سازمان ملل: میلیونها نفر بر اثر آلودگی محیط زیست می‌میرند
۱۳۹۷ اسفند ۲۳, پنجشنبه
بنا بر تازه‌ترین گزارش سازمان ملل متحد، منتشر شده در تاریخ پنجشنبه، ۲۳ اسفند (۱۴ مارس)، آلودگی کره زمین به حدی رسیده است که سلامتی انسانها را به شکل روزافزون مورد تهدید قرار می‌دهد. این گزارش می‌گوید: «یا ما موفق می‌شویم جلوی ادامه این روند را بگیریم یا میلیونها نفر در آسیا، خاورمیانه و آفریقا تا نیمه قرن حاضر به مرگ زودرس دچار خواهند شد.»
در "ششمین گزارش چشم‌انداز محیط زیست سازمان ملل متحد" آمده است: «علت مرگ نه میلیون نفر در سال ۲۰۱۵ آلودگی محیط زیست بوده است.» سازمان ملل متحد از هفت سال پیش گزارشی درباره پیش‌بینی وضعیت محیط زیست کره زمین می‌دهد که با روشی مشابه با پژوهش‌های کارشناسان شورای تغییرات اقلیمی تهیه می‌شود.
عنوان گزارش امسال (GEO-6) «محیط زیست سالم، مردم سالم» است؛ عنوانی که با توجه به وضعیت محیط زیست در جهان بسیار "خوش‌بینانه" انتخاب شده زیرا در اصل گزارش به این برمی‌گردد که تا چه اندازه محیط زیستی آلوده و بیمار سلامتی انسانها را به خطر انداخته است.
این گزارش به پنج حوزه اصلی پرداخته است: هوا، تنوع جانوری، آب آشامیدنی، اوزون و خاک. پژوهشگران تهیه‌کننده گزارش می‌گویند که آلودگی دو حوزه اول از بقیه بیشتر است. آلودگی هوا و گازهای گلخانه‌ای در حال حاضر بیشترین قربانی را می‌گیرد و علت بیماری‌های مختلف و مهاجرت میلیونها نفر است.
نابودی تنوع جانوری
تنوع جانوری به شدت ضربه دیده و به تخریب زیستگاه‌ها، نابودی بخش قابل توجهی از جانواران مختلف از جمله حشرات منجر شده است. خساراتی که بسیار شدید‌ند اما تاثیر مستقیم آن بر زندگی انسانها هنوز به اندازه سایر موارد آشکار نشده است.
بنا بر گزارش از سال ۱۹۷۰ تا سال ۲۰۱۴ نزدیک به ۶۰ درصد مهره‌داران از بین رفته‌اند. بسته به زیستگاه‌های مختلف ۲۵ تا ۴۲ درصد بی‌مهرگان در معرض خطر نابودی‌اند. کاهش تنوع ژنتیکی بر تولید مواد غذایی و عرضه داروهای مختلف اثر می‌گذارد و آنرا به خطر می‌اندازد.
گزارش می‌گوید که مرگ زودهنگام سالانه شش تا هفت میلیون نفر در جهان تنها به خاطر آلودگی هواست. خطرناک‌ترین آلودگی هم ذرات ریز معلق در هوا بر اثر سوزاندن چوب، ذغال، پهن و نفت است. گزارش این را هم می‌گوید که در برخی عرصه‌ها پیشرفت‌هایی حاصل شده است. از جمله در استفاده کم‌تر از بعضی مواد شیمیایی و تشدید قوانین مربوط به جلوگیری از آلودگی هوا. اما این پیشرفت‌ها بر اثر بدتر شدن وضع در سایر حوزه‌ها به ویژه در کشورهای در حال توسعه و اقتصاد‌های نوظهور عملا بی‌تاثیر بوده‌اند.
گزارش اشاره می‌کند به اینکه در فاصله سال‌های ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۰، تعداد قوانین ملی در کشورهای مختلف برای حفاظت از محیط زیست تقریبا پنج برابر شده است. با این حال انتشار گازهای گلخانه‌ای نیز با وجود تمام تلاش‌ها برای محدود کردن آن ادامه دارد.
آلودگی اقیانوس‌ها
این گزارش همچنین به رها شدن سالانه هشت میلیون تن پلاستیک در اقیانوس‌ها اشاره کرده است. دریاها و اقیانوس‌ها همچنین در معرض گرم شدن، اسیدی شدن و صید بی‌رویه قرار دارند. پروتئین مورد نیاز سه میلیارد و۱۰۰ میلیون نفر در جهان از انواع ماهی‌ها تامین می‌شود. قوانین محدود کردن صید ماهی نیز در کشورهایی که نظارت و کنترل درستی بر این عرصه نمی‌شود، کاری از پیش نبرده است.
همچنین کیفیت آب آشامیدنی از سال ۱۹۹۰ تا کنون در اکثر مناطق بدتر شده که ناشی از ورود میکروب‌ها، مواد شیمیایی، فلزات سنگین یا آفت‌کش‌هاست. از هر سه نفر یک نفر هنوز دسترسی به آب آشامیدنی و توالت ندارد. هر سال یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر بر اثر ابتلا به بیماری‌های قابل پیشگیری مانند اسهال و بیماری‌های انگلی می‌میرند.
مقاوم شدن در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها
علاوه بر این به دلیل استفاده از سموم مختلف در کشاورزی، آبزی پروری و ورود این سموم به فاضلاب‌ها، مقاومت باکتری‌ها در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها به شدت بالا رفته است. اگر دانشمندان برای این مشکل راه حلی پیدا نکنند، باکتری‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند منجر به مرگ بسیاری از بیماران مبتلا به بیماری‌های عفونی شوند. برای جلوگیری از این خطر باید کشورهای بیشتری به فن‌آوری مدرن تصفیه فاضلاب دستیابی پیدا کنند.
گزارش توصیه کرده است که استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها برای مداوای انسان و استفاده از آن در کشاورزی تحت کنترل بیشتری قرار گیرد. بنابر این گزارش در فاصله سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۵، نزدیک به یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون نفر در جهان برای اولین بار به آب آشامیدنی سالم دست یافته‌اند که این یک گام بزرگ به جلو است.
همچنین تاکید شده است که سیاستمداران باید راهی جدید برای توسعه پایدار را انتخاب کنند، زیرا در حال حاضر جهان در مسیر دستیابی به اهداف توسعه پایدار سازمان ملل قرار ندارد.
گزارش GEO-6 جامع ترین بررسی محیط زیستی سازمان ملل در هفت سال اخیر است. ۲۵۰ دانشمند و کارشناس از بیش از ۷۰ کشور در این زمینه کار می‌کنند. این برنامه به عنوان بخشی از پنج روز کنفرانس محیط زیست سازمان ملل منتشر شد که تا جمعه این هفته ۱۶ اسفند (۱۵ مارس) در نایروبی جریان دارد.