مخالفت شدید امامان جمعه تهران و مشهد با مذاکره با آمریکا
۱۳۹۷ مرداد ۱۹, جمعهامام جمعه موقت تهران، با اشاره به اظهارات اخیر دونالد ترامپ درباره مذاکره با ایران و افزایش فشارهای اقتصادی بر این کشور گفت: «آمریکاییها میخواهند با فشار ایران را پای میز مذاکره بکشند، چه مذاکرهای؟ ایران به هیچ وجه زیر بار مذاکرهای که آنها میخواهند نخواهد رفت.»
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، محمد امامی کاشانی در خطبههای نماز این هفته تهران (۱۹ مرداد/ ۱۰ اوت) تاکید کرد که موضع ایران در مورد مذاکره با آمریکا همان است که رهبر جمهوری اسلامی علی خامنهای بیان کرده است.
خامنهای تا کنون درباره پیشنهاد جدید رئیس جمهور آمریکا مبنی بر آمادگی ایالات متحده برای مذاکرات بدون پیششرط با تهران سخنی نگفته است. ظاهرا اشاره امامی کاشانی به اظهارات قبلی رهبر جمهوری اسلامی درباره غیرقابل اعتماد بودن مسئولان آمریکا است.
امام جمعه موقت تهران با بیان این که رئیس جمهوری آمریکا "زیاد دروغ میگوید" افزود: «ترامپ میخواهد در دنیا ثابت کند، فشارها و تهدیدها و تحریمها بر ایران اثرگذار بوده است.»
دونالد ترامپ که هشتم ماه مه (۱۸ اردیبهشت) فرمان اجرایی خروج آمریکا از توافق هستهای و برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را امضا کرده بود، شامگاه دوشنبه، ۱۵ مرداد نیز دستور بازگشت بخشی از تحریمهای تعلیق شده علیه جمهوری اسلامی را صادر کرد.
وضعیت اقتصادی بحرانی و افزایش نارضایتی
وضعیت اقتصادی ایران از مدتها پیش بحرانی است و مشکلات معیشتی و سقوط شدید ارزش پول ملی در ماههای گذشته باعث گسترش حرکتهای اعتراضی در شهرهای مختلف شده است.
امامی کاشانی در واکنش به این حرکتها گفت: «با عرق و غیرت ایرانی که داریم نباید اجازه دهیم که عدهای ماجراجو سر و صدایی را در کشور شروع کنند، افرادی فریب بخورند و تصاویری را در رسانههای دشمن منتشر کنند، چرا که همه امید دشمنان این است که ایران را وادار به مذاکرهای کنند که آنها میخواهند.»
احمد علمالهدی، نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی و امام جمعه مشهد نیز نه تنها از توافق هستهای و مذاکرات احتمالی با آمریکا انتقاد کرد که به مذاکراتی که میان ایران و کشورهای اروپایی در جریان است هم به شدت تاخت.
پس از خروج آمریکا از برجام، سه کشور اروپایی طرف توافق هستهای (بریتانیا، فرانسه و آلمان) تلاش میکنند با کاهش فشار تحریمها بر جمهوری اسلامی این کشور را به ادامه پایبندی به برجام ترغیب کنند. پیشتر سخنگوی وزارت خارجه، بهرام قاسمی و رئیس مجلس شورای اسلامی علی لاریجانی پیشنهادهای اروپا به ایران را "معقول" ارزیابی کردهاند.
امام جمعه مشهد در خطبههای نماز این هفته مشهد با اشاره به توافق هستهای خطاب به مسئولان دولت گفت: «رفتید و مذاکره کردید؛ دلار ۳ هزار تومان را ۱۰ هزار تومان کردید، کار دیگری کردید؟ بازهم میخواهید مذاکره کنید؟»
«اروپا هم دشمن قسمخورده است»
علمالهدی با اشاره به جنگها و منازعات دوران پیامبر اسلام گفت: «آمریکا و اروپا نیز امروز دشمن قسمخورده هستند و اروپا نیز میخواهد همان کار آمریکا را صورت دهد اما هر کدام با یک روش جلو آمدهاند. مسلمانان در زمان جنگ احزاب قوت لایموت هم نداشتند اما وضع امروز ما از آن موقع خیلی بهتر است.»
به گزارش خبرگزاری تسنیم، نماینده خامنهای در خراسان رضوی با بیان این که این مردم "عوضشدنی نیستند" و چهل سال است پای انقلاب ایستادهاند از مسئولان خواست "به این مردم ملحق" شوند و با مدیریت اقتصادی مشکلات را حل کنند.
او ادعا کرد جوان نسل سومی که سالهای ابتدای انقلاب را تجربه نکردهاند نیز "امروز آرزوی شهادت و سوریه رفتن دارد". شماری از تظاهرکنندگان در حرکتهای اعتراضی اخیر از جمله شعار میدادند: «سوریه را رها کن، فکری به حال ما کن.»
همزمان با سخنان امامان جمعه تهران و مشهد، علاءالدین بروجردی، رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به خبرگزاری ایسنا گفت که ایران در دهههای گذشته بارها به صورت موضوعی و با اجازه خامنهای با آمریکا مذاکره کرده است اما امروز "به هیچ وجه" شرایط مذاکره با این کشور وجود ندارد.
رئیس جمهوری ایران، حسن روحانی ۱۵ مرداد در یک گفتوگوی تلویزیونی در واکنش به پیشنهاد مذاکره ترامپ گفت: «کسی که امروز ادعای مذاکره میکند کسی است که بدون مذاکره از تعهدات بینالمللی، از معاهده پاریس گرفته تا دیگر معاهدات تجاری خارج شده است.»
روحانی تصریح کرد که درصورتی که آمریکا حاضر به پرداخت غرامت دخالتهای شش دهه خود در ایران و عذرخواهی از مردم باشد، تهران نیز آمادگی دارد با این کشور وارد مذاکره شود.
بروجردی به ایسنا گفت: «آقای روحانی نقطه نظراتشان را مطرح کرد و من فکر میکنم خود آقای روحانی با توجه به مجموعه مواضع آمریکاییها، خروج آنها از برجام و اعمال تحریمها به هیچ وجه معتقد نیست که در مقطع فعلی زمینهای برای مذاکره با آمریکا وجود دارد.»
فشار تحریم، همراهی همسایهها
او میگوید ایران در طول چهار دهه گذشته بهرغم اعمال بسیاری از تحریمها با آمریکا مذاکره نکرده زیرا "نهایتا اعمال تحریمها باعث میشود حجم مبادلات ما به چین و روسیه منتقل شود و ارتباطاتمان با آنها افزایش یابد، این یک فرمول شناخته شده است".
مذاکرات هستهای میان ایران و آمریکا و پنج قدرت جهانی در سال ۹۲، زمانی آغاز شد که فشار تحریمها اقتصاد جمهوری اسلامی را به مرز فروپاشی کشانده بود و تورم را در این کشور را به بالای ۴۰ درصد رسانده بود.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
بروجردی میگوید تحریمهای یکجانبه آمریکا که قرار است تا ابتدای ماه نوامبر شامل صادرات نفت و محصولات نفتی و مبادلات مالی بانک مرکزی نیز بشود، در قیاس با تحریمهای بینالمللی "خیلی ساده" هستند.
برخلاف این تصور بسیاری از کشورهای و شرکتهای بزرگ غیرآمریکایی هم اکنون و به دلیل نگرانی از مجازاتهای واشنگتن همکاری خود با ایران را متوقف کردهاند. دولت عراق نیز به عنوان همسایه و متحد منطقهای جمهوری اسلامی اعلام کرده که به تحریمهای آمریکا پایبند خواهد بود و معاملات دلاری با ایران را متوقف میکند.