وکلای خانواده سیدامامی: علیه فیلم تلویزیون شکایت میکنیم
۱۳۹۶ بهمن ۳۰, دوشنبهآرش کیخسروی و پیام درفشان، وکلای خانواده کاوس سیدامامی، در بیانیهای با عنوان «بیانیهی نخست وکلای خانوده شادروان کاووس سیدامامی» به پخش فیلمی در باره این استاد دانشگاه و فعال محیط زیست اعتراض کردهاند.
کاوس سیدامامی پس از سه هفته بازداشت در زندان، روز ۱۹ بهمن جان باخت. قوه قضائیه و نهادهای امنیتی وابسته به سپاه علت این مرگ را خودکشی اعلام کردهاند. چند روز پیش تلویزیون جمهوری اسلامی در راستای تاکید بر "جاسوسبودن" سیدامامی و اعلام "خودکشی" به عنوان عامل مرگ او در زندان فیلمی را پخش کرد که از تعدادی از عکسهای خانوادگی و تصاویر از محل زندگی او ساخته شده بود. این فیلم بسیار بحثانگیز شد و انتقادهایی برانگیخت.
بیشتر بخوانید: اصرار قوه قضائیه و صداوسیما بر "خودکشی" سیدامامی
وکلای خانواده سیدامامی در بیانیه خود در باره این فیلم تولید و پخش آن را "برخلاف تمامی قوانین عادی و خصوصا اصول متعددی از قانون اساسی" دانسته و محتوایش را با "بدیهیترین معارف اخلاقی و انسانی" بیگانه توصیف کردهاند. آنها این فیلم را اقدامی "تخریبی و مشکوک" خواندهاند که در آن "سعی شده تا خدشه بر انگیزه و امید فعالان محیط زیست واقع گردد."
در بیانیه تهیهکنندگان فیلم متهم شدهاند که "با تمسک به روشهای غیر قانونی و استفاده از تصاویر خانوادگی و خصوصی متوفی که برخی در جمعهای خانوادگی و تعدادی نیز بنا بر جایگاه بینالمللی این پژوهشگر معتبر در کشورهای دیگر میباشد" کوشیدهاند "موجبات تخدیش چهره این سرمایه ملی را فراهم نمایند."
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
ناشیگریهای تهیهکنندگان فیلم
وکلای خانواده سیدامامی سپس به ناشیگریهایی در فیلم اشاره کردهاند که عملا به "ضرر تهیهکنندگانش" تمام شده. آنها از جمله مینویسند، این سوال مطرح است که اگر ادعای پایش اطلاعاتی سیدامامی و شماری از فعالان محیط زیست واقعی باشد، چرا پس این نهادها در سالهای گذشته وارد عمل نشدهاند و "جلوی انتقال اطلاعات حساس" را به خارج از کشور نگرفتهاند. از نظر این وکلا "بدیهی است اگر این اطلاعات ادعایی مطرح در فیلم دارای اهمیت باشد عنوان معاونت در جرم بر اشخاصی که عالمانه اجازه خروج اطلاعات را میدادهاند صدق میکند."
وکلای خانواده سیدامامی اعلام کردهاند که "دیگر ایرادات قانونی و منطقی این فیلم ساختگی ضمن طرح شکایت در دادسرای فرهنگ و رسانه پیگیری خواهد شد."
بیشتر بخوانید: رامین سیدامامی: به اتهامهای زرد جواب نمیدهیم
آنها همچنین خانواده سایر فعالان محیط زیستی که همراه با سیدامامی بازداشت شدهاند را فراخواندهاند که سکوت نکنند و پیگیر حقوق وضعیت بستگان بازداشتی خود باشند: «از خانواده محترم سایر بازداشتشدگان تقاضا میشود به دور از هرگونه هراس احتمالی به وکلاء مراجعه کرده تا ضمن پیگیری فوری وضعیت شخص بازداشتشده و رسیدگی به وضعیت ایشان بتوان با اطلاع از وضعیت سایر بازداشتشدگان نسبت به اقدامات گستردهتر عمل نمود.»
بیشتر بخوانید: دو هزار فعال مدنی خواستار ابهامزدایی از مرگ سیدامامی شدند
نگران مشارکت مردمی هستیم
همزمان یک فعال محیط زیست و مدیرکل سابق مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست نیز از تلویزیون جمهوری اسلامی به خاطر پخش فیلم یادشده انتقاد کرده است. محمد درویش در مصاحبه با اعتمادآنلاین گفته است: «این گزارش واقعاً شگفتانگیز بود. عجیبترین بخش آن ارتباط دادن فعالیتهای یک گروه چند نفره به بحرانهای محیط زیستی بود که اگر آن را بپذیریم باید با دستگیر شدن این افراد شاهد بهبود اوضاع باشیم یعنی کمی دیگر دریاچه ارومیه و بختگان پر شوند، بارندگی درست شود، رودخانهها جریان پیدا کنند و... در حالی که این نگاه درست نیست.»
درویش سپس ابراز نگرانی کرده است که این گونه بازداشتها و اتهامها مشارکت مردمی در امر محیط زیست که زیاد هم گسترده نیست را با مشکلات بیشتری مواجه کند: «در حال حاضر این نگرانی جدی بین همه کنشگران حوزه محیط زیست به وجود آمده است که بعد از این اتفاقات چه بر سر مشارکتهای مردمی در این حوزه خواهد آمد؟ ما سالهاست که برای جلب مشارکتهای مردمی تلاش میکنیم چون معتقدیم بدون این مشارکت چندان در حفاظت از محیط زیست موفق نخواهیم بود. حالا در این شرایط که کشور ما از طرفی با کمبود مشارکت و از طرف دیگر با بدترین بحرانهای محیط زیستی رو به رو است، این نگرانی کاملاً طبیعی است.»
نقض حقوق شهروندی بازداشتشدگان
محمد درویش در عین حال تاکید کرده است که "تا وقتی که اتهام کنشگران محیط زیست ثابت نشده به هیچ عنوان شایسته نیست که از آنها با پیشوند جاسوس یاد شود"، زیرا "نافی حقوق شهروندی این کنشگران است".
بیشتر بخوانید: اتهامات سنگین دادستان تهران علیه کاووس سیدامامی و فعالان محیط زیست
با این همه، صادق لاریجانی، رئيس قوه قضائیه ایران روز دوشنبه، مجددا فعالان بازداشتشده محیط زیست را جاسوس لقب داد و مطالب مطرح در فیلم تلویزیون را در باره آنها تکرار کرد.
لاریجانی گفت: « امروز جاسوسی در پوشش فعالیتهای مدنی رایج شده است و علاوه بر این در پوشش بازار کسبوکار نیز جمعیتهایی تشکیل میدهند که از آن طریق بیبندوباری را ترویج دهند. در پوشش حمایت از محیط زیست نیز اقدام به جمعآوری اطلاعات برای بیگانگان میشد که همه ملاحظه کردند قوه قضاییه سد راه آنهاست.»