آیا خاتمی نامزد ریاستجمهوری میشود؟
۱۳۸۷ مرداد ۱۹, شنبهرسانههای نزدیک یا وابسته به اصولگرایان، در روزهای اخیر خبرها و گزارشهای مختلفی در مورد خاتمی منتشر کردهاند که اصلاحطلبان هدف آن را تخریب او و دور نگهداشتن وی از رقابتهای انتخاباتی ارزیابی میکنند.
دعوت به سکوت؟
مدتی پیش شایع شد که اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، در دیداری خصوصی به محمد خاتمی توصیه کرده موضوع حضور یا عدم حضور خود در انتخابات دهمین دورهی ریاست جمهوری را همچنان در ابهام نگاه دارد. ظاهرا خاتمی قصد داشته با صدور بیانیهای عدم نامزدی خود را اعلام کند. اما رفسنجانی از او خواسته منتظر تحولات آتی بماند و پلهای پشت سرش را خراب نکند. چه این شایعه واقعیت داشته باشد چه نه، رفتار و اظهار نظرهای خاتمی نشان میدهد که او آگاهانه از تایید یا تکذیب نامزدی خود پرهیز دارد. رئیس جمهور سابق، صبح دیروز پنجشنبه ۱۷ مرداد، به خبرنگاران گفت: «حضور بنده در انتخابات هنوز مشخص نیست.»
اختلاف اصلاح طلبان
همه گروهها و تشکلهای اصلاحطلب، با نامزدی خاتمی موافق نیستند. با این همه، موقعیت او به عنوان برجستهترین شاخص جریان اطلاحات، به گونهای است که در صورت شرکت در انتخابات، از حمایت اغلب آنها برخوردار خواهد بود. محمد خاتمی، تنها کسی است که میتواند بخش اعظم گرایشهای این جناح را پشت سر خود متحد کند. ظاهرا به همین دلیل، حتا احتمال ضعیف حضور او در رقابتهای انتخاباتی اصولگرایان را به شدت نگران کرده است. در روزهای گذشته و به موازات گرم شدن بحثها و گمانهزنیها در مورد نامزدهای انتخاباتی، موج کمسابقهای از حمله به خاتمی نیز به راه افتاده است. خاتمی روز گذشته به یکی از خبرنگاران گفت: «تا کنون هر اقدامی انجام دادهاند، به نفع ما شده است و من تهدیدی را احساس نمیکنم.»
حملههای اصولگرایان
سایتهای اینترنتی منسوب به حامیان دولت انتقادها و مطالب تند و صریحی عیله خاتمی منتشر میکنند که به شکل دیگری در رسانههای نیمهرسمی و رسمی نیز منعکس میشود. خبرگزاری فارس یازدهم مرداد از قول سخنگوی ستاد نخبگان حوزه و دانشگاه «تاریخ مصرف» خاتمی را تمام شده و کارنامهی او را غیرقابل دفاع خوانده است.
بنابر این گزارش، قاسم روانبخش، دبیر هفتهنامه پرتو و از شاگردان آیتالله مصباح یزدی، میگوید: «آقای خاتمی بايد بعد از واگذاری قدرت به دليل شكستن برخی حرمتها مورد مواخذه قرار میگرفت.» به گفتهی روانبخش، « با بررسی دوره ۸ ساله حاكميت خاتمی و جريان موسوم به اصلاح طلبی ... با طيف وسيعی از حمله و هجمه به اسلام و مقابله با ارزشها توسط مجموعه حاكم بر مديريت اجرايی كشور مواجه میشویم و انتظار این است که در دادگاه ویژهی روحانیت به جرم سنگين ليدر اصلاحات كه خواست بسياری از طلاب و فضلای حوزههای علميه است، رسيدگی شود».
خبرگزاری فارس دو روز بعد، سیزدهم مرداد، نیز یادداشتی از وبلاگ حسین درخشان نقل میکند که در آن میان «دستهای زیر و زمخت احمدینژاد با عبای شکلاتی خاتمی» فرق قايل شده. درخشان، که در این گزارش «اپوزیسیون مقیم کانادا» و «نويسنده سابق روزنامههای زنجيرهای اصلاح طلب» خوانده شده، در بخش دیگری از یادداشت خود مینویسد «حرف زدن احمدینژاد يك حسی را به آدم میدهد كه واقعا در خاتمی نبود.» به گزارش فارس، او در دفاع از رئیس جمهور میافزاید «حرف زدن احمدینژاد شبيه مهندسی است كه پای ساختمان ايستاده و با لباس خاكی و آستين و پاچه بالا زده دارد كار میكند و ساختمان را بر اساس نقشههای قبلي آرام آرام بالا میبرد، از كارگرانش كار میكشد و آنها هم از او حساب میبرند و گاهی آنقدر كار میكند كه شبها هم همان جا در ساختمان نيمهكاره و كنار كارگرانش میخوابد.»
همزمان، خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، ایرنا، از قول یکی از اعضای ارشد حزب اعتماد ملی که نامش فاش نشده رئیس جمهور سابق را «تدارکاتچی حزب مشارکت» خوانده که به زعم او از سوی رهبران این جریان مدیریت میشده. خاتمی اواخر دوران ریاست جمهوری این مقام را به دلیل محدودیتهایی که در پیشبرد اصلاحات با آن روبرو بود با عنوان «تدارکاتچی» توصیف کرد. برخی از اصلاحطلبان، به دلیل همین محدودیتها، از حضور رئیس جمهور سابق در انتخابات سال آینده چندان استقبال نمیکنند. شاید به همین دلیل باشد که در روزهای گذشته اخباری در مورد تشکیل یک «دولت وحدت ملی» منتشر شد که قرار است کسانی را که «اصولگرايان اصيل و اصلاحطلبان معتدل» خوانده میشود با هم متحد کند. گفته میشود محمد خاتمی نیز در رایزنیهایی که به این منظور انجام شده شرکت داشته است. او روز گذشته در واکنش به این اخبار گفت: «معنای دولت وحدت ملی را نمیدانم.»
بهزاد کشمیریپور