از پارلمان اروپا چه میدانید؟
۱۳۹۸ خرداد ۲, پنجشنبهپارلمان اروپا سال ۱۹۷۹ میلادی تأسیس شد و از آن زمان تا کنون نفوذ قابل توجهی کسب کرده است. این پارلمان ۷۵۱ نماینده دارد که بسیاری از آنها خود را نماینده جامعهای منحصر به فرد یعنی جامعه اروپای متحد میدانند.
پارلمان اروپا تنها نهاد فراملیتی جهان است که اعضای آن در پروسهای دمکرات به صورت مستقیم توسط شهروندان کشورهای عضو اتحادیه اروپا انتخاب میشوند. این نمایندگان قانونگذاران نهادی هستند که برای زندگی ۵۱۲ میلیون نفر شهروند اتحادیه تصمیمگیری میکند.
اگر بریتانیا از اتحادیه اروپا خارج شود شمار نمایندگان این پارلمان به ۷۰۵ نفر کاهش پیدا خواهد کرد. در جریان انتخابات امسال پارلمان اروپا که ۲۳ تا ۲۶ مه (دوم تا پنجم خرداد) برگزار میشود، بریتانیا هنوز عضو اتحادیه اروپاست و به نظر میرسد شهروندان این کشور علیرغم هر نظری که در مورد برگزیت دارند، میتوانند در انتخابات پارلمان اروپا شرکت کنند.
پیروزی سیاستمداران راستگرا
نمایندگان پارلمان اروپا برای دورهای پنج ساله انتخاب میشوند. در نتیجه حضور بریتانیا در انتخابات پیشرو تأثیر به سزایی در ساختار پارلمان آتی اتحادیه اروپا خواهد داشت. دور از ذهن نیست که تعدادی از نامزدهای مخالف اتحادیه اروپا در بریتانیا رأی آورند و نماینده این کشور در پارلمان اروپا شوند.
گمانهزنیها حاکی از آن است که نمایندگان احزاب مخالف اتحادیه اروپا، یعنی احزاب ملیگرا و پوپولیست حدود ۲۳ درصد کرسیهای پارلمان آتی اروپا را تصاحب خواهند. فراکسیون این احزاب حتی ممکن است از فراکسیون احزاب دمکرات مسیحی که تا به حال بزرگترین فراکسیون پارلمان اروپا بود هم پیشی گیرد.
شمار نمایندگان پوپولیست و راستگرای پارلمان اروپا در سالهای اخیر پیوسته افزایش یافته است. در انتخابات گذشته یعنی سال ۲۰۱۴ میلادی سه گروه از پوپولیستهای راست و منتقد اتحادیه اروپا ۲۰ درصد کرسیهای پارلمان اروپا را تصاحب کردند سهم آنها از کرسیهای پارلمان اروپا در دوره پیش از آن یعنی در فاصله سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۴ میلادی حدود ۱۱ درصد بود.
در پارلمان اتحادیه اروپا نمایندگانی از ۲۰۰ حزب حضور دارند. آنها با نمایندگان احزاب مشابه خود از سایر کشورها فراکسیون تشکیل میدهند.
آرای رأیدهندگان در کشورهای کوچک مثلأ لوکزامبورگ از رأی دهندگان کشورهای بزرگ مانند آلمان اهمیت بیشتر دارد. مثلأ لوکزامبورگ با ۵۹۰هزار نفر جمعیت، شش کرسی و آلمان با ۹۶ میلیون نفر جمعیت ۸۰ کرسی در پارلمان اروپا دارد.
فراکسیونها چگونه تشکیل میشوند؟
تا به حال، از میان هشت فراکسیون حاضر در پارلمان اروپا، احزاب دمکرات مسیحی و احزاب سوسیال دموکرات بزرگترین فراکسیونهای این پارلمان را تشکیل میدادند که در ائتلافی غیررسمی در تصویب قوانین اتحادیه اروپا همکاری داشتند. تصویب این قوانین نیازمند رأی اکثریت نمایندگان پارلمان است.
احزاب دمکرات مسیحی و سوسیال دموکرات حال برای کسب اکثریت نیازمند حمایت احزاب لیبرال یا سبزها خواهند بود. اتحادیه اروپا در دوره پنج ساله کنونی خود بیش از یکهزار و ۱۰۰ قانون تصویب کرده است.
این قوانین پس از بررسی در پارلمانهای کشورهای عضو اتحادیه اروپا به قوانین ملی افزوده میشوند. علاقمندی شهروندان اتحادیه اروپا به مشارکت در انتخابات پارلمان اروپا به مرور کاهش یافته و از ۶۳ درصد در سال ۱۹۷۹ میلادی به ۴۳ درصد در سال ۲۰۱۴ رسیده است.
با این حال المر بروک، باسابقهترین نماینده پارلمان اروپا از حزب دمکرات مسیحی آلمان معتقد است اختیارات و نفوذ پارلمان اروپا در طول این سالها بسیار بیشتر شده است. او به دویچهوله میگوید: «سال ۱۹۷۹ ما نمایندگانی از ۹ کشور بودیم و ما حرفی برای گفتن نداشتیم، اما امروز نمایندگان ۲۸ کشور هستیم و نقشی تعیین کننده داریم.»
بروک معتقد است نفوذ پارلمان اروپا از نفوذ برخی از پارلمانهای ملی هم بیشتر است و شعار اینکه پارلمان اروپا باید تقویت شود، اشتباه است چون پارلمان اروپا قدرتمند است.
دردسر حضور در سه شهر
پارلمان اروپا همانطور که بسیاری از اعضای آن به شدت انتقاد می کنند، یک مکان ثابت ندارد و فعالیتهای آن در سه شهر صورت میگیرد: استراسبورگ در فرانسه؛ مکانی که هر چهار هفته یک بار جلسات عمومی پارلمان در آن برگزار میشوند، بروکسل در بلژیک؛ مکانی که کمیتهها و فراکسیونها نشستهای خود را در آن برگزار میکنند و لوکزامبورگ مکانی که کارهای اداری پارلمان سازماندهی میشود.
پارلمان اروپا در هر سه شهر، سالن نشست و ساختمانی ویژه دارد. از سالن لوکزامبورگ تقریبأ هرگز استفاده نمیشود. این وضعیت و رفتوآمد پیوسته نمایندگان میان این سه شهر هزینه کلانی برای پارلمان اروپا دارد. با اینحال تلاش نمایندگان این پارلمان برای تغییر شرایط هربار به شکست انجامیده است چون سه کشوری که به طور مشترک میزبان پارلمان هستند، حاضر به همکاری با یکدیگر نیستند. مثلأ فرانسه میگوید داشتن یک مکان واحد خوب است درصورتیکه این مکان استراسبورگ فرانسه باشد.
نویسنده: برند ریگرت