1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

گمانه‌زنی درباره نامزدهای نهایی "جمنا" برای انتخابات

۱۳۹۶ فروردین ۱۶, چهارشنبه

جبهه مردمی نیروهای انقلاب وعده داده ۱۷ فروردین نام پنج نامزد نهایی برای انتخابات ریاست جمهوری را اعلام کند. گمانه‌زنی‌های گوناگونی درباره ترکیب این جمع و حضور یا عدم حضور رئیسی میان آنها مطرح است.

https://p.dw.com/p/2ak3u
Iran Wahlen 2017
عکس: MizanNews

در روزهای پایانی سال گذشته (۲۲ اسفند) تشکل موسوم به "جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی" (جمنا) یک فهرست ۱۴ نفره از نامزدهای پیشنهادی برای رقابت‌های انتخاباتی دوازدهمین دوره ریاست جمهوری منتشر کرد و قرار است پنج برگزیده از میان این جمع ۱۷ فروردین معرفی شوند.

فهرست جمنا قرار بود شامل ۱۰ نفر باشد و حضور افرادی در میان جمع ۱۴ نفره که در نشست‌های این تشکل شرکت نکرده یا میثاق‌نامه آن را امضاء نکرده‌اند نشان می‌دهد که جبهه مردمی نیروهای انقلاب در مقابل فشارهای بیرونی تاب نیاورده است.

حجت‌الاسلام کاظم میرحسینی اشکوری، رئیس شورای جبهه مردمی به تازگی گفته است که در دومین مجمع عمومی این جبهه که ۱۷ فروردین با حضور سه هزار نفر برگزار می‌شود "از بین ۱۰ نفر از افراد برگزیده‌ای که شرایط جمنا را پذیرفته‌اند" پنج نفر از طریق رأی‌گیری به عنوان نامزدهای نهایی انتخاب می‌شوند.

غربال‌گری نامزدهای نهایی جمنا

بر این اساس ظاهرا سران جمنا فهرست ۱۴ نفره را پیش از رأی‌گیری غربال و چهار نفر را حذف کرده‌اند. گمانه‌زنی درباره نامزدهای نهایی اصول‌گرایان برای انتخابات ریاست جمهوری از مدت‌ها پیش شروع شده و بررسی آنها حکایت از تشتت میان این جناح و نقش نه چندان محوری جمنا دارد.

بیشتر بخوانید: انتخابات ۹۶؛ تکاپوی اصولگراها برای معرفی نامزد اصلح

روزنامه اعتماد در شماره امروز خود (چهارشنبه، ۱۶ فروردین) گزارش داده که سعید جلیلی، علی نیكزاد، محمد خوش‌چهره و مصطفی میرسلیم کسانی هستند که در نشست‌های اخیر مرکزیت جمنا نام‌شان از فهرست ۱۴ نفره حذف شده است.

جلیلی و میرسلیم در نشست‌های جمنا شرکت نکرده‌اند. افزون بر این حزب موئتلفه اسلامی پیشتر میرسلیم را به عنوان نامزد قطعی خود برای انتخابات ریاست جمهوری معرفی و تاکید کرده که او تا پایان در صحنه خواهد ماند.

روزنامه اعتماد به نقل از یک منبع مطلع که نامش فاش نشده احتمال داده که ابراهیم رئیسی، پرویز فتاح، مهرداد بذرپاش، محمدباقر قالیباف و عزت‌الله ضرغامی پنج نفری باشند که در نشست مجمع عمومی جمنا به عنوان نامزدهای نهایی معرفی شوند.

در میان این پنج نامزد احتمالی، نام دو نفر بیشتر به چشم می‌خورد: یکی شهردار تهران قالیباف که گفته می‌شود با جمنا "قهر کرده"، دیگر رئیسی، تولیت آستان قدس رضوی که میثاق‌نامه این تشکل را امضاء نکرده است.

Saeed Jalili
سعید جلیلی، نامزد شکست خورده انتخابات سال ۹۲عکس: Behrouz Mehri/AFP/Getty Images

حسین کنعانی مقدم، از فعالان سیاسی اصول‌گرا در گفت‌وگو با سایت خبری فرارو امضاء نکردن میثاق‌نامه جمنا توسط رئیسی را تائید کرده و در عین حال گفته که او به طور شفاهی متعهد شده است.

رایزنی بی‌نتیجه با جلیلی

 پرویز سروری، دبیرکل جمعیت رهپویان و عضو شورای مرکزی جمنا، ۱۵ فروردین به "خبرآنلاین" گفته که قالیباف و رئیسی هنوز تصمیم نهایی خود را برای حضور در رقابت‌های انتخاباتی اعلام نکرده‌اند و رایزنی با جلیلی هنوز به نتیجه نرسیده است.

بیشتر بخوانید: حمایت اصلاح‌طلبان از روحانی، افزایش تشتت میان اصولگرایان

در میان نامزدهای احتمالی اصول‌گرایان نام ابراهیم رئیسی که هنوز تصمیم قطعی خود درباره انتخابات را نگرفته برجسته‌تر از دیگران است و برخی از فعالان این جناح ابراز امیدواری کرده‌اند در صورت ورود او به عرصه رقابت‌ها طیف وسیعی از محافظه‌کاران از این امر استقبال کنند.

از سوی دیگر، دست‌کم بخش مهمی از اعضای جبهه پایداری که در انتخابات سال ۹۲ از سعید جلیلی حمایت می‌کردند اکنون به سمت رئیسی متمایل شده‌اند که عده‌ای برای او کمپین "رئیسی بیا" نیز راه‌اندخته‌اند.

چرخش جبهه پایداری به سمت رئیسی

حسینعلی حاجی‌دلیگانی، عضو جبهه پایداری دهم فروردین ماه در گفت‌وگو با "انتخاب" تائید کرد که محمد تقی مصباح‌یزدی، رهبر فکری و معنوی این جبهه خواستار ترغیب رئیسی به نامزدی در انتخابات پیش‌رو و حمایت از او شده است.

Ibrahim Raisi
ابراهیم رئیسی، تولیت آستان قدس رضویعکس: Mizan

بنا بر این گزارش حاجی‌دلیگانی گفته است: «در جلسه‌ای که اعضای جبهه پایداری با آیت‌الله مصباح‌یزدی داشتند، ایشان توصیه فرمودند که برای انتخابات ریاست جمهوری به سراغ آقای رئیسی بروید و اگر شرایطی فراهم شد که به صحنه رقابت انتخاباتی ورود پیدا کرد از وی حمایت کنید.»

بیشتر بخوانید: دعوت تشکل‌های دانشجویی از رئیسی برای حضور در انتخابات

با این همه نامزدی ابراهیم رئیسی برای شرکت در رقابت‌های انتخاباتی دوازدهمین دوره ریاست جمهوری با چالش‌ها و موانع زیادی روبروست.

او عضو هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات شورای نگهبان است و برای ثبت‌نام به عنوان داوطلب باید از این سمت استعفا دهد. شماری از رسانه‌های نزدیک به اصول‌گرایان ۱۶ فروردین خبر استعفای رئیسی را منتشر کردند اما سخنگوی شورا، عباسعلی کدخدایی اعلام کرد که اگر استعفایی در کار باشد خبرش پس از نشست ۱۷ فروردین هیئت نظارت منتشر خواهد شد.

معضل "صفر کیلومتر بودن" رئیسی

مشکل دیگر رئیسی نداشتن تجربه در امور اجرایی و ناشناخته بودن در میان رأی‌دهندگان است. او همواره در سمت‌های قضای مشغول کار بوده و سخن غلامرضا مصباحی‌مقدم، سخنگوی جامعه روحانیت مبارز مبنی بر این که "صفر کیلومتر‌ها به درد ریاست جمهوری نمی‌خورند" می‌تواند شامل رئیسی هم بشود.

عده‌ای نیز بر این نظرند که نداشتن سابقه اجرایی می‌تواند برای رئیسی یک نقطه ضعف محسوب شود. روزنامه اعتماد در این باره نوشته است: «او ممکن است از همین نقطه ضعف بتواند برای خود برگ برنده‌ای رو کند. نداشتن سابقه اجرایی باعث می‌شود تا نقدی نیز در این حوزه به او وارد نشود.»

کارنامه‌ی اجرایی ابراهیم رئیسی یک لکه‌ی سیاه بزرگ دارد. او از سوی آیت‌الله حسینعلی منتظری به عنوان یکی از دست‌اندرکاران اصلی کشتار هزاران زندانی سیاسی در تابستان ۶۷ معرفی شده است.

"اسب‌های بازنده" اصول‌گرایان در انتخابات ۹۶ و آینده روحانی

ابراهیم رئیسی ۱۷ اسفند ۱۳۹۴ با حکم رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای به سمت تولیت آستان قدس رضوی منصوب شد. برخی ناظران معتقدند آستان قدس یک امپراتوری مالی و تجاری عظیم است و اداره‌کننده آن نمی‌تواند همزمان از عهده انجام ریاست قوه مجریه برآید.

چه نام رئیسی در میان پنج گزینه نهایی جمنا باشد چه نباشد، و چه او داوطلب شرکت در انتخابات بشود چه نشود، شواهد زیادی این گمان را تقویت می‌کند که معرفی نامزدهای نهایی جبهه مردمی نیروهای انقلاب پایان تشتت اصول‌گرایان نخواهد بود.

انتظار می‌رود با توجه به اختلاف‌ها و رقابت‌هایی که شخصیت‌ها و تشکل‌های اصول‌گرا با یکدیگر و با جمنا دارند، معرفی پنج‌نامزد نهایی جبهه مردمی شکاف‌ها میان محافظه‌کاران را آشکارتر کند.

انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری ۲۹ اردیبهشت ماه برگزار می‌شود و مهلت ثبت‌نام داوطلبان ۲۲ تا ۲۶ فروردین تعیین شده است. با پایان این مهلت مشخص خواهد شد چه کسانی برای رقابت با رئیس دولت یازدهم، حسن روحانی به میدان می‌آیند.