«گام سوم کاهش تعهدات برجام را یک ماه دیگر برمیداریم»
۱۳۹۸ مرداد ۱۴, دوشنبهبهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران جزییات گام سوم ایران در کاهش تعهدات هستهای را اعلام کرد. او روز دوشنبه ۱۴ مرداد (پنجم اوت) به خبرنگاران گفت: «اگر طرف مقابل در یک ماه باقیمانده همچنان به تعهدات خود عمل نکند، حدود یک ماه دیگر گام سوم کاهش تعهدات برجامی برداشته خواهد شد.»
او افزود منتظر تحولات در یک ماه آتی میمانیم: «اما فعلا چیزی که بشود با آن امیدوار بود که گام سوم در پیش نخواهد بود، ندیدهایم.»
به تاکید کمالوندی، کاهش تعهدات ایران به مفهوم عبور از ۱۳۰ تن آب سنگین و ۳۰۰ کیلو اورانیوم غنی شده است. مطابق برجام، نیروگاه آب سنگین اراک باید به شکلی تغییر یابد که قادر به تولید پلوتونیوم نباشد.
ایران پیشتر اعلام کرده که تعهدات خود را کنار نمیگذارد بلکه تعلیق میکند. خبرگزاری تسنیم به نقل از کمالوندی نوشت: « اگر آنها به تعهدات خود بازگردند، طبیعتا ما نیز باز خواهیم گشت و به تعهداتمان عمل میکنیم.»
کمالوندی گفته که درصد غنیسازی همان چهار و نیم درصد است: «حجم ذخایر در حال افزایش است و درباره آب سنگین نیز با حداکثر ظرفیت کار میکنیم و به بعضی بازارها صادراتی کوچک داریم که برای حفظ آنها، آب سنگین به آنجا نیز صادر میشود.»
سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزوده که مشخص شدن شرایط از سوی وزارت امور خارجه بسیار مهم است؛ این که "طرف مقابل چه قدمهایی را برداشته و چه امیدهایی وجود دارد."
کمالوندی گلایه کرده که اروپا میگوید اقداماتی انجام خواهد داد اما در عمل کاری نکرده است: «آمریکاییها تقریبا به همه دنیا از جمله روسیه، چین و کشورهای اروپایی فشار میآورند، البته زمانی که با این کشورها جداگانه صحبت میشود، هیچ کدام زیربار فشارهای آمریکا رفتن را نمیپذیرند، اما مهم این است که تصمیم جدی گرفته و اقدام عملی انجام دهند.»
ایران در ماه مه ۲۰۱۹ اعلام کرد که بخشی از تعهدات برجامی خود را در پاسخ به فشارهای آمریکا زیرپا میگذارد و محدودیت ذخیره اورانیوم غنیسازی شده را رعایت نمیکند. در نخستین هفته ماه ژوئن، تهران خبر داد که غلظت مجاز ۶۷/ ۳درصدی در غنیسازی اورانیوم را زیر پا گذاشته است. سخنگوی وزارت خارجه ایران گفت: «اگر کشورهای باقی مانده به ویژه اروپاییها به تعهداتشان عمل نکنند و به گفتاردرمانی و حرف ادامه دهند، گام بعدی را ظرف ۶۰ روز بر خواهیم داشت.»
در آخرین نشست کمیسیون مشترک برجام که در سطح معاونان وزیران خارجه ایران و پنج کشور باقیمانده در توافق اتمی برگزار شد، طرفین برای نجات برجام متعهد شدند. عباس عراقچی، معاون ظریف این نشست را سازنده نامید.
پس از این نشست و به موازات تماسهای تلفنی رئیس جمهوری ایران با همتای فرانسویاش، حسن روحانی در تبریز اعلام کرد که شاید در هفتههای آینده به نتایج مثبتی در مذاکرات برسیم و افزود: «اما اگر نرسیم گام سوم را هم محکم بر میداریم.»