کاهش شمار اعدام‌ها در سال ۲۰۱۰

در گزارش سالانه‌ی عفو بین‌الملل آمده است، در سال ۲۰۱۰ تنها در جمهوری خلق چین چند هزار نفر اعدام شده‌اند، اما این کشور شمار واقعی اعدام‌ها را از انظار جهانیان مخفی نگاه می‌دارد.

گذشته از اعدام‌هایی که در چین صورت گرفته، ۵۲۷ نفر در سال ۲۰۱۰ در دیگر نقاط جهان اعدام شده‌اند که نیمی از این اعدام‌ها در ایران انجام شده است. جمهوری اسلامی ایران با ۲۵۲ مورد اجرای حکم اعدام در سال گذشته، بعد از چین و در مقام دوم در سطح جهان قرار دارد.

شمار اعدام‌ها در کره شمالی ۹۰ مورد، در یمن ۵۳ و در ایالات متحده آمریکا ۴۶ مورد بوده است. براساس گزارش عفو بین‌الملل، تعداد اعدام‌های ثبت‌شده در سال ۲۰۱۰ در سراسر جهان ۱۸۴ مورد نسبت به سال ۲۰۰۹ کاهش داشته است.

با این‌حال در سال ۲۰۱۰ برای بیش از ۲۰۲۴ نفر دیگر در ۶۷ کشور جهان حکم اعدام صادر شده است. تنها ۳۶۵ مورد از احکام صادرشده در پاکستان بوده است. به این ترتیب هم‌اکنون بیش از ۸ هزار نفر در معرض خطر اجرای مجازات اعدام قرار دارند.

سمت‌گیری عمومی به‌سوی لغو مجازات اعدام

عفو بین‌الملل در گزارش خود می‌نویسد، سمت‌گیری عمومی در مقیاس جهانی در جهت لغو مجازات اعدام است. در ۱۰ سال گذشته در بیش از ۳۱ کشور جهان مجازات اعدام به‌طور رسمی یا در عمل متوقف شده است. کشور آفریقایی گابون ۱۳۹مین کشور جهان است که در سال ۲۰۱۰ علیه مجازات اعدام تصمیم گرفت و آن را لغو کرد.

در کشور چین نیز تعداد احکام صادرشده برای اعدام پائین آمده است. مطابق قوانین چین، در این کشور برای ۶۸ نوع جرم، مجازات مرگ تعیین شده است. اما اگر تغییرات پیش‌بینی شده در قوانین جزایی این کشور به اجرا درآیند، برخی جرائم مانند جرم‌های مالیاتی یا قاچاق تولیدات فرهنگی، مشمول مجازات اعدام نخواهند شد. علاوه براین قرار است مجازات اعدام برای اشخاص بالای ۷۵ سال نیز لغو گردد.

به‌نظر سازمان عفو بین‌الملل، با وجود برخی عقب‌گردها، رخدادهای سال ۲۰۱۰ نشان‌دهنده نزدیک‌شدن به هدف "لغو مجازات اعدام" در سراسر جهان است. سازمان ملل متحد برای سومین بار، و این بار با حمایت بسیار بیشتری، خواستار تعیین مهلت زمانی برای لغو مجازات اعدام شده است.

با این‌حال عفو بین‌الملل می‌گوید، این واقعیت نگران‌کننده است که بخش قابل‌توجهی از موارد ثبت‌شده از صدور و اجرای مجازات اعدام‌ در سال ۲۰۱۰ مربوط به جرائم مواد مخدر بوده است. همچنین ممنوعیت صدور و اجرای حکم اعدام در مورد کودکان و نوجوانان، در کشورهایی مانند ایران، پاکستان، عربستان سعودی، سودان و امارات متحده عربی نادیده گرفته شده است.

بسیاری از سازمان‌ها و فعالین مخالف مجازات اعدام و در راس‌ آنها عفو بین‌الملل، سال‌هاست که برای حذف این مجازات از قوانین کیفری کشورهای جهان تلاش می‌کنند. آنها می‌گویند، اعدام اجرای عدالت نیست، بلکه انتقام است و اجرای این مجازات خشن و بی‌رحمانه در هیچ کشوری مانع از ارتکاب جرم نشده است.

در اعلامیه‌ی نخستین "کنگره جهانی لغو مجازات اعدام" که در سال ۲۰۰۱ در استراسبورگ فرانسه برگزار شد، آمده است: «مجازات اعدام هیچگاه از ارتکاب جرمی جلوگیری نکرده است. جامعه‌ای که مجازات اعدام را اعمال نماید، جامعه‌ای است که خشونت را تشویق می‌کند. هر جامعه‌ای که به کرامت و منزلت انسان‌ها احترام می‌‌گذارد، در جهت الغای این مجازات کوشش می‌کند.»

MM/KG