پیشنهاد پرداخت ۵۰ میلیون دلار وثیقه کمکی به رضا ضراب نکرد
۱۳۹۵ خرداد ۶, پنجشنبهدادستانهای آمریکا روز چهارشنبه (۲۵ مه / ۵ خرداد) اعلام کردند که با درخواست وکیل رضا ضراب برای آزادی موکلش به قید وثیقه موافقت نمیکنند. آنها در اسنادی که به دادگاه منهتن نیویورک تحویل دادهاند نوشتهاند که پیشنهاد آزادی به قید وثیقه از سوی ضراب تلاشی است برای آنکه بتواند با استفاده از ثروت هنگفتش امکان فرار از آمریکا را فراهم کند.
دادستانها گفتهاند که ضراب پیوندی با جامعه آمریکا ندارد و در نتیجه توانایی و خواست آن را دارد که با استفاده از منابع وسیعی چون روابط خانوادگی و کاری خود در خارج و داشتن گذرنامه سه کشور به سادگی به کشورهایی سفر کند که او را تحویل آمریکا نخواهند داد.
البته ضراب پس از دستگیری در میامی ادعا کرد که تنها دارای گذرنامه ترکیه است، درحالیکه او گذرنامههای ایرانی و مقدونیهای نیز در اختیار دارد.
بیشتر بخوانید: بازداشت یک شهروند ایرانیتبار ترکیه در آمریکا
رضا ضراب در ماه مارس ۲۰۱۶ به اتهام توطئه برای انجام صدها میلیون دلار معاملات مالی برای کمک به دولت ایران یا دیگر نهادهای ایرانی به منظور دور زدن تحریمهای آمریکا در شهر میامی واقع در ایالت فلوریدا دستگیر شد.
وکلای مدافع او هفته پیش از قاضی فدرال در منهتن خواستند که ضراب را به قید وثیقه ۵۰ میلیون دلاری آزاد کند و به جای آن در بازداشت خانگی نگهدارد. اما دادستانها این ادعا را که چنین اقدامی بتواند تضمینی برای حضور ضراب در دادگاه باشد رد کردند.
طبق ادعانامهای که تسلیم دادگاه منهتن نیویورک شده رضا ضراب ۳۳ ساله و کارمندش کاملیا جمشیدی ۲۹ ساله به همراه حسن نجفزاده ۶۵ ساله کارمند ارشد یکی از شعبههای بانک ملت ایران متهم به تلاش برای انجام صدها میلیون دلار معاملات مالی در نقض تحریمهای آمریکا علیه ایران هستند. از دیگر اتهامات مطرح شده پولشویی و کلاهبرداری بانکی است. از سه متهم پرونده تنها رضا ضراب دستگیر و زندانی شده است.
بیشتر بخوانید:«رضا ضراب فرد کلیدی پرونده زنجانی است»
دادستانهای آمریکا گفتهاند که این سه نفر در فاصله سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ به اشخاص و نهادهای مختلف کمک کردهاند تا بتوانند تحریمهای آمریکا را از طریق معاملات مالی با شرکتهایی در ترکیه و امارات متحده عربی دور بزنند؛ شرکتهایی که توسط رضا ضراب دایر شده و متعلق به او بودهاند.
آنها گفتهاند که شواهد بسیاری از جمله شمار فراوانی ایمیل و اسناد مالی و کاری موجود است که نشان میدهد ضراب از شبکه گستردهای از ارتباطات برای دور زدن تحریمهای آمریکا استفاده کرده است.
رضا ضراب در نخستین جلسه دادگاه رسیدگی به پروندهاش در ماه آوریل گذشته خود را بیگناه خواند.
همکاری با بابک زنجانی
از رضا ضراب به عنوان فرد کلیدی پرونده بابک زنجانی که در دادگاه بدوی به اتهام "فساد مالی، بازنگرداندن پول فروش نفت و اخلال در نظام اقتصادی" محکوم به اعدام شد نیز نام برده میشود. زنجانی که خود را "بسیجی اقتصادی" معرفی میکند به عنوان شخصیت کلیدی دور زدن تحریمهای آمریکا و اروپا در فهرست افراد تحریمشده این کشورها قرار گرفته است.
رسول کوهپایهزاده، یکی از وکلای زنجانی، روز ۱۶ فروردین (۴ آوریل) برای دفاع از موکلش گفت که زنجانی برای دور زدن تحریمها با رضا ضراب همکاری میکرده است. او با اشاره به تلاشهای زنجانی برای دور زدن تحریمها در سالهای پایانی دولت محمود احمدینژاد اتهامها و حکم دادگاه را "یک طنز تلخ و تناقض آشکار" خواند.
همچنین امیرعباس سلطانی، عضو کمیته پیگیری پرونده زنجانی در مجلس، ضراب را یکی از مهمترین مهرههای پرونده پیچیده میلیاردر ایرانی معرفی کرد و گفت که شواهد نشان میدهد که این دو "هیچگاه از هم جدا نبودند؛ بلکه همدست و شریک هم بودهاند".
ارتباط با پرونده فساد در ترکیه
دادستانهای آمریکا در اسناد خود ضراب را "بازرگانی با ارتباطات بینالمللی خوب و نفوذ و ثروت هنگفت" توصیف کردهاند. آنها همچنین اشاره کردهاند به اینکه ضراب پیش از این کوشیده است مقامات ترکیه را درباره داراییهایش گمراه کند.
آنها با اشاره به دستگیری ضراب در سال ۲۰۱۳ در ترکیه گفتهاند که او از ثروت خود برای رشوه دادن به سیاستمداران فاسد در ترکیه برای تسهیل معاملاتی به نفع ایران استفاده کرده است.
رضا ضراب چهرهای شناخته شده در ترکیه است از جمله بدین خاطر که همسرش، ابرو گوندش، از خوانندگان و هنرپیشههای مشهور این کشور است.
بیشتر بخوانید: وکیل زنجانی: بازداشت ضراب بیانگر خدمت موکلم به نظام است
این بازرگان ایرانیتبار ترک در سال ۲۰۱۳ همراه با رئیس پیشین هالک (خلق) بانک ترکیه و سه وزیر وقت این کشور به اتهام پولشویی و کمک به جابجایی حدود ۳۵ میلیارد یورو برای ایران از طریق قاچاق طلا در دادگاهی در استانبول محاکمه شد.
دادستانهای آمریکا نوشتهاند که رجب طیب اردوغان، نخست وزیر وقت ترکیه، "روابطی نزدیک" با رضا ضراب دارد و در آن زمان نیز اردوغان دستگیری ضراب را تلاش مخالفان سیاسیاش برای کودتا علیه دولت خوانده بود.
در سال ۲۰۱۳ به کار چند دادستان مربوط به پرونده یاد شده در ترکیه خاتمه دادند، پلیس را از تعقیب پرونده منع کردند و سرانجام تحقیقات درباره این پرونده متوقف شد.
داراییهای ضراب
به نوشته خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از گزارش دادستانهای آمریکا به دادگاه منهتن، ضراب از محل کسب و کارهایش در حدود ۱۱ میلیارد دلار درآمد سالانه دارد. داراییهای او شامل ۲۰ قطعه ملک، ۶ رأس اسب، ۱۷ دستگاه اتومبیل مجلل، ۷ قایق تفریحی، یک فروند هواپیمای شخصی و بیش از ۱۰ میلیون دلار آثار هنری است.
دادستانها همچنین اشاره کردهاند به اینکه یک کارمند رضا ضراب که هنگام بازداشت همراه او بوده ادعا کرده که بر پروژه ساخت یک قایق تفریحی به طول بیش از یک زمین فوتبال با سه زیردریایی شخصی برای ضراب نظارت میکرده است.
دستگیری ضراب دو ماه پس از انجام توافق هستهای میان ایران و آمریکا و اتحادیه اروپا و رفع تحریمهای فلجکننده اقتصادی در برابر محدود ساختن فعالیتهای اتمی ایران صورت گرفت.