پاسخ مثبت آمریکا و فرانسه به معاملهی اتمی با ایران
۱۳۸۸ آبان ۱, جمعهبنا به گزارش خبرگزاری فرانسه، نمایندگان کشورهای روسیه، فرانسه و آمریکا قصد دارند بعد از ظهر روز جمعه (۲۳ اکتبر / یکم مهرماه)، موافقت خود را با پیشنویس موافقتنامهی ارائهشده از سوی آژانس بینالمللی انرژی اتمی، اعلام کنند. ایران هنوز رسماً پاسخی به این طرح نداده است. بنا بر همین گزارش، نمایندگان آمریکا و فرانسه تا ساعاتی دیگر "پاسخ مثبت" خود به طرح آژانس را به البرادعی ارائه خواهند کرد.
پیش از این روسیه اولین کشوری بود که پاسخ رسمی به این پیشنهاد داد. سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، با اعلام نظر مثبت خود در مورد این توافقنامه، ابراز امیدواری کرده بود که هر ۴ کشور شرکتکننده در مذاکرات وین، موافقت خود را برای اجرای طرح آژانس اعلام کنند.
روز (۲۱ اکتبر/۲۹ مهر) پس از پایان مذاکرات چهارجانبهی هفتهی جاری در وین بر سر برنامهی اتمی ایران، محمد البرادعی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، درجمع خبرنگاران از ارایهی پیش نویس موافقتنامهای بین ایران، آمریکا و روسیه و فرانسه برای ارایهی اورانیوم غنی شده به تهران خبر داد و گفت: این پیشنویس به پایتختهای کشورهای مذاکره کننده فرستاده شده است تا نتیجه و پاسخشان را تا روز جمعه (۲۳ اکتبر/ یکم آبان) اعلام کنند.
در پیشنویس این موافقتنامه که پایهی آن در مذاکرات ژنو در اول اکتبر ریخته شد، آمده است که ایران ۱۲۰۰ کیلو از ۱۵۰۰ کیلو اورانیوم کم غلظت ( ۵ / ۳ درصد) خود را برای غنیسازی به روسیه میفرستد. روسیه اورانیوم غلیظ شده را برای ساخت سوخت اتمی با غنای ۲۰ درصد اورانیوم به فرانسه تحویل میدهد. محصول نهایی به ایران برای استفاده در راکتور تحقیقاتی تهران بازگردانده میشود.
در حالی که فرصت پاسخگویی به این پیشنویس برای ایران هم امروز به پایان میرسد، مقامات ایرانی تاکنون واکنشهای متفاوتی نسبت آن نشان دادهاند.
"قابل قبول نیست"
در حالی که علی اصغر سلطانیه نمایندهی ایران در آژانس، دو روز پیش (۲۹ مهر) در گفتوگو با شبکه الجزیره، مذاکرات نمایندگان جمهوری اسلامی ایران با کشورهای حاضر در نشست وین، درباره انجام غنی سازی اورانیوم برای تهران در خارج از خاک ایران را "مثبت و سازنده" توصیف کرده بود، روز گذشته محمدرضا باهنر، دبیر کل جامعه اسلامی مهندسین و نایب رییس دوم مجلس شورای اسلامی، در نشستی مطبوعاتی اعلام کرد که این طرح "برای جمهوری اسلامی قابل قبول نیست."
به گزارش خبرگزاری "ایسنا"، محمدرضا باهنر، در ادامه گفت: « به ما میگویند شما سوخت ٥ / ٣ درصد بدهید تا ما سوخت ٢٠ درصد به شما بدهیم که این مورد قبول ما نیست .» باهنر با اشاره به روبه پایان بودن سوخت راکتور اتمی تهران میگوید، "آژانس مکلف است این سوخت را به ما برساند.". نایب رئیس مجلس ادامه میدهد: «چنان که اعلام کردهایم اگر نظام بینالملل این کار را انجام ندهد، ما خودمان این سوخت را تامین میکنیم و این جزو حقوق مسلم ماست.»
"مشروعیت بخشیدن به بلندپروازیهای اتمی ایران"
در حالی که جامعهی بینالمللی امیدوار است با پیشنهاد جدید البرادعی، به مناقشهی اتمی ایران خاتمه داده شود، اسراییل کماکان دستیابی به هر توافقی با ایران را در مناقشهی اتمی رد میکند. اهود باراک وزیر دفاع اسراییل روز پنجشنبه (۲۲ اکتبر) با تأکید بر موضع حکومت اسراییل گفت «ایران باید به غنی سازی اورانیوم به هر شکلی پایان دهد.»
اظهارات وزیر دفاع اسرائیل نخستینن واکنش این دولت به پیشنهاد جدید آژانس بینالمللی اتمی به ایران است. به اعتقاد باراک اگر چه در صورت اجرایی شدن پیشنهاد، برنامهی اتمی ایران ۱۲ ماه به تعویق خواهد افتاد، اما چنین قراردادی با ایران بلندپروازیهای اتمی این کشور مشروعیت میبخشد.
در همین حال ایران روز پنجشنبه اعلام کرد که غنی سازی در تأسیسات نطنز را حتی در صورت قبول تحویل اورانیوم به روسیه برای غنیسازی، متوقف نخواهد کرد.
مخالفت با حضور فرانسه
مذاکرات ایران و آمریکا، روسیه و فرانسه که در مقر آژانس بین المللی انرژی اتمی و با حضور کارشناسان آژانس از روز دوشنبه (۱۹ اکتبر) آغاز شده بود، روز سه شنبه با توجه به مخالفت فرانسه با اقدام ایران مبنی بر عدم تمایل به مذاکره در خصوص سوخت راکتور تهران با فرانسه به تاخیر افتاد.
جمهوری اسلامی ایران در آستانه مذاکرات وین در اعتراض به کوتاهی فرانسه در عمل به تعهدات سابق هستهای خود در برابر ایران، این کشور را از قرارداد پیشنهادی تامین سوخت راکتور تهران حذف کرد.
پس از پایان مذاکرات وین، نمایندهی دائم ایران در آژانس اعلام کرد که در متن پیشنویس موافقتنامه ضمن آنکه کشورهای دیگر از جمله آمریکا و فرانسه نامشان ذکر شده است، اما طرف قرارداد اصلی روسیه خواهد بود و فرانسه یا هر کشور دیگری میتواند در ذیل این کشور وارد شود.» این مذاکرات در چهارشنبه (۲۱ اکتبر) به پایان رسید.
نشست بعدی شورای حکام در اواخر ماه نوامبر انجام خواهد شد.