آمانو: ایران سریعتر و گستردهتر شفافسازی کند
۱۳۹۳ شهریور ۲۴, دوشنبهسومین نشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در سال ۲۰۱۴ روز دوشنبه (۱۵ سپتامبر/ ۲۴ شهریور) در وین، پایتخت اتریش کار خود را آغاز کرد.
یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس در ابتدای این نشست به تشریح روند همکاریهای این نهاد با جمهوری اسلامی پرداخت و گفت در جریان سفر ماه گذشته خود به تهران بر ضرورت اجرای بهموفع مفاد توافقنامه هستهای ژنو تاکید کرده است.
در تازهترین گزارش آمانو از همکاری ایران با آژانس که ده روز پیش منتشر شد، جمهوری اسلامی متهم شد که به همه پرسشهای عاجل این نهاد در فرصت تعیین شده پاسخ نداده است.
افزایش فشار بر ایران
به گزارش خبرگزاری آلمان، آمانو از تهران خواسته است که درباره ابهامهای موجود بر سر جنبههای احتمالا نظامی فعالیتهای هستهای خود در گذشته "سریعتر و همهجانبهتر" شفافسازی کند.
مدیرکل آژانس در نشست شورای حکام تصریح کرد که ایران سه گام از پنج اقدام عملی مورد توافق در چارچوب همکاریها با آژانس را اجرایی کرده و درباره دو گام باقیمانده مذاکراتی میان دو طرف انجام شده است.
ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی اردیبهشت ماه در بیانیهای مشترک با اشاره به پیشرفت در هفت اقدام عملیای که از سه ماه پیش بر سر آن توافق شده بود٬ اعلام کردند که دو طرف بر سر پنج اقدام عملی دیگر هم به توافق رسیدند.
یکی از ابهامهای موجود در فعالیتهای گذشته هستهای ایران آزمایش جاشنیهای انفجاری است که گمان میرود در تاسیسات "پارچین" انجام شده باشد.
به گفته آمانو جمهوری اسلامی وعده داده که پیشنهادهای خود برای اجرای دو گام باقیمانده را تا دوم سپتامبر ارائه کند اما این کار هنوز انجام نشده است.
اهمیت همکاری با آژانس
آژانس بینالمللی انرژی اتمی مامور بررسی فعالیتهای احتمالی ایران در گذشته برای دستیابی به سلاح اتمی است. این نهاد سازمان ملل میگوید بدون همکاریهای همهجانبه تهران قادر به ارزیابی دقیق این فعالیتها نیست.
خبرگزاری ایسنا به نقل از آمانو نوشت: «آژانس در موضعی نیست که بتواند به طور کامل در مورد نبود مواد و فعالیتهای هستهای اعلام نشده در ایران اطمینان دهد، بنابراین نمیتواند اعلام کند که تمام مواد هستهای ایران در فعالیتهای صلحآمیز مورد استفاده هستند.»
رضا نجفی، نماینده ایران در آژانس پس از انتشار گزارش آمانو اعلام کرد که این کشور با ارائه اسناد و اطلاعات در خصوص "چاشنیهای ایمن انفجاری" ثابت کرده که کاربرد این چاشنیها در ایران برای صنایع نفت و گاز است.
با این همه بازرسان آژانس تا کنون امکان بازدید از تاسیسات پارچین را نداشتهاند و در گزارش آمانو با استناد به تصویرهای ماهوارهای به برخی فعالیتهای ساختمانی در این تاسیسات اشاره شده است.
ناظران چگونگی همکاری ایران با آژانس را در آیندهی مذاکرات هستهای مهم ارزیابی میکنند. پس از تمدید دوره اجرای برنامه اقدام مشترک، ایران و پنج عضو دائم شورای امنیت و آلمان تا ۲۴ نوامبر برای دستیابی به توافق جامع فرصت دارند.
عراقچی: اختلاف جدی است
دور تازه مذاکرات هستهای میان ایران و کشورهای ۱+۵ در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک، در روزهای هجدهم و نوزدهم سپتامبر (۲۷ و ۲۸ شهریور) برگزار میشود.
عباس عراقچی، معاون حقوقی و بینالملل وزیر خارجه و عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای ایران درباره نتیجه مذاکرات نیویورک گفت: «بعید میدانم با توجه به حجم موضوعاتی که باید مورد مذاکره قرار بگیرد، بتوانیم در نیویورک به توافقی دست پیدا کنیم.»
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، عراقچی همچنین درباره دیدار احتمالی وزیران خارجه ایران و کشورهای ۱+۵ در نیویورک گفته است که چنین ایدهای وجود داشته، اما تا زمانی که پیشرفت قابل ملاحظهای در مذاکرات نباشد، نیازی به دیدار وزیران خارجه نیست.
چنانکه عراقچی گفته، مذاکرات نیویورک با ناهار کاری وزیر خارجه، محمد جواد ظریف و کاترین اشتون، سرپرست مذاکرهکنندگان ۱+۵ در روز چهارشنبه (۲۶ شهریور) آغاز میشود و در این دیدار نحوه ادامه مسیر مشخص خواهد شد.
عراقچی اختلافها بر سر پرونده هستهای ایران را "جدی"خواند و ابراز امیدواری کرد: «با توجه به مشورتهایی که با آمریکا، روسیه و چین داشتهایم و مجموع اقداماتی که در جلسه چهارشنبه و پنج شنبه این هفته خواهیم داشت بتوانیم به پیشرفتی دست پیدا کنیم.»