آیا ترامپ معافیت‌های خرید نفت از ایران را تمدید می‌کند؟
۱۳۹۸ اردیبهشت ۱, یکشنبه
دولت ترامپ سیاست تحریم‌های حداکثر علیه جمهوری اسلامی ایران را دنبال می‌کند. قطع کامل صادرات نفتی ایران، یکی از محورهای اصلی و تعیین کننده این سیاست است. از سوی دیگر، حذف نفت ایران از بازارهای جهانی خطر افزایش بهای این فرآورده را در پی خواهد داشت و این چیزی است که ترامپ مخالف آن است.
تیم دایس، تحلیلگر اقتصادی در مقاله‌ای که برای وبگاه "اویل‌پرایس" نوشته است، از شمشیر دولبه سیاست دونالد ترامپ در قبال ایران سخن گفته است.
ترامپ هم‌زمان با اجرای مرحله دوم تحریم‌های ایران در ماه نوامبر سال گذشته میلادی، برای هشت کشور جهان و از جمله برای کشورهای چین، ژاپن، کره جنوبی، ترکیه و هند معافیت موقت از مجازات‌ها پیشبینی کرده بود.
این معافیت موقت ۱۸۰ روزه به‌زودی به پایان می‌رسد. به سخن دیگر، دونالد ترامپ تا پیش از روز دوم ماه مه باید تصمیم خود را در این باره بگیرد. تصمیمی که به باور تیم دایس، برای دونالد ترامپ به هر شکل آن هزینه سنگینی خواهد داشت.
ژاپن و ترکیه
ترکیه اعلام کرده است که از بابت تمدید معافیت معامله نفتی با ایران مطمئن است. ابراهیم کالین، سخنگوی دولت ترکیه آشکارا گفته است که این کشور به معاملات نفتی خود با ایران ادامه خواهد داد.
سخنگوی دولت ترکیه در عین حال اعلام کرده است که سیاست ترامپ در زمینه تحریم‌های نفتی جمهوری اسلامی، اهداف پیشبینی شده را تامین نمی‌کند.
موضوع در مورد ژاپن تفاوت می‌کند. ژاپن برای تامین نیازهای انرژی خود محتاج واردات نفت است. یکی از تامین کنندگان مهم نفت ژاپن، تا کنون جمهوری اسلامی ایران بوده است.
از این منظر، ژاپن به آن امید بسته است که با تمدید معافیت‌های ناظر بر معاملات نفتی با ایران بتواند همچنان نیازهای انرژی خود را از طریق ایران تامین کند.
از سوی دیگر، حجم بالای مبادلات بازرگانی ژاپن با آمریکا مانع از آن می‌شود که این کشور مناسبات اقتصادی خود را با آمریکا به خطر اندازد.
به همین دلیل، ژاپن از مهلت ۱۸۰ روزه تعیین شده از سوی دولت آمریکا استفاده کرده و تا پیش از پایان این دوره، اقدام به واردات بیش از ۱۵ میلیون بشکه نفت از ایران نموده است.
به سخن دیگر، پالایشگاه‌های ژاپن در بازه زمانی بین اول ژانویه تا پایان آوریل اقدام به خرید ۱۵ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت از ایران نموده و هزینه خرید نفت را نیز پرداخت کرده‌اند.
هدف از اجرای این سیاست افزایش آمادگی برای مقابله با احتمال عدم تمدید معافیت واردات نفت از ایران اعلام شده است.
ناخشنودی عربستان
آمریکا سال گذشته، هم‌زمان با شروع تحریم‌های نفتی ایران و برای مانع شدن از افزایش بهای نفت خام در بازارهای جهانی از عربستان خواسته بود تولید نفت خود را افزایش دهد.
عربستان نیز در هماهنگی با دولت آمریکا اقدام به افزایش تولید نفت خود نموده بود. این در حالی است که آمریکا درباره سیاست قائل شدن معافیت برای هشت کشور از معامله نفتی با ایران با متحد منطقه‌ای خود یعنی عربستان مشورت نکرده بود.
تیم دایس در تحلیل خود می‌نویسد که اعلام معافیت ۱۸۰ روزه این هشت کشور مسئولان عربستان را غافلگیر کرد. همین موضوع باعث آن شد که تولید مازاد بر نیاز نفت در بازار منجر به کاهش بهای نفت گردد.
ترامپ و انتخابات ۲۰۲۰
تحلیلگر سایت "اویل‌پرایس" در مقاله خود به انتخابات پیش‌روی آمریکا نیز اشاره کرده است. کارزار انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ آمریکا از هم اکنون آغاز شده است. تیم دایس معتقد است که سیاست ترامپ در قبال تحریم نفتی ایران یک شمشیر دولبه است.
در این تحلیل به عنوان نمونه به سخنان اخیر مایک پمپئو اشاره شده است. مایک پمپئو در جلسه خود با نمایندگان کنگره بر ادامه سیاست تحریم‌های حداکثری ایران تاکید کرده بود. ترامپ بر آن است تا با تشدید تحریم‌های ایران و به صفر رساندن صادرات نفتی ایران، حکومت این کشور را وادار به تسلیم کند.
از سوی دیگر، افزایش بهای نفت خام در زمانی که رقابت‌های انتخاباتی در آمریکا آغاز شده است، به باور تحلیلگر یاد شده می‌تواند تاثیری منفی بر میزان استقبال مردم آمریکا از ترامپ در پی داشته باشد.
اکنون ده روز پیش از فرارسیدن پایان مهلت ۱۸۰ روزه معافیت هشت کشور، نگاه‌ها متوجه کاخ سفید و تصمیم دولت ترامپ در مورد تمدید یا عدم تمدید این معافیت‌هاست.
تیم دایس مقاله خود را چنین به پایان می‌برد: «آقای رئیس جمهور در این تصمیم‌گیری بخت یارتان باشد. چون به آن نیاز خواهید داشت.»