آنچه می‌توان در سینما و تلویزیون درباره پاندمی‌ها آموخت

یک زن تاجر جوان آمریکایی هنگام بازگشت به کشورش از هنگ کنگ علائم سرماخوردگی را از خود بروز می‌دهد و پس از رسیدن به خانه بی‌هوش می‌شود و جان می‌سپارد. این حادثه برای چند نفر دیگر در جاهای مختلف اتفاق می‌افتد و بالاخره کارشناسان به این نتیجه می‌رسند که مرگ این افراد بر اثر شیوع یک ویروس مرگ‌زا بوده، ویروسی که به سرعت باعث شیوع یک پاندمی می‌شود.

آنچه آمد داستان فیلم سینمایی آمریکایی "شیوع" است؛ نوشته اسکات برنس و به کارگردانی استیون سودربرگ. داستانی که امروز برای هیچ کس تازگی ندارد اما در سال ۲۰۱۱ یک داستان تخیلی به‌نظر می‌رسید که فقط در فیلم‌ها و ادبیات تخیلی-علمی می‌تواند اتفاق بیفتد.

به کانال اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید

ادامه داستان هم شباهت عجیبی به اتفاقاتی دارد که امروز رخ می‌دهند: استفاده از ماسک، قرنطینه افراد و شهرها، اخبار جعلی در باره ویروس، شایعات بی‌اساس، سواستفاده برخی سوداگران که با داروهای جعلی معامله می‌کنند.

داستان‌های فیلم‌ها را باید جدی گرفت؟

دنیس نویاک، پژوهشگر فیلم و رسانه‌ها در گفت‌وگو با دویچه وله به نمونه‌های گوناگونی از فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی اشاره می‌کند که می‌توانستند از نظر ذهنی ما را برای برخورد با ویروس کرونای جدید (سارس کوو ۲) و بیماری ناشی از آن (کووید ۱۹) آماده کنند.

نویاک می‌گوید، از حیرت عمومی هنگام بروز سارس‌کوو ۲ متعجب شده است، زیرا "کاملا قابل پیش‌بینی بود که بالاخره روزی این اتفاق خواهد افتاد".

پژوهشگر آلمانی با بیان این که دانشمندان سال‌هاست در باره شیوع جهانی ویروس‌های خطرناک هشدار می‌دهند می‌گوید، در فیلم آمریکایی "من افسانه هستم" به کارگردانی فرانسیس لارنس و بازیگری ویل اسمیت، یا فیلم کمدی آرژانتینی "مرحله هفتم" به کارگردانی نیکولاس گولدبارت هم شیوع بیماری‌های فراگیر را پیش‌بینی کرده‌اند و می‌توانستند برای ما گونه‌ای آماده‌باش برای اتفاقات امروز باشند.

تنهایی در دوران پاندمی

یکی از موضوعات قابل توجه، هم در واقعیت امروز و هم در فیلم‌های سینمایی و سریال‌های تلویزیونی با موضوع بیماری‌های فراگیر، تنهایی و رنج ناشی از آن در دوران پاندمی است.

نویاک که در حال گذراندن دوره دکترا در زمینه "تنهایی" است تاکید می‌کند، آنچه که در بعضی‌ فیلم‌ها با موضوع فراگیری ویروس‌های مرگ‌زا اتفاق می‌افتد، می‌تواند امروزه در واقعیت هم می‌تواند اتفاق بیافتد.

به عنوان مثال، اهمیت دادن به یک ریتم ثابت روزانه از جمله صرف غذا در ساعت‌های  معین، کاشت سبزیجات در باغچه یا در گلدان، مراقبت از افرادی که نیازمند کمک هستند، ورزش روزانه یا استفاده از امکانات مجازی می‌تواند اقدامات مناسبی برای مقابله با تنهایی باشد.

نویاک معتقد است که به‌ویژه از سریال‌های مردمی می‌توان چیزهای زیادی را آموخت. او تصریح می‌کند: «سریال‌های تلویزیونی تأثیر بسیار تعیین کننده‌ای در چگونگی سازمان‌دهی یک جامعه دارند و به ایجاد "واقعیت‌های" جامعه کمک می‌کنند و به چگونگی برخورد نظرات گوناگون با یک پدیده جمعی شکل می‌دهند».

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

پژوهشگر آلمانی نتایج تحقیقات خود در این زمینه را در كتابی باعنوان "همه چیز پیش از این هم وجود داشته است - آنچه كه ما می‌توانیم از فیلم‌هایی با موضوع پاندمی برای بحران کرونا یاد بگیریم"* منتشر کرده است.

* عنوان آلمانی کتاب:
Alles schon mal dagewesen – Was wir aus Pandemie-Filmen für die Corona-Krise lernen können"