ابهام در باره موفقیت کنفرانس صلح خاورمیانه در پاریس
۱۳۹۵ دی ۲۶, یکشنبه
در کنفرانس صلح خاورمیانه که به ابتکار دولت فرانسه امروز (۱۵ ژانویه/ ۲۶ دی) در پاریس برگزار می‌شود نمایندگان ۷۰ کشور و نهادهای بین‌المللی شرکت دارند، ولی از سوی اسرائیل و فلسطین نماینده‌ای در کنفرانس حضور ندارد.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، بارها با انتقاد از ابتکار فرانسه، از این که کنفرانس پاریس به محملی برای "دیکته کردن" شرایط صلح به اسرائیل تبدیل شود ابراز نگرانی کرده است. او کنفرانس را "دست‌کاری‌شده" توصیف کرده که هدفش "تصویب دیدگاه و مواضع ضداسرائیلی" است. نمایندگان فلسطین اما تلاش فرانسه را ستوده‌اند. عبدالله فرنجی، مشاور محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، در این باره گفته است: «وقت آن رسیده که اروپا خود وارد عمل شود و در روند صلح خاورمیانه به طور فعال مشارکت کند.»
در کنفرانس پاریس جان کری، وزیر خارجه دولت آمریکا، نیز شرکت دارد. کنفرانس دارای اهمیتی نمادین تلقی می‌شود که از تلاش دولت اوباما در آخرین روزهای کاری‌اش و نیز سایر مدافعان ایجاد کشور مستقل فلسطینی در راستای فشار بر اسرائیل و فلسطینی‌ها برای بازگشت به مذاکرات صلح حکایت دارد.
نتانیاهو گفته است که این کنفرانس با "تمرکز بر شهرکسازی اسرائیل در مناطق فلسطینی همچون ترورهای گروه‌های اسلام‌گرا امید صلح را بر باد می‌دهد". از نظر نتانیاهو نه شهرک‌سازی‌ها که در دوران زمامداری او به طوری بی‌سابقه گسترش یافته، بلکه ترور فلسطینی‌ها مانعی در راه صلح است. او اعتقاد دارد که هیچ رابطه‌ای میان شهرکسازی اسرائیل در مناطق اشغالی و افزایش تمایل به خشونت در میان فلسطینی‌ها وجود ندارد.
بیشتر بخوانید: انتقاد تند آمریکا و آلمان از سیاست‌های شهرکسازی اسرائیل
در خردادماه گذشته نیز کنفرانس مشابه‌ای در پاریس برگزار شد که در آن نیز اسرائیل شرکت نکرد و دولت فرانسه برای برقراری توازن از فلسطینی‌ها هم دعوت به عمل نیاورد. این کنفرانس با موفقیتی توام نبود.
بیشتر بخوانید: نشست صلح پاریس بدون حضور اسرائیل و فلسطین آغاز شد
نتانیاهو و امیدی به نام ترامپ
ابتکار برگزاری کنفرانس پاریس بعد از تصویب اخیر قطعنامه بی‌سابقه علیه شهرکسازی اسرائیل در مناطق اشغالی قوت گرفت. در جریان تصویب این قطعنامه در شورای امنیت سازمان ملل در دسامبر گذشته (۲۰۱۶)، آمریکا در اقدامی کم‌سابقه قطعنامه را وتو نکرد، بلکه به آن رای ممتنع داد.
بیشتر بخوانید:دفاع کری از قطعنامه شورای امنیت علیه شهرکسازی اسرائيل
در پیش‌نویس قطعنامه پایانی کنفرانس پاریس نیز شرکت‌کنندگان از مصوبه شورای امنیت در محکوم‌کردن شهرک‌سازی‌های اسرائیل در مناطق اشغالی استقبال کرده‌اند.
در این پیش‌نویس با تاکید بر لزوم دستیابی به یک "راه حل عادلانه، فراگیر و دائمی برای پایان دادن به نزاع فلسطینی-اسرائیلی" از اهمیت التزام دو طرف به این راه حل و "اقدامات فوری در راستای توقف رویکردهای منفی، از جمله اعمال خشونت‌آمیز و شهرکسازی گسترده، و آغاز مذاکرات مستقیم و معنادار" سخن گفته می‌شود. در این پیش‌نویس همچنین آمده است که این مذاکرات باید "خواست‌های دو طرف را تحقق بخشد که از جمله آنها حق ملت فلسطین در ایجاد دولت مستقل فلسطینی، پایان اشغالگری که از سال ۱۹۶۷آغاز شده و حل تمام مسائل بر اساس قطعنامه‌های سازمان ملل از جمله قطعنامه ۲۴۲ سال ۱۹۶۷ و ۳۳۸ سال ۱۹۷۳" است.
کنفرانس پاریس در حالی برگزار می‌شود که سیاست دولت جدید آمریکا به ریاست دونالد ترامپ در زمینه مناقشه اسرائیل و فلسطین چندان روشن نیست. ترامپ در کارزار انتخاباتی خود قول داد که به انتقال بحث‌انگیز سفارت آمریکا در اسرائیل به بیت‌المقدس جنبه عملی ببخشد. فلسطینی‌ها شرق بیت‌المقدس را از آن خود می‌دانند و اقدام احتمالی ترامپ در مغایرت با دیدگاه‌های فلسطینی‌ها و اعراب است. سفیر پیشنهادی ترامپ برای اسرائیل نیز از حامیان شهرکسازی در مناطق اشغالی به شمار می‌رود. به همه این دلایل، نتانیاهو امیدوار است که به قدرت رسیدن ترامپ با حمایت دولت او از ادامه شهرک‌سازی‌ها و عدم فشار بر اسرائیل در این زمینه، استوار باشد. یکی از دلایل سر باز زدن اسرائیل از شرکت در کنفرانس صلح پاریس همین امید عنوان می‌شود. ترامپ بعد از تصویب قطعنامه اخیر سازمان ملل در توئیتی نوشت که بعد از ورود او به کاخ سفید چنین اتفاقاتی نخواهد افتاد.