نامه به خامنه‌ای درباره "تعطیلی صنعت چاپ تا یک ماه دیگر"
۱۳۹۸ اردیبهشت ۱۰, سه‌شنبه
وضعیت بحرانی صنعت چاپ در ایران، از جمله افزایش سرسام‌آور هزینه‌ها در این حوزه، موضوع تازه‌ای نیست اما گرانی ۲۱ درصدی کاغذ ظرف ۴۸ ساعت و وعده رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای، برای کمک به حل معضلات فعالان این صنعت، بار دیگر بحث درباره این موضوع را داغ کرده است.
علی مغانی، رئیس اتحادیه صنعت چاپ استان خراسان رضوی، سه‌شنبه دهم اردیبهشت (۳۰ آوریل) و یک روز بعد از بازدید خامنه‌ای از نمایشگاه کتاب تهران به خبرگزاری ایسنا گفته در حال حاضر وضعیت مواد اولیه به صورتی است که صنعت چاپ دیگر نمی‌تواند به حیات خود ادامه دهد.
او در تشریح وضعیتی که صنعت چاپ را غیرقابل ادامه یافتن کرده گفت: «مرکب از کیلویی ۲۰ هزار تومان به کیلویی ۸۰ هزار تومان، زینک از ۱۰ هزار تومان به ۵۰ هزار تومان، کاغذ از بندی ۷۰ هزار تومان به بندی ۴۵۰ هزار تومان، کاغذ گلاسه از کیلویی ۳۵۰۰ به ۲۷ هزار تومان و مقوا از ۳۵۰۰ به ۲۲ هزار تومان رسیده است.»
صنعت چاپ در آستانه تعطیلی و پاسخگو نبودن مسئولان
رئیس اتحادیه صنعت چاپ خراسان رضوی با انتقاد از بی‌توجهی مسئولان خاطرنشان کرد که دو ماه پیش در نامه‌ای به استاندار این استان که شعار حمایت از صنعت و کارآفرینی سر می‌دهد نسبت به تعطیلی صنعت چاپ و بیکاری ۲۵۰۰ کارگر هشدار داده شد اما هنوز واکنشی به این نامه نشان نداده‌اند. او افزود: «در این مملکت هیچ‌کس خود را مسئول این وضعیت نمی‌داند.»
به گزارش ایسنا، علی مغانی رهبر جمهوری اسلامی را از میان مسئولان غیرپاسخگو مستثنا کرده و می‌گوید بر همین اساس در حال حاضر کل صنعت چاپ ایران در حال نوشتن نامه‌ای به خامنه‌ای است تا این خبر را به او بدهند که "صنعت چاپ تا یک ماه دیگر تعطیل خواهد شد".
دولت برای واردات کاغذ دلار را به قیمت رسمی ۴۲۰۰ تومان در اختیار واردکنندگان می‌گذارد. مغانی می‌گوید این کار هیچ تاثیری در وضعیت صنعت چاپ نداشته زیرا واردکنندگان یا کاغذ وارداتی را در انبار احتکار می‌کنند یا آن را در بازار آزاد می‌فروشند.
واردات با ارز دولت، فروش به قیمت بازار آزاد
در جریان دیدار روز دوشنبه خامنه‌ای از نمایشگاه کتاب برخی ناشران در گفت‌وگو با او گلایه کرده بودند که بهای کاغذی که با ارز دولتی وارد می‌شود بسیار بیشتر از قیمت ارز در بازار آزاد محاسبه می‌شود.
حسین میرباقری، رئیس اتحادیه صنف فروشندگان کاغذ و مقوا، دوشنبه نهم اردیبهشت به خبرگزاری تسنیم گفت، قیمت هر بند کاغذ در بازار آزاد طی ۴۸ ساعت گذشته ۲۱ درصد افزایش یافته است.
یکی از پیشنهادهای رئیس اتحادیه صنعت چاپ خراسان رضوی، که قبلا نیز تکرار و به آن بی‌توجهی شده، این است که دولت به جای اختصاص ارز به تاجران برای وارد کردن کاغذ و دیگر مواد اولیه، آن را به تعاونی‌های مختلف این حوزه بدهد تا خود به طور مستقیم نیازهای خود را برآورده کنند.
میثم نیلی، مدیرعامل مجمع ناشران انقلاب اسلامی می‌گوید در جریان بازدید رهبر جمهوری اسلامی از نمایشگاه کتاب به او پیشنهاد کرده که کشور باید برای مایحتاج صنعت نشر به سمت خودکفایی حرکت کند. او افزود خامنه‌ای با تأیید سخنانش گفته است: «در مورد کاغذ و جریان تولید کاغذ داخلی، تنها ارشاد محور عملیات نیست. بلکه وزارت صنعتت هم باید ورود کند.»
عدم نظارت موثر بر توزیع کاغذ
کارگروه کاغذ در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سه شنبه دهم اردیبهشت در واکنش به بحث‌های روزهای اخیر درباره کمبود و گرانی کاغذ در بیانیه‌ای اعلام کرد: «از ۲۶۲ هزار تن کاغذ وارداتی با ارز دولتی در سال ۹۷، تنها ۲۳ هزار تن زیر نظر وزارت ارشاد توزیع شده و جدول مابقی کاغذ به تفکیک واردکنندگان در اختیار سازمان تعزیرات قرار گرفته است.»
به این ترتیب کمتر از ۹ درصد از کاغذ وارداتی با ارز دولتی زیر نظر وزارت ارشاد توزیع شده است. کارگروه کاغذ که زیر نظر قائم مقام وزارت ارشاد فعالیت می‌کند به واردکنندگان کاغذ اعلام کرده، چنانچه مصرف‌کنندگان و میزان مصرف را به تایید معاونت های مربوط در این وزارت‌خانه یا این کارگروه برسانند مراتب به سازمان تعزیرات حکومتی اعلام می‌شود تا مشکلی برای آنان به وجود نیاید.
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، رهبر جمهوری اسلامی در بازدید از نمایشگاه کتاب تهران از وزیر ارشاد، عباس صالحی که او را همراهی می‌کرد خواست همراه با وزیر صنعت، معدن و تجارت (صمت) هرچه سریع‌تر در نشستی موضوع کاغذ را بررسی و ساماندهی کنند.
بنابر این گزارش وزیران ارشاد و صنعت نیز عصر دوشنبه در نشست مشترکی برای سازماندهی واردات و توزیع کاغذ تصمیم‌هایی گرفته‌اند و قرار شده این مسئله با جدیت پیگیری شود. در مورد این تصمیم‌ها هنوز به طور کامل اطلاع‌رسانی نشده است.
هشدار به محتکران و گران‌فروشان
به گزارش ستاد خبری نمایشگاه کتاب، رضا رحمانی، وزیر صنعت، پس از دیدار با صالحی و به کسانی‌که با ارز ۴۲۰۰ تومانی کاغذ وارد انبار کرده و یا خارج از شبکه‌ی توزیع آنها را پخش کرده‌اند، هشدار داد که "در آینده نزدیک" با آنها برخورد قانونی خواهد شد.
رحمانی مسئله کاغذ را مهم‌ترین مطالبه کنونی فعالان حوزه چاپ عنوان کرد و گفت: «در سال گذشته دولت تدبیر و امید اقدامات خوبی در این راستا انجام داده بود و با اختصاص منابع، تا حدی مانع از بروز مشکلات اساسی در این حوزه شد اما به دلیل عدم توزیع مناسب امکانات و منابع، همچنان شاهد گرانی در این عرصه بودیم.»
در حالی که بحث گرانی کاغذ وارداتی با ارز دولتی از ماه‌های پیش مطرح بوده مشخص نیست که چرا مسئولان تا کنون به این مسئله رسیدگی نکرده‌اند و تازه وعده برخورد قانونی با متخلفان "در آینده نزدیک" را می‌دهند.
رحمانی در عین حال در زمینه توزیع کاغذ از وزارت‌خانه تحت امرش سلب مسئولیت کرده و گفته است: «وزارت صمت می‌تواند در زمینه‌ی اختصاص ارز، واردات و بقیه موارد به حوزه‌ی چاپ و نشر ورود کند اما در مورد تخصیص و نحوه‌ی توزیع کاغذ با ارز دولتی؛ وزارت ارشاد و اتحادیه‌ی ناشران هستند که باید با همکاری یکدیگر آن را در مسیر مناسب هدایت کنند.»
گرانی کاغذ و دیگر مواد اولیه صنعت چاپ، ناشران و رسانه‌های چاپی را نیز با دشواری‌های جدی روبرو کرده و بسیاری از آنها را در آستانه ورشکستگی قرار داده است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
با از سرگیری انتشار روزنامه‌های ایران پس از پایان تعطیلات نوروزی بهای برخی روزنامه‌ها، از جمله شرق و اعتماد صد در صد افزایش یافت. علت این اقدام از جمله گرانی کاغذ و تدبیری برای "دوام آوردن" و جلوگیری از "مرگ رسانه" عنوان شده است.
پیش از این شمار دیگر از فعالان رسانه‌ای نیز از آینده "تیر و تار" نشریات چاپی در ایران به علت افزایش شدید قیمت‌ها سخن گفته و تاکید کرده‌اند که در سال ۹۸ ادامه فعالیت آنها ممکن نخواهد بود.