آواهای کم‌شنیده از دیروز تا امروز • حسین تهرانی
حسين تهرانی، تنبک را از يک عضو همراه اركستر به يک ساز تعيين‌كننده تبديل كرد و در نیل به این هدف برای اين ساز، تكنوازی‌های ارزشمندی آفريد.
او چندين شگرد نو برای تنبک‌نوازی ابداع كرد و با تقليد صداهايی مانند قطار و باران، اين ساز را كه پيش‌تر كم‌ارزش شمرده می‌شد، به جايگاه بلند خود رساند.
حسين تهرانی در سال ۱۲۹۰ در تهران زاده شد و به گفته خودش نخستين بار با كشيدن پوست به روی يک گلدان تنبک‌نوازی را آغاز كرد.
پدرش به گفته او ريش‌سفيد محل بود و نمی‌خواست "فرزند مسلمان ضرب بگيرد" اما او آنقدر استعداد داشت كه پدر متقاعد شد او را نزد حسين‌خان اسماعيل‌زاده، نوازنده به‌نام كمانچه بفرستد.
حسين‌خان با شگردهای قديمی به تهرانی خردسال آموزش می‌داد: «دو چهارم يعنی بزن: "يكصد و بيست و پنج، يکصد و بيست و پنج و شش هشتم يعنی بزن: بله و بله و بعله ديگه.»
۲۷ ساله بود كه با ابوالحسن صبا آشنا شد و از آن پس نخست شاگرد و سپس همراه هميشگی او ماند.
کار با نت را از روح‌الله خالقی آموخت و در ادامه كار تدريس در مدرسه عالی نوبنياد موسيقی، كتاب آموزش تنبک را نوشت و به اين منظور شگردهای تازه‌ای برای آموزش و نواختن تنبک ارائه کرد.
حسين تهرانی از معدود تنبک‌نوازانی بود كه همزمان می‌خواند و می‌نواخت و ريتم را مانند ساعت نگه می‌داشت و به اين ترتيب زمان‌سنج اركستر به شمار می‌رفت.
تهرانی در يک گفتگوی خصوصی گفته است، سال‌ها در زمان خردسالی و نوجوانی، سوار ماشين دودی می‌شده، تهران را دور می‌گشته و همراه آوازهای روحوضی تنبک تمرين می‌كرده است. شايد به همين دليل است كه در ميانسالی هم چند بحر طويل را خوانده، نواخته و ضبط كرده است. قطعه‌ای كه ما برای اين برنامه انتخاب كرده‌ايم هم يكی از اين بحر طويل‌هاست. حسين تهرانی در ۶۱ سالگی در زادگاهش درگذشت.
ما در پادکست‌های هفتگی ترانه‌ها و آهنگ‌هایی را به شما معرفی می‌کنیم که کمتر شنیده‌اید. اگر "دیروزی" هستید با آواهای امروزی و اگر "امروزی" هستید با آواهای دیروزی بیشتر آشنا می‌شوید.