نگرانی مقامات ایرانی از تحریم‌های "غافلگیرکننده" آمریکا
۱۳۹۷ آبان ۱۵, سه‌شنبه
وزارت خزانه‌داری آمریکا دوشنبه ۱۴ آبان (۵ نوامبر) جزئیات تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی را اعلام کرد. احمد امیرآبادی فراهانی عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی ساعاتی بعد در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: «تقریبا همه افراد و مجموعه‌های فعال در دور زدن تحریم‌های قبلی در این لیست دیده می‌شود.»
این نماینده اصولگرا این پرسش را مطرح کرد که: «این اطلاعات از کجا به دست دشمن رسیده است؟ سازمان‌های امنیتی بررسی نمایند.»
دور جدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران در مجموع شامل بیش از ۷۰۰ شخصیت حقیقی و حقوقی از جمله ۵۰ بانک ایرانی و شرکت‌های تابعه آنها و ۷۰ موسسه مالی می‌شود. از جمله این نهادهای مالی می‌توان به سرمایه‌گذاری غدیر وابسته به ستاد اجرایی فرمان امام و ۹۲ شرکت تابعه آن اشاره کرد که در فهرست تحریم‌های جدید آمریکا قرار گرفته‌اند.
اینطور که احمد امیرآبادی فراهانی مدعی شده است بخشی از این نهادهای مالی برای دور زدن تحریم‌های آمریکا در گذشته فعالیت‌های پنهانی داشتند و قرار گرفتن نام آنها در فهرست تحریم‌های جدید غافلگیرکننده بوده است.
با این حال مقامات رسمی ایران مانند مدیرکل بانک مرکزی مدعی هستند که از پیش، برای مقابله با تحریم‌های آمریکا برنامه‌ریزی داشته‌اند. عبدالناصر همتی یک روز پس از اعلام فهرست تحریم‌ها تأکید کرد که "اقدام‌های لازم در چارچوب تنظیم دقیق منابع و مصارف ارزی صورت گرفته" و "مذاکرات لازم با کشورهای طرف تجاری انجام گرفته و نحوه تعامل با آنها هماهنگ شده است".
مدیرکل بانک مرکزی ایران در بیانیه‌ای که روابط عمومی این بانک منتشر کرده ابراز اطمینان کرد که "جهان نمی‌تواند به ترامپ و شرکایش اجازه دهد نظم جهانی را نابود کنند" و ایالات متحده با این تحریم‌ها خود را منزوی کرده است.
تحریم‌های آمریکا علیه ایران هرچند مورد حمایت جامعه جهانی نیست اما به دلیل قدرت اقتصادی و سیاسی این کشور چالشی بسیار بزرگ برای کشورهایی محسوب می‌شود که می‌خواهند با ایران مناسبات اقتصادی داشته باشند.
اتحادیه اروپا که به ایران وعده داده است از توافق اتمی با این کشور حمایت می‌کند، تا ماه سپتامبر هنوز طرح روشنی برای مقابله با تحریم‌های آمریکا نداشت. این اتحادیه یک ماه و نیم پیش تصمیم گرفت با ایجاد "سازوکار ویژه‌ای" به تجارت قانونی و معاملات بانکی با ایران ادامه دهد.
اما اجرایی شدن طرح مورد نظر اتحادیه اروپا به زمان نیاز دارد. به نظر می‌رسد ایران نیز بر خلاف آنچه مدیرکل بانک مرکزی ادعا می‌کند هنوز موفق به "تنظیم دقیق منابع" خود نشده است.
معاون اول رئیس‌جمهوری ایران اسحاق جهانگیری سه‌شنبه ۱۵ آبان (۶ نوامبر) با تأکید بر اینکه دولت نمی‌خواهد "فشار بیشتری به مردم بیاورد"، گفت: «در این شرایط دولت مجبور است برخی از سیاست‌ها را تغییر دهد. سیاست‌های کنترلی دولت در خصوص ارز، صادرات و واردات به خاطر شرایط موجود کشور است.»
جهانگیری از گفت‌وگوی تلفنی خود با مدیرانی که مورد تحریم قرار گرفته‌اند خبر داد و افزود :«آنها گفتند تحریم‌ها یا همان تحریم‌های گذشته است یا کمتر از گذشته است. فقط یک مورد بود که گفتند فکر نمی‌کردیم این اقدام انجام بگیرد که برای مقابله با این تحریم هم باید برنامه‌ریزی کنیم.»
معاون اول رئیس‌جمهوری ایران بدون اشاره به "یک مورد" که انتظار تحریم آن نمی‌رفته، از مقامات کشور خواست با مردم "صادقانه" صحبت کنند و گفت: «من نمی‌توانم دروغ بگویم که تحریم‌ها اثری ندارد تحریم‌ها اثر دارد ولی باید اثر آن را به حداقل برسانیم.»
او به مقامات کشور توصیه کرد: «نگرانی‌ها را در میان خود نگه داریم ولی هیچ موضوع دیگری هم نباید از مردم پنهان بماند.» اسحاق جهانگیری ابراز امیدواری کرد که ایران "با تجاربی که به دست می‌آورد برای مقابله با تحریم‌های غیرقانونی آمریکا" اقدام کند.