به آنها پرداخته شده است.
به گزارش «کمپین بینالمللی حقوق بشر در ایران» احمد شهید در جلسه روز گذشته بار دیگر بر درخواست خود مبنی بر حضور در ایران تاکید کرد. وی در سخنان کوتاه خود از شکنجه و رفتار تحقیرآمیز با زندانیان در ایران سخن گفت. خودداری از مراقبتهای پزشکی مناسب حال زندانیان و میزان اعدام در ایران موضوعات دیگری بود که وی در این جلسه به آنها پرداخت. شهید درباره آزار و اذیت حداقل ۴۲ وکیل در ایران سخن گفت و اعلام کرد نگاهی به برخی از این پروندهها نشاندهنده ضرورت توجه جدی است.
شهید در این جلسه اسامی بهاره هدایت، فعال دانشجویی زندانی٬ نسرین ستوده٬ وکیل زندانی٬ و مهدی کروبی و میر حسین موسوی٬ چهرههای اصلی مخالفان دولت ایران که از ۲۵ بهمن سال گذشته در حصر هستند٬ را آورد و خواستار آزادی آنان شد.
پس از ارایه گزارش از سوی احمد شهید٬ نوبت به نمایندههای کشورهای عضو سازمان ملل رسید تا نظرات خود را درباره این گزارش اعلام کنند. درخواست همکاری از ایران با گزارشگر ویژه حقوق بشر یکی از موارد تکرارشونده در اظهارات اکثر نمایندههای کشورهای غربی بود.
نماینده ایران در این جلسه به اعتراض به رویه انگلیس و آمریکا پرداخت. وی از آمریکا خواست تا از آنچه "کشتار میلیونها نفر در سراسر دنیا" مینامید٬ خاتمه دهد. اظهارنظری که با اعتراض نماینده آمریکا همراه شد. نماینده ایران همچنین با اشاره به آنچه «دستاوردهای ایران در زمینه حقوق بشر و حقوق سیاسی و اجتماعی مردم ایران» خواند٬ گفت: «مکانیسمهای ویژه باید از آشوبهای ژورنالیستی و سیاسی باید دور باشد.»
احمد شهید در پاسخ به نماینده ایران بار دیگر تنها گزینه موجود برای دخیل کردن نظرات دولت ایران را مجوز ورود خود به ایران اعلام کرد. او گفت که هدف گزارش «بهبود وضعیت گروههای خاصی که حقوقشان نقض می شود٬» است.
انتقاد شدید رئیس قوه قضائیه ایران از گزارش شهید
جلسه روز گذشته سازمان ملل در حالی برگزار شد که در همین روز رئیس قوه قضاییه ایران٬ صادق لاریجانی٬ در جلسه مسئولان عالی قضایی کشور٬ گزارش ارایه شده گزارشگر ویژه حقوق بشر را «سخیف و ناصحیح و غیرمستند» خواند. او از «نامشخص و نادرست بودن روشهای تهیه گزارش» انتقاد کرد.
این اولین واکنش رسمی مقامات ایران به گزارش گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل بود.
با آنکه دولت ایران خود درخواست مجوز ورود گزارشگر به ایران را رد و وارد گفتوگو با گزارشگر نشد٬ اما رئیس قوه قضاییه تأکید کرد: «از جمله موارد مهم کاستیهای این گزارش و بلکه سخافت آن، اینکه این گزارشگر تقریباً تمام دعاوی معارضین و معاندان نظام را مطرح کرده، در حالیکه گزارشگر ویژه وقتی به سراغ تهیه گزارش میرود، بیش و پیش از هر مسئلهای باید بیطرفی خود را حفظ کند نه اینکه ادعاهای یک طرف را که سالهاست معارض نظام هستند بشنود و آنها را تکرار کند و حتی کوچکترین تلاشی برای رنگ و لعاب حقوقی بخشیدن به این ادعاها هم نکند.»
با این همه وی در بخشی دیگر از سخنان خود گفت: «واضح است که جریان حقوق بشری علیه ایران سمت و سوی سیاسی دارد و مخالفت ما با آمدن گزارشگر رسمی و ویژه به ایران نیز به همین دلیل بود چرا که اینها قبلاً امتحان خوبی پس نداده بودند.»
او بخشی از مسایل مطرح شده در گزارش گزارشگر ویژه سازمان ملل به عنوان نقض حقوق بشر در ایران را ناشی از تفاوت نگاه غرب و اسلام در تلقی حقوق بشر دانست و با تاکید بر اینکه «ما زیر بار بافتههای ذهن لیبرالی نمیرویم٬» گفت: « بر اساس چه معیاری تشخیص میدهند که عمل آنان بر وفق حق و حقوق بشر است و قصاص ضد حقوق بشر است و چگونه حقوق بشر را مرزبندی میکنند.»
رئیس قوه قضاییه تأکید کرد: «ما حقوق بشر املا شده از سوی غرب را نمیتوانیم بپذیریم چرا که ما یک نظام دینی را پذیرفتهایم و از مبانی حقوق بشر اسلام هم قاطعانه و البته کاملاً عقلانی دفاع میکنیم.»
او در ادامه سخنان خود روی انتقاد را به سوی سیاستهای آمریکا گرداند و دادستان کل کشور و ستاد حقوق بشر قوه قضاییه را مأمور کرد تا «پرونده ویژهای را در قبال جنایتهای آمریکا علیه ایران و علیه کشورهای اسلامی گشوده و آن را پیگیری کنند.»
«از احمد شهید شکایت میکنیم»
روز گذشته نایب رئیس کمیته حقوق بشر مجلس ایران نیز به موضعگیری درباره گزارش گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل پرداخت. به گزارش خبر گزاری نیمهرسمی فارس٬ وی از پیگیری «شکایت از احمد شهید» خبر داد.
او البته مشخص نکرد که ایران قرار است به چه مرجعی چنین شکایتی را ارائه کند. محمدکریم عابدی در توضیح دلیل این شکایت گفت: «گزارش اخیر گزارشگر سازمان ملل یکسویه و تحت مدیریت صهیونیزم بینالملل برای فشار به جمهوری اسلامی تهیه شده است.»
عابدی احمد شهید، گزارشگر ویژهی سازمان ملل متحد را «وامدار رژیم صهیونیستی خواند» که در «جریان تهیهی گزارش جعلی و یکسویهی خود با منافقین (مجاهدین خلق) که مستقیما از سازمان سیا حقوق دریافت میکنند همکاری میکرده است.»
نایب رئيس کمیته حقوق بشر مجلس گزارش احمد شهید را «فاقد ارزش کارشناسی» خواند. او نیز همچون دیگر مقامات جمهوری اسلامی ایران در برابر انتقادات موجود نسبت به وضعیت نقض حقوق بشر در ایران نوک پیکان انتقاد را به سمت آمریکا و اسراییل نشانه گرفت.
MZ/FW