۶۰ سال مبارزه با آلودگی هوا
۱۳۹۱ بهمن ۲۲, یکشنبه
امروزه آلودگی هوا در لندن، پایتخت بریتانیا نسبت به دهه‌های قبل کمتر به چشم می‌خورد. با این حال کارشناسان با اشاره به شمار بالای خودروها و کامیون‌ها در خیابان‌هایی مانند خیابان استون لندن می‌گویند، اگر چه که این موضوع امروز کمتر در این شهر مشهود است اما هنوز هم مشکلات بزرگ می‌آفریند.
اخیرا در چین کاهش وزن نوزادان را به آلودگی هوا نسبت داده‌اند. بر اساس گزارشی از مجلس نمایندگان بریتانیا، در لندن سالانه ۴ هزار نفر جان خود را به خاطر آلودگی هوا از دست می‌دهند.
کیت پراوس (Keith Prowse)، معاون انجمن ریه لندن به دویچهوله می‌گوید: «شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد قرار گرفتن در معرض آلودگی، حتی زمانی که فرد سیگاری نیست احتمال ابتلا به بیماری‌های ریوی را افزایش می‌دهد.»
پراوس تصریح می‌کند، ذرات آلاینده نامرئی عامل حدود ۹ درصد از مرگ و میرها است و آلودگی هوا سالانه بخش عمد‌ه‌ای از هزینه‌های سرویس سلامت ملی بریتانیا را به خود اختصاص می‌دهد.
سایمون بیرکت (Simon Birkett) از "کمپین گروه هوای پاک" لندن در گفت‌وگو با دویچهوله می‌گوید: «آلودگی هوا در جاده‌های شلوغ دو یا گاهی سه برابر میزان قانونی یا حدود تعیین‌شده توسط سازمان بهداشت جهانی است.»
مه‌دود بزرگ لندن
۶۰ سال پیش، در سال‌های ۱۹۵۲ و ۱۹۵۳، لندن آلود‌ه‌ترین روزهای خود را تجربه کرد. ۴ هزار نفر از ساکنان شهر در طول یک هفته، از دسامبر ۱۹۵۲، وقتی که مه‌دود بزرگ به بیشترین حد خود رسیده بود جان خود را از دست دادند. ۸ هزار تن دیگر نیز در طول هفته‌های بعد بر اثر وجود مه‌دود ناشی از به‌کارگیری بیش از اندازه ذغال سنگ جان باختند.
مسئولان آن زمان از اهالی لندن خواستند، در صورت امکان روزهای تعطیل آخر هفته خود را در جاهایی به سر برند که هوای آن پاک است. به نظر می‌رسد که آنها در آن دوران تسلیم واقعیتی به نام آلودگی هوا شده بودند و تصور می‌کردند که برای داشتن شهری صنعتی، فعال و موفق باید این بها پرداخته شود.
سایمون بیرکت می‌گوید: «مه‌دود بزرگ ترکیبی غیر طبیعی از پدیده‌هایی بود که آن زمان وجود داشت.»
او با اشاره به پدیده وارونگی هوا ادامه می‌دهد: «هوا بسیار ساکن و سرد بود و هوای سرد زیر هوای گرم‌تر محبوس شده بود، یعنی آلودگی که در شهر ایجاد می‌شد محبوس شده بود و نمی‌توانست خارج شود.»
این فعال "کمپین گروه هوای پاک" لندن می‌افزاید: «آلودگی ناشی از سوختن ذغال‌سنگ در خانه‌ها و آلودگی‌های صنعتی با مه غلیظ هوا آمیخته شد و نهایتا این مشکل را ایجاد کرد.»
خاطرات مه‌دود بزرگ
فاجعه مه‌دود بزرگ لندن یکی از بزرگ‌ترین فاجعه‌های زیست‌محیطی بریتانیا است.
پاملا هاید (Pamela Hyde) در آن زمان دختری ۱۱ ساله بود که در شمال غربی لندن زندگی می‌کرد. او به دویچهوله می‌گوید: «شما نمی‌توانستید هیچ چیز، حتی دستانتان را جلوی صورتتان ببینید.»
هاید که اینک ۷۱ سال دارد تعریف می‌کند که سینمای محل سکونتشبه دلیل ورود مه به داخل سالن یک روز بسته شد. مه به داخل سالن سینما نفوذ کرده و باعث شده بود که پرده سینما دیگر قابل دید نباشد.
هاید از روزهای آن زمستان پر از مه در لندن می‌گوید: «روزهای وحشت‌انگیزی بود. هر وقت بیرون می‌رفتی و سالم برمی‌گشتی احساس خوشبختی می‌‌کردی. من به یاد دارم که کمک‌راننده‌های اتوبوس‌ها مشعل به دست جلوی اتوبوس می‌ایستادند و به راننده‌ها کمک می‌کردند تا راه را پیدا کنند.»
مه‌دودی که سیاست را تکان داد
سیاست‌مداران بریتانیا که در ابتدا مشکل را انکار کرده بودند سرانجام مجبور شدند با آن مواجه شوند. تا جایی که بالاخره مجلس بریتانیا مجبور شد در سال ۱۹۵۶ مصوبه‌ای به نام "مصوبه هوای پاک" تصویب کند.
این مصوبه سوزاندن ذغال سنگ در منازل را محدود کرد و به موجب آن، کارخانه‌ها به مناطق اطراف و دور از شهرها منتقل شدند.
امروز نیز لازم است که اتحادیه اروپا با در نظر گرفتن جریمه‌های سنگین اهدافی مانند کاهش انتشار گازها و ذرات آلاینده را که مدت‌ها است به ثمر نرسیده به ثمر برساند.
در سطح شهر لندن ایستگاه‌های اندازه‌گیری کیفیت هوا وجود دارد که میزان دی اکسید نیتروژن و دی اکسید سولفور را اندازه می‌گیرند.
اقدام‌های مختلفی در نظر گرفته شده تا استاندارد هوای لندن قابل قبول بوده و میزان آلاینده‌های شهر بیش از حد مجاز نشود. دولت بریتانیا متعهد شده که به اهداف اتحادیه اروپا و جامعه بین‌المللی در مورد آلاینده‌های هوا چه در پایتخت و چه سایر شهرها پایبند بماند.
با این حال کیت پراوس می‌گوید، هنوز نیز جا برای بهبود وجود دارد. به عقیده او، هر جا که آلودگی هوا کم شود بیماری‌های تنفسی نیز کاهش می‌یابد. آلودگی هوا در بسیاری از مناطق بریتانیا به سطح قابل قبول نرسیده و مبارزه با آلودگی هوا باید همچنان ادامه یابد.