خلافگویی بعیدینژاد درباره شکایت از "ایران اینترنشنال"
۱۳۹۸ فروردین ۶, سهشنبهحمید بعیدینژاد، سفیر جمهوری اسلامی در لندن، و سه نفر دیگر درباره نحوه پوشش خبری حمله مسلحانه ۳۱ شهریور ۱۳۹۷ به رژه نظامی در اهواز در تلویزیون ایران اینترنشنال شکایتی را علیه این شبکه به نهاد ناظر بر رسانهها در بریتانیا (آفکام) ارائه کردند.
موضوع شکایت مصاحبه با یعقوب حر التُسطری، سخنگوی گروه جداییطلب موسوم به "جنبش الاحوازیه" بوده است. شاکیان میگویند این گروه یک سازمان تروریستی است و سخنگوی آن در مصاحبه با ایران اینترنشنال از حمله به رژه نظامی به مناسبت سالروز جنگ ایران و عراق ستایش کرده است.
آفکام در گزارش مفصلی که روز سهشنبه، ششم فروردین (۲۶ مارس) منتشر شد به بررسی نحوه پوشش خبری حمله تروریستی در اهواز، با ذکر تمام سخنان افراد گوناگون، نظر کارشناسان و متنهایی که به صورت زیرنویس در حین گزارش پخش شده پرداخته است.
نهاد ناظر رسانهها در بریتانیا همچنین با مدیر شرکت "گلوبال مدیا سیرکولیشن" (GMCL)، صاحب امتیاز تلویزیون ایران اینترنشنال نیز گفتوگو کرده است. یکی از انتقادهای مطرح شده علیه این تلویزیون اظهارات سخنگوی گروه الاحوازیه برای توجیه حمله تروریستی به رژه نظامیان به عنوان اقدامی علیه یک هدف نظامی بوده است که میتواند "آزاردهنده و توهینآمیز" ارزیابی شود.
بر پایه این گزارش مدیر گلوبال مدیا گفته است: «ارائه اطلاعات مربوط به حمله، از جمله فوت یک کودک خردسال، قابلیت آزارندگی و ایراد توهین نفس عمل و تلاش برای توجیه آن را نشان میدهد نه پوشش خبری آن را.»
او میگوید: «اگر چه دولت ایران نظرات آقای تُسطری را به شدت رد و محکوم کرده، این نظرات بیان کننده دیدگاهی مهم و قابل توجه درباره حرکت جدایی طلبی در خوزستان است. نظرات او به نحوی مناسب و مرتبط پخش شدند به طوری که با نظرات و نقدهای دیگران توازن برقرار شد.»
سفیر ایران در لندن؛ شاکی ناکام
یکی از محورهای بررسی آفکام ارزیابی این مسئله است که آیا پوشش خبری حمله مسلحانه در اهواز ماده ۲.۳ قانون ارتباطات مصوب سال ۲۰۰۳ را نقض میکند یا خیر. این ماده رسانهها را ملزم میکند که "اطمینان حاصل کنند پخش مطالبی که به طور بالقوه توهینآمیز هستند در زمینه و بستر محتوایی ارائه شده قابل توجیه باشند".
حمید بعیدینژاد در یک پیام توییتری نوشت: «آفکام توجیهات این شبکه در مصاحبه با نماینده گروه مسلح را نپذیرفته است. اما در توضیحات بعدی تشریح کرده که آن شبکه با تعدیل مواضع خود سعی کرده که فضای اتهام علیه خود را تغییر دهد.»
به رغم این ادعا، آفکام در گزارش خود نوشته است: «زمینه و بستر محتوایی نیرومندی که ایجاد شده میتواند سطح بالای آزارندگی و ایراد توهین بالقوه که ممکن بود به دلیل پخش اظهارات یعقوب حر التُسطری در حمایت از حمله ایجاد شود را توجیه کند. »
ناظر رسانهها در بریتانیا افزود: «بنابراین رای آفکام این است که معیارهای عموماً پذیرفته شده در محتوای مورد بحث در این پرونده رعایت شده است تا بتواند حفاظت کافی برای بینندگان فراهم آورد و نیز پخش مطالبِ بالقوه آزارنده و توهینآمیز با توجه به زمینهچینی و بسترسازی محتوایی توجیه شدنی بوده است.»
ناخشنودی بعیدینژاد از رای آفکام
سفیر جمهوری اسلامی در یک پیام دیگر توییتری نوشته است: «گزارش ۱۳ صفحهای آفکام شرح تمامی جزئیات اقدامات این شبکه برای تعدیل مواضع خود در روز گزارش حادثه میباشد. در نهایت آفکام جمع بندی کرده که با اقدامات اصلاحی بعدی، آن شبکه اقدام غیر قابل قبول اولیه خود را رفع نموده و خود را از نقض قوانین رهانیده است و لذا مستحق برخورد قانونی نیست.»
در ارزیابی آفکام اشاره مشخصی به "اقدام غیرقابل قبول اولیه" نشده است. این نهاد در توضیحات خود به تشریح این مسئله پرداخته که پخش اظهارات کسی که از یک عملیات تروریستی دفاع میکند زمانی ممکن بود آزارنده یا توهینآمیز باشد که در پوشش خبری چنین عملیاتی این نظر توسط شماری از کارشناسان نقد نشده بود و شبکه ایران اینترنشنال نسبت به آن منفعل برخورد میکرد.
بعیدینژاد که ظاهرا رای نهایی آفکام را خلاف انتظار خود ارزیابی میکند شیوه بررسی شکایت را دارای اشکال عنوان کرده است: «البته یک مشکل بررسی آفکام آنست که بهجای مبنا قرار دادن برنامه "پخش زنده" که مجری در تماس تلفنی مستقیم، به نماینده گروه تروریستی الاهوازی خوش آمد میگوید، پخش تکراری برنامه را ملاک قرار داده که برنامه "ضبط شده" تلقی میشده و اعمال قوانین رسانهای نسبت به این دو نوع برنامه متفاوت است.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
در مقابل این ارزیابی سفیر ایران در لندن، علیاصغر رمضانپور، سردبیر اجرایی خبر ایران اینترنشنال، در واکنش به بیانیه آفکام حکم نهایی این نهاد را "بیانیهای محکم و مهم در دفاع از پوشش آزادانه وقایع ایران" توصیف کرده است.
سردبیر خبر ایران اینترنشنال میگوید از سفیر جمهوری اسلامی در لندن، که از طرح کنندگان شکایت علیه این رسانه بوده دعوت شده در یک برنامه تلویزیونی برای بحث در مورد رای آفکام شرکت کند اما به این دعوت پاسخی داده نشده است.