افزایش فشار به عربستان برای توضیح شفاف درباره قتل خاشقجی
۱۳۹۷ مهر ۲۹, یکشنبهبه گزارش خبرگزاری رویترز یکی از سیاستمداران نزدیک به محافل دولتی عربستان که نخواسته نامش فاش شود دلیل مرگ این روزنامهنگار ۵۹ ساله را "خفگی بر اثر فشار بر گلو" خوانده است.
به گفته این سیاستمدار دلیل "اشتباه" در موضعگیری نخست دولت عربستان "اطلاعات نادرستی" بوده که در اختیار رهبری این کشور قرار داده شده بود.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
عربستان سعودی که در ابتدا هرگونه ارتباطی با ناپدید شدن خاشقجی در کنسولگری این کشور را انکار کرده بود، در پی فشارهای بینالمللی روز شنبه ۲۸ مهر (۲۰ اکتبر) اعلام کرد که خاشقجی در داخل کنسولگری در پی مشاجره و درگیری فیزیکی با عدهای کشته شده است.
پادشاهی عربستان اعلام کرد تمام کسانی را که در این جنایت دست داشتهاند به محافل قانونی معرفی خواهد کرد.
تا کنون ۱۸ تن در این رابطه بازداشت و دو مقام عالیرتبه این کشور از کار برکنار شدهاند. یکی از معاونان ارشد محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی نیز از افراد برکنارشده است. اما هنوز معلوم نیست بر سر جسد خاشقجی چه بلایی آمده است.
واکنشهای بینالمللی به موضعگیری ریاض
تایید عربستان سعودی به قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد ریاض در داخل ساختمان کنسولگری این کشور در استانبول واکنشهای زیادی در پی داشته است. بسیاری از کشورها توضیحات عربستان سعودی درباره مرگ خاشقجی را "ناکافی" خواندهاند.
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و هایکو ماس، وزیر امور خارجه این کشور در بیانیه مشترکی که روز شنبه ۲۰ اکتبر منتشر شد اعلام کردند که توضیحات ارائه شده از سوی عربستان در باره قتل خاشقجی "کافی نیست و مسببان این اقدام باید در برابر قانون پاسخگو باشند." دولت آلمان با نامزد آقای خاشقجی، بستگان و دوستان او نیز ابراز همدردی کرد.
آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد نگرانی عمیق خود را در باره این قتل اعلام کرد. سازمان ملل متحد خواستار "تحقیقات کامل و شفاف و پاسخگویی مسئولان " در این باره شده است.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا تایید قتل از سوی عربستان سعودی را "مثبت و خوب" ارزیابی کرد. تعدادی از نمایندگان کنگره آمریکا خواستار روشن کردن موضوع قتل از سوی سازمانهای اطلاعاتی آمریکا شدهاند.
دولت فرانسه نیز بیانیه عربستان سعودی در باره قتل جمال خاشقجی را "گام نخست" برای توضیح بیشتر این واقعه اعلام کرد. ژان ایو لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه ضمن محکوم کردن قتل خاشقجی خواستار بررسی و تحقیقات بیشتر پیرامون این قتل شد و گفت که بایستی به "پرسشهای بیپاسخ در این باره" جواب داده شود.
رئیس پارلمان اتحادیه اروپا و رهبران بسیاری از کشورهای اروپایی از جمله اسپانیا، دانمارک و هلند نیز خواستار تحقیقات کامل و معرفی مسئولان اصلی این قتل شدهاند.
دولت ترکیه پس از انتشار بیانیه عربستان سعودی اعلام کرد که این کشور "همه حقایق در این باره را روشن خواهد کرد." سخنگوی دولت ترکیه گفت که ما اجازه نخواهیم داد "حقایق پنهان شده باقی بمانند."
سازمان عفو بینالملل خواستار تحویل جسد خاشقجی و انجام تحقیقات مستقل و بیطرف از سوی نهادهای بینالمللی و سازمان ملل متحد در باره قتل این روزنامهنگار شده است. به گفته این سازمان حقوق بشری هنوز باید به سوالات زیادی در این باره پاسخ داده شود.
یک جنایت سیاسی
جمال خاشقجی، روزنامهنگار "واشنگتن پست"، یک سال پیش به دلیل نگرانی از وضعیت خود به ترکیه رفته بود. او در ۱۰ مهر (دوم اکتبر)، زمانی که برای دریافت مدارک و اسناد ازدواج، به ساختمان کنسولگری عربستان مراجعه کرده بود، ناپدید شد.
به گزارش رسانههای ترکیه، یک فایل صوتی در اختیار مقامات آنکارا قرار دارد که اثبات میکند خاشقچی پس از شکنجه به قتل رسیده و جسد او نیز تکه تکه شده است. به گفته رسانههای ترکیه تیم ویژهای از عربستان به منظور اجرای قتل قاشقجی به ترکیه سفر کرده بود.
در این گزارشها به نقل از یکی از مسئولان گروه تجسس ترکیه گفته شده که پس از حمله به خاشقچی بر اثر مقاومت و فریاد کشیدن او در کنسولگری این افراد سعی در خاموش کردن صدای خاشقجی داشتهاند و احتمالا قصد کشتن او را نداشتهاند. بدن خاشقچی در یک فرش پیچیده شده و به ماموران سعودی مرتبط در خارج از کنسولگری سپرده شده است.
مسئولان امنیتی ترکیه گفتهاند که احتمالا بقایای جسد خاشقجی در جنگلهای اطراف استانبول پنهان شده است. هماکنون عملیاتی برای یافتن آثار بیشتری از این قتل جریان دارد.