آیت‌الله منتظری درگذشت
۱۳۸۸ آذر ۲۹, یکشنبه
خبرگزاری‌های بین‌المللی خبر درگذشت آیت‌الله منتظری را به نقل از ناصر منتظری، نوه ایشان منتشر کرده‌اند. آیت‌الله منتظری نقش اساسی در تحولاتی داشت که منجر به قرار گرفتن آیت‌الله خمینی در رهبری انقلاب سال ۱۳۵۷ در ایران شد. پس از انقلاب نیز وی فرد شماره ۲ نظام اسلامی در ایران و قائم‌مقام آیت‌الله خمینی بود.
ریاست مجلس خبرگان قانون اساسی از جمله مسئولیت‌های مهم آیت‌الله منتظری در ماه‌های پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ بود. آیت‌الله منتظری در این سمت به کمک سید محمد بهشتی، دو شخصیت مهمی بودند که اصل ولایت فقیه را در قانون اساسی ایران وارد کردند. اما در سال‌‌های اخیر آقای منتظری یکی از منتقدان سرسخت همین اصل در نظام اسلامی بود، که به نظر ایشان در عمل به استبداد دینی منجر شده است.
از قائم‌مقامی رهبری تا انتقاد از حاکمیت
آیت‌الله منتظری در سال ۱۳۶۷ از مقام خود به عنوان قائم‌مقام آیت‌الله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی عزل شد. روایت رسمی حکومت از علت برکناری ایشان این بود که آیت‌الله منتظری "مواضع غیر اصولی" درباره‌ی جنگ ایران و عراق داشت و برخی اطرافیان ایشان "تخلفات مهمی" مرتکب شده بودند. ولی اسنادی که بعدها منتشر شد، از جمله خاطرات آیت‌الله منتظری نشان دادند که هیچکدام از این روایت‌ها حقیقت ندارند.
علت اصلی برکناری خشن آیت‌االه منتظری اعتراض شجاعانه‌ی وی به اعدام‌های دسته‌جمعی زندانیان سیاسی در ایران در تابستان ۱۳۶۷ بود. در جریان این اعدام‌ها، نزدیک به ۵ هزار زندانی سیاسی که عموما جوان بودند، جان خود را از دست دادند.
حصر خانگی
پس از فوت آیت‌الله خمینی انتقاد‌های آیت‌الله منتظری از شیوه‌ی اداره کشور، بویژه رهبری آیت‌الله علی خامنه‌ای موجب حصر خانگی ایشان و قطع تمامی فعالیت‌ها از جمله درس و ملاقات‌های ایشان شد. وی در یک سخنرانی در سال ۱۳۷۶ که به سخنرانی ۱۳ رجب − سال‌روز ولادت امام اول شیعیان − معروف است، مرجعیت آیت‌الله خامنه‌ای را به‌شدت زیر سئوال برد.
این سخنرانی موجب حبس بیش از ۵ ساله‌ی آیت‌الله منتظری در خانه‌ی شخصی‌اش شد. این حصر خانگی در اواخر سال ۱۳۸۱ با تلاش دولت محمد خاتمی برطرف شد.
حمایت از جنبش اعتراضی مردم
در ماه‌های اخیر آیت‌الله منتظری با معترضان به نتایج انتخابات همدلی داشت و معتقد بود که "دستکاری‌های جدی" از سوی حکومت در آرای مردم صورت گرفته است. ایشان در قالب پاسخ به پرسش‌ها و نامه‌های سرگشاده، به رفتارها و سیاست‌های حکومت در برابر معترضان به نتایج انتخابات اعتراض می‌کرد.
آیت‌الله منتظری در یکی از پاسخ‌های خود صریحا اعلام کرد که «تصدی افرادی که بخواهند با زور یا فریب و تقلب بر مناصب خود بمانند هیچ گونه مشروعیتی ندارد».
آیت‌الله منتظری در نامه‌ی مشهور خود به مراجع تقلید و علمای شیعه، حکومت فعلی ایران را "حکومت ولایت نظامی" نامید و هشدار داد که «حوادث و فجايع ماههاى اخير كه پس از انتخابات رياست جمهورى در كشور (...) رخ داد زنگ خطرى براى روحانيت و مرجعيت» است.
آیت‌الله منتظری با یادآوری اینکه «حاکمیت از سکوت مراجع بهره برداری می‌کند» پرسید: «آيا سزاوار است در امور مهمه‌اى كه به حيثيت و آبروى دين و مذهب و تأمين حقوق اقشار عظيمى از مردم و نيز ديندارى و حفظ اعتقادات مذهبى جوانان مربوط است سكوت كرده به نحوى كه بين مردم چنين تلقى شود كه خداى ناكرده مراجع و روحانيت موافق و مويد كارهاى خلافى هستند كه به گوشه‌اى از آنها اشاره شد؟»
آیت‌الله منتظری در اظهارنظرهای مختلف خود در ماه‌های اخیر بطور مکرر تاکید می‌کرد که «اداره امور کشور باید براساس رای مردم باشد».
خبر فوت آیت‌الله منتظری در خبرگزاری‌های دولتی
با درگذشت آیت‌الله حسینعلی منتظری که از مراجع مورد احترام بسیاری از شیعیان بود، دو خبرگزاری "ایرنا" و "فارس" کوتاه خبر فوت وی را انتشار دادند، ولی از ذکر عنوان "آیت‌الله" برای این فقیه شیعی و نظریه‌پرداز "ولایت فقیه" خودداری کردند. خبرگزاری ایرنا وابسته به دولت است و خبرگزاری فارس نیز زیرنظر سپاه پاسداران فعالیت می‌کند.
MM/DK