آیا بایدن موفق میشود پرونده زندان گوانتانامو را ببندد؟
۱۳۹۹ بهمن ۷, سهشنبهتاگسشاو، وبسایت کانال یک تلویزیون آلمان در گزارشی به وضع زندان گوانتانامو و سابقه آن پرداخته و پرسیده که آینده این زندان که به شکنجه و بدرفتاری با زندانیاناش معروف است، در دوره ریاست جمهوری بایدن چه خواهد شد؟
تاگس شاو به سرنوشت دو تن از زندانیان، عبدالله و احمد ربانی در گوانتانامو اشاره میکند که از سال ۲۰۰۴ میلادی بدون محاکمه در آنجا بسر میبرند و مینویسد که تاکنون حتی اتهام آنها نیز به شکل دقیق روشن نشده است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
تنها اتهامی که در یکی از معدود اسناد عمومی ارتش ایالات متحده از سال ۲۰۰۸ در رابطه با این دو برادر اهل پاکستان آمده این است که آنها با طراحان حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ارتباط نزدیک داشته و از جمله در سازماندهی حمل و نقل و تهیه مخفیگاه برای تروریستها همکاری کردهاند.
اما ظاهرا هیچ مدرکی برای اثبات این اتهام وجود ندارد. احمد ربانی بر بیگناهی خود اصرار دارد و میگوید که تروریست نیست، بلکه "قربانی یک اشتباه شده است". او پیش از انتقال به گوانتانامو مانند صدها مظنون دیگر به اتهامهای مشابه، سالها در یکی از زندانهای سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، سیآیای (CIA) شکنجه شده است. موضوعی که در تحقیقات سنا ثابت شده است.
احمد ربانی در یک تفسیر که اخیرا توسط سازمان حقوق بشر Reprieve در روزنامه ایندیپندنت منتشر شده، خطاب به رئیس جدید کاخ سفید گفته است: «رئیس جمهور بایدن میتواند اقدامی کند. من البته خواهان اجرای عدالت برای همه آزارهایی هستم که شدهام، اما بیشتر و همه مهمتر از هرچیز برای من این است که نمیخواهم با تابوت یا کفن مرا به خانهام بازگردانند. من میخواهم در کنار خانوادهام باشم و بالاخره برای اولین بار پسرم را در آغوش بگیرم.»
سوءاستفاده از قوانین جنگی
برای عبدالله، برادر احمد که یک سال از او بزرگتر است، روزنه امیدی وجود دارد. از روز سهشنبه ۲۶ ژانویه کمیتهای با نمایندگان آژانسهای امنیتی مختلف بررسی میکند که آیا وی باید در بازداشت بماند یا خیر. در سال ۲۰۱۶ و ۲۰۱۸ گروهی که توسط دولت اوباما تاسیس شده بود، علیه آزادی او نظر داد و گفت که او میتواند تهدیدی باشد.
با این حال دافنه اویاتار از سازمان عفو بین الملل با احتیاط نسبت به آینده او کمی خوشبین است و میگوید: «حتی همین که از او یک بار بازجویی شده است، میتواند نشانه خوبی باشد.»
اویاتار سیستم گوانتانامو را "سواستفاده از قوانین جنگی" توصیف میکند. او میگوید این که فردی را ۱۶ سال در زندان نگهدارند و بعد از این همه زمان تشخیص دهند که "او هنوز خطرناک" به شمار میرود، "به تمسخر گرفتن عدالت است".
گوانتانامو برای جو بایدن معضل بزرگی است. او زمانی که معاون باراک اوباما، رئیس جمهور پیشین آمریکا بود، در حل این معضل شکست خورد. بایدن و اوباما در سال ۲۰۰۹ وعده بستن زندان گوانتانامو را داده بودند. اما دونالد ترامپ، رئيس جمهور پیشین حتی میخواست آن را گسترش دهد.
هیچکدام این طرحها، نه بستن و نه گسترش گوانتانامو اتفاق نیفتاد. لوید آستین، اکنون وزیر دفاع جدید بایدن، در یک جلسه دادرسی اطمینان داد که وقت آن رسیده این زندان سرانجام بسته شود. اما او نیز هیچ برنامه مشخصی را اعلام نکرد.
پایگاهی بدنام و مناقشهبرانگیز
در سال ۲۰۰۲ پایگاه ایالات متحده در کوبا به زندانی برای مظنونان به تروریسم تبدیل شد. به دنبال گزارشهای مكرر از شكنجه و بدرفتاری با زندانیان در این پایگاه، خواست برچیدن آن مطرح شد. از ۸۰۰ زندانی آنجا اکنون فقط ۴۰ نفر باقی ماندهاند، اما در میان آنها پنج عامل اصلی حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ وجود دارد.
بیش از ده سال پیش علیه این پنج نفر اتهاماتی وارد شده است. مایکل پارادیس، وکیلی که در این سالها از طرف پنتاگون زندانیان گوانتانامو را وکالت میکند، میگوید در دادگاههایی که برای این افراد گذاشته میشود، همه منتظر آن هستند که تصمیمی گرفته شود، اما هرگز اتفاقی نمیافتند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
او تاکید میکند این واقعیت که آنها متهم هستند، معنایش این نیست که به اتهام آنها در یکی از دادگاههای نظامی ویژهای که برای رسیدگی به اینگونه پروندهها برگزار میشوند، رسیدگی هم میشود.
پارادیس خواستار انحلال کامل دادگاههای مربوط به گوانتانامو و دادرسی پرونده آنها در یک دادگاه عادی در خاک ایالات متحده است. او میگوید: «دادگاههای ایالتی در این زمینه تجربه دارند و تروریستها را به شدت محکوم میکنند. اما مشکلی در این زمینه وجود دارد، و آن اینکه کنگره ابتدا باید قانونی را ملغی کند که اجازه انتقال بازداشتشدگان خارجی زندان گوانتانامو به ایالات متحده را نمیدهد.»
زندانیان بلاتکلیف گوانتامو
سایت آلمانی تاگسشاو پرسیده است با زندانیانی مانند برادران ربانی، که به دلیل فقدان شواهد نمیتوانند محاکمه شوند، چه باید کرد؟ شش نفر از آنها باید سالها پیش آمریکا را ترک میکردند ، اما فقط چند کشور حاضر بودند آنها را با چنین سابقهای در خاک خود بپذیرند و دولت ترامپ نیز تلاش برای اسکان این افراد در نقاط دیگر جهان را به کلی متوقف کرد.
با این وجود دافنه اویاتار از سازمان عفو بینالملل همچنان خوشبین است و میگوید: «این کار سادهای نخواهد بود و یک راه حل خوب نیز وجود ندارد، اما من نمیتوانم تصور کنم که بایدن حاضر باشد مسئولیت این را بر عهده بگیرد که ۴۰ مرد مسلمان در دوران ریاست جمهوری او برای مدتی نامحدود و بدون دادخواست و دادرسی در زندان بمانند».
ادامه فعالیت گوانتانامو حتی از نظر مالی برای دولت به صرفه نیست. هزینه هر زندانی برای ایالات متحده بیش از ۱۱ میلیون دلار در سال است.