هشدار صدها دانشگاهی درباره "تهدیدهای خطرناک" علیه ایران
۱۳۹۷ مهر ۷, شنبه
جمعی از صاحب‌نظران و دانشگاهیان ایران با انتشار بیانیه‌ای نکاتی را با "ملت شریف ایران، مقامات ارشد کشور، نخبگان و همه گروه‌های مرجع" در میان گذاشته و ابراز امیدواری کرده‌اند که "همه (ارکان حاکمیت و آحاد ملت) بتوانند در زمانی که فرصت از دست نرفته باشد، وظایف خود را در این شرایط حساس به درستی و با راستی انجام دهند".
خبرگزاری ایسنا شنبه هفتم مهرماه (۲۹ سپتامبر) بخش‌هایی از این بیانیه را که به امضای ۲۸۰ نفر از کارشناسان و دانشگاهیان مراکز آموزشی سراسر ایران رسیده منتشر کرد.
در این بیانیه آمده است: «کارشناسان ذیصلاح حوزه‌های مختلف تاکید دارند که در بیشتر حوزه‌های حیاتی زیست ملت ایران، مواجه با چالش‌های بنیادینی در رابطه با کم آبی، خشکسالی، ریزگردها، فقر، رکود تورمی، ناامنی‌های اقتصادی و اجتماعی، شکل‌گیری انتظارات تخریبی، تنش در عرصه سیاست خارجی، کیفیت همبستگی دولت-ملت و سطح اعتماد ملی روبرو شده‌ایم.»
امضاءکنندگان این بیانیه که بسیاری از آنها چهره‌های شناخته شده جناح اصلاح‌طلب حکومت جمهوری اسلامی هستند تاکید کرده‌اند که همه "امروز نشانه‌ها، پیش‌آگهی‌ها، ضربان‌ها و شاخص‌های بحران اشاره شده را با تمام وجود حس می‌کنیم" اما نیازی نیست با تکرار آنها "کام ملت" را تلخ‌تر کرد.
کارشناسان و دانشگاهیان با بیان این که به رغم تمام نارسایی‌ها و مشکلات عمومی "به حرکت‌های نجات بخش" برای آینده ایران امیدوارند، نوشته‌اند: «شرایط حساس کنونی ایجاب می‌کند که در ما ایرانیان همه و همه مرزبندی‌های جناحی، سیاسی، قومی کنار گذاشته و با وحدت و انسجام حول منافع و مصالح و امنیت ملی، کشور را از خطرات پیش روی نجات بخشیم.»
فساد در داخل، بحران در سیاست خارجی
"عدم شفافیت، فساد و ناکارآمدی، گسست اجتماعی، افول در سرمایه اجتماعی و امید، بحران آب و محیط زیست، نابسامانی تولید و بحران معیشت خانوار و بحران در سیاست خارجی" از جمله نارسایی‌هایی هستند که در این بیانیه به آن اشاره شده است.
در میان امضاءکنندگان این نامه هشدارآمیز نام کسانی چون محسن رنانی، بهروز هادی زنوز، جواد اطاعت، محمدرضا خاتمی، سعید حجاریان، مصطفی محقق‌داماد، نجفقلی حبیبی، الهه کولایی، محمد ستاری‌فر و علیرضا علوی‌تبار به چشم می‌خورد.
آنها در بیانیه خود خاطر نشان کردند: «اکنون وقت آن است که با صداقت، صراحت و شفافیتِ تمام و با عذرخواهی از ملت بزرگ ایران برای کوتاهی‌ها در بهره‌گیری از فرصت‌ها و امکانات، با گفتمان اصلاحی و ملی در حل مشکلات کشور اهتمام ورزیم.»
دانشگاهیان و صاحب‌نظران ایرانی "سیاست خارجی نقش‌آفرین، رعایت همه جانبه حقوق شهروندی، آزادی بیان و رسانه، عزم ملی برای مقابله با فساد، توجه به سرمایه و فرصت‌های گران‌بها یعنی ایرانیان خارج از کشور و محیط زیست مطلوب" را به عنون چند ویژگی بنیادین پی‌ریزی "گفتمان اصلاحی و ملی" توصیف کرده‌اند.
تنگنا و تهدیدهای خطرناک
نویسندگان بیانیه یادشده می‌گویند در شرایط کنونی ایران "از درون به علت خطاها و ناکارآمدی‌های مزمن و از بیرون به علت تحولات و تنش‌های منطقه‌ای و نیز زیاده‌خواهی قدرت‌های بزرگ مورد فشار، تنگنا و تهدیدهای خطرناکی قرار گرفته است".
آمریکا و متحدانش سیاست خارجی جمهوری اسلامی را مداخله‌جویانه ارزیابی می‌کنند و معتقدند فعالیت‌های ایران و گروه‌های مورد حمایتش در منطقه عامل بی‌ثباتی و تهدیدی برای امنیت بین‌المللی است.
فعالیت‌های منطقه‌ای ایران و برنامه موشک‌های بالستیک این کشور از جمله مسائلی هستند که آمریکا مقابله با آن را از علت‌های خروج از توافق هسته‌ای و اعمال مجدد تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی عنوان می‌کند. واشنگتن امیدوار است با افزایش فشار بر ایران، تهران را برای گفت‌وگو بر سر این مسائل و یک توافق فراگیر هسته‌ای به پای میز مذاکره بکشاند.
بسیاری از ناظران معتقدند که سیاست خارجی ایران، به خصوص در ارتباط با منطقه به وسیله مراکزی خارج از وزارت خارجه، مانند دفتر رهبر جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران تعیین می‌شود. محمد جواد ظریف، وزیر خارجه نیز تائید کرده که وزارت‌خانه تحت مدیریتش تنها تعیین کننده سیاست خارجی نیست.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
ظاهرا با توجه به همین واقعیت است که نویسندگان بیانیه هشدارآمیز برخی از پیش‌نیازهای شکل‌گیری "گفتمان اصلاحی و ملی" را چنین بیان کرده‌اند: «پذیرش نظری و عملی چیدمان ارکان حاکمیت در انجام وظایف در چارچوب قانون اساسی، [...]، مدیریت فعال وزارت امور خارجه در عرصه منطقه‌ای و جهانی در چارچوب اهداف توسعه و منافع ملی و پرهیز از موازی کاری و انجام فعالیت‌های قانونی و ضروری کلیه دستگاه‌ها توسط دیپلماسی رسمی کشور.»
به گزارش خبرگزاری ایسنا، صاحب‌نظران و دانشگاهیان ایران در بیانیه خود "بر پایی نظام اجرایی و عملیاتی سالم و شفاف و برپایی فضا برای آزادی گردش اطلاعات" را از دیگر پیش‌شرط‌های پی‌ریزی "گفتمان اصلاحی و ملی" عنوان کرده‌اند.