آیا با تغییر ساعت خطر سکته قلبی افزایش مییابد؟
۱۳۹۵ فروردین ۸, یکشنبهجلو کشیدن ساعت هنوز هم برای بسیاری به معنای دزدیدن از یک ساعت وقت آنهاست. تغییر ساعت در آلمان هم طرفداران چندانی ندارد و بسیاری حتی خواستار برچیده شدن آن هستند.
در یک نظرسنجی که به درخواست شرکت خدمات بیمه درمانی DAK در آلمان صورت گرفته است، سه نفر از هر چهار نفر جلو کشیدن ساعت را بیفایده خواندند.
این شرکت بیمه میگوید خطر سکته قلبی با آغاز ساعت تابستانی بیشتر میشود و آماری ارائه کرده است که نشان میدهند در مقایسه با روزهای عادی که به طور متوسط ۴۳ نفر به دلیل سکته قلبی به بیمارستان منتقل میشوند، در نخستین سه روز پس از تغییر ساعت این رقم به ۵۴ نفر میرسد که نشان دهنده ۲۰ درصد افزایش است و در میان مردان و زنان به طور یکسان دیده میشود.
خطر افزایش سکته قلبی چقدر جدی است؟
این شرکت بیمه آمار مراجعه به بیمارستان به دلیل سکته قلبی را در سه روز کاری نخست پس از تغییر ساعت یعنی دوشنبه، سهشنبه و چهارشنبه با آمار سایر روزهای یک سال مقایسه کرده است.
نکته اینجاست که پژوهشهای متفاوتی پیشتر ثابت کرده بودند که آمار سکته قلبی در روز آغاز هفته یعنی روز دوشنبه همواره بالاتر از سایر روزهاست. آمار روزهای دوشنبه تا چهارشنبه هم با آمار تمام روزهای هفته تفاوت میکند.
محققان در کشورهای مختلفی از جمله در سوئد، کرواسی، آمریکا و آلمان به تحقیق در مورد ارتباط سکته قلبی و آغاز ساعت تابستانی پرداختند که نتیجه بررسی آنها متفاوت از یکدیگر بوده است.
در آلمان محققان کلنیک دانشگاهی شهر آگسبورگ به بررسی ۲۵ هزار و ۴۹۹ مورد سکته قلبی که در این شهر و اطراف آن در فاصله سالهای ۱۹۸۵ تا ۲۰۱۰ رخ داد پرداختند.
آنها پرونده بیمارستانی و گزارش فوت افرادی در فاصله سنی ۲۵ تا ۷۴ را بررسی کردند.
محققان آلمانی زمان آغاز نشانههای سکته قلبی که منجر به بستری شدن در بیمارستان یا مرگ شده را نیز در نظر گرفتند.
این نشانهها ممکن است مدتی پیش از تغییر ساعت پدیدار شده باشند اما بیمار پس از آغاز وقت تابستانی به بیمارستان منتقل شده باشد.
محققان آلمانی وضعیت هوا یعنی دما، فشار و میزان رطوبت را هم در نظر گرفتند چون این فاکتورها در احتمال بروز سکتههای قلبی موثر هستند.
آنها نتیجه کار خود را سال ۲۰۱۵ در یک مجله تخصصی منتشر کردند. در این گزارش تصریح شده که در سه روز نخست و هفتههای نخست پس از آغاز ساعت تابستانی افزایش مشخصی در آمار سکتههای قلبی دیده نمیشود.
اما خطر سکته قلبی در مردان و در سه روز نخست پس از آغاز وقت تابستانی احتمالأ ۱۵ درصد بیشتر میشود. این خطر در مورد افرادی که مشکل قلب و عروق دارند یا داروهای فشار خون مصرف میکنند نیز بیشتر به نظر میرسد.
آمار متفاوت در کشورهای مختلف
محققان در سوئد به این نتیجه رسیدند که در نخستین هفته احتمال سکته قلبی ۴ درصد بیشتر میشود. این خطر در مورد افرادی که داروهای قلبی مصرف میکنند بیشتر است.
در مقابل در کرواسی محققان به این نتیجه رسیدند که خطر سکته قلبی در چهار روز نخست پس از تغییر ساعات حدود ۲۹ درصد بیشتر میشود و به ویژه در نخستین روز کاری یعنی دوشنبه و در مردان بالاتر است.
در فنلاند محققان اما هیچ نشانی پیدا نکردند که ثابت کند میان سکته قلبی و تغییر ساعت ارتباط وجود دارد. آنها متوجه شدند که آمار سکته قلبی البته در سومین روز کاری هفته یعنی چهارشنبه به شکل معناداری بالا رفته است و باید بررسی بیشتری در مورد آن صورت گیرد.
در آمریکا نیز محققان به نتیجه مشابهی رسیدند. آنها متوجه شدند که در نخستین هفته پس از تغییر ساعت در مجموع آمار سکتههای قلبی به طور غیرمعمول بالا نرفته است اما در دوشنبه ۲۴ درصد بالاتر از سایر روزهای سال بوده است.
تفاوت در آمار این محققان که پاسخی قطعی میان ارتباط تغییر ساعت و افزایش خطر سکته قلبی به دست نمیدهند ممکن است به دلیل تفاوتهای آبهوایی در کشورهای یاد شده باشد.
اما در نهایت محققان بر این باور هستند که نمیتوان با قطعیت گفت که تغییر ساعت موجب افزایش ۲۰ درصدی احتمال سکته قلبی میشود.