"اجرای آزمایشی تفکیک جنسیتی دانشجویان"<br> ایده‌ی نماینده‌ی رهبری و تکذیب وزیر علوم
۱۳۸۸ اسفند ۲۰, پنجشنبه
در روزهای گذشته خبرها و گزارش‌های مختلفی در مورد تفکیک دانشجویان دختر و پسر در برخی از دانشگاهها از جمله دانشگاه بهشتی، و برنامه‌ی وزارت علوم برای تاسیس دانشگاههای تک‌جنسیتی منتشر شده است. "دویچه‌وله"، روز یکشنبه ۱۶ اسفند، در گزارشی زیر عنوان «رشته‌ها و دانشگاهها زنانه مردانه؟» از قول کامران دانشجو، وزیر علوم نوشت «رشته‌هایی خاص بانوان و رشته‌هایی خاص آقایان را در دانشگاهها ایجاد می‌کنیم. همچنین دانشگاههای خاص آقایان و خاص بانوان اگر لازم باشد ایجاد می‌شود.»
وزیر علوم اکنون طرح تاسیس دانشگاههای تک جنسیتی را تکذیب کرده و گزارش‌های منتشر شده در این زمینه را «فضا سازی منفی عده‌ای خاص» خوانده است. این بحث‌ها را دو نماینده‌ی ایت‌الله خامنه‌ای، ۲۹ آبان مطرح کرده‌اند. ایده‌ی انتخاب «یکی از دانشگاههای معتبر» برای اجرای آزمایشی این طرح نیز همان زمان مطرح شد.
تایید و تکذیب وزیر علوم
وزیر علوم بارها از بررسی طرح‌هایی در مورد تاسیس دانشگاهها و رشته‌های ویژه زنان و مردان، در وزارتخانه تحت سرپرستی‌اش سخن گفته، اما هر بار که چنین برنامه‌هایی با اعتراض روبرو شده، اصل موضوع را تکذیب می‌کند. کامران دانشجو هفتم آذر ماه ۸۸ گفت «درباره بحث تفکیک جنسیتی در دانشگاهها نظرات عنوان می‌شوند، ما نیز می‌شنویم و آن را در معرض کار کارشناسی قرار می دهیم.» او با تکذیب وجود بحث کارشناسی در این زمینه، می‌افزاید «تنها چیزی که وجود دارد و از طرف وزارت علوم مطرح شده است این است که رشته‌هایی خاص بانوان و رشته‌هایی خاص آقایان را در دانشگاهها ایجاد می‌کنیم.»
معاون پژوهشی وزارت علوم شنبه ۱۵ اسفند ضمن تکذیب وجود طرح‌هایی برای تفکیک جنسیتی «در دانشگاههای موجود» گفت «تنها در صورتی که دانشگاههای غیرانتفاعی و خصوصی برای راه اندازی دانشگاه تک جنسیتی تقاضایی داشته باشند درخواست‌های رسیده را بررسی می‌کنیم.» وزیر علوم پیشتر گفته است «این بحث در تمام دنیا هم وجود دارد و در کشور هم دانشگاه‌هایی همچون الزهرا(س) و امام صادق(ع) نیز مخصوص آقایان و خانم‌ها داریم و اشکالی هم ندارد و مثبت و خوب است.»
"اسلامی کردن فضای دانشگاهها"
وزیر علوم ۱۸ اسفند در دیدار از دانشگاه حدیث گفت «چنانچه قرار است دانشگاههای کشور به پیشرفت همه جانبه دست یابند باید فضای اسلامی در دانشگاهها برقرار شود.» او بدون تشریح جزییات "اسلامی کردن فضای دانشگاهها" تاکید کرد «منظور ما تک جنسیتی شدن دانشگاهها نیست.»
وزیر علوم می‌گوید «تا سخن از اسلامی شدن دانشگاهها می‌شود عده‌ای خاص فضاسازی‌های منفی ایجاد کرده و سخن از بحث تک جنسیتی در دانشگاهها می‌کنند.» کامران دانشجو معتقد است «عده‌ای نمی‌خواهند جمهوری اسلامی به فرهنگ اهل بیت نزدیک شود چرا که در این صورت است که ما به عزت می‌رسیم.» وزیر علوم توضیح نمی‌دهد که چرا جمهوری اسلامی با گذشت سه دهه، و به رغم تعطیلی دانشگاهها و پاکسازی‌های وسیع زیر عنوان "انقلاب فرهنگی"، همچنان موفق به اسلامی کردن فضای دانشگاهها نشده است.
بی‌خبری رئیس دانشگاه بهشتی
دوره تازه‌ی بحث در مورد تفکیک دانشجویان بر مبنای جنسیت از حدود یک هفته‌ی پیش و با انتشار گزارشی در مورد دانشگاه بهشتی آغاز شد. خبرگزاری ایلنا یازدهم اسفند گزارش داد «همزمان با شروع ترم جدید تحصیلی در این دانشگاه فهرست‌های حضور و غیاب دانشجویان را در تمامی دانشكده‌های خود برای دانشجویان دختر وپسر تفكیك كرده است.» برابر این گزارش برخی از استادان خواستار جدا نشستن دختران و پسران در کلاس‌های درس شده‌اند که این موضوع اعتراض دانشجویان را در پی داشته است.
رئیس دانشگاه بهشتی، احمد شعبانی، پانزدهم اسفند گزارش‌های منتشر شده در مورد این دانشگاه را کذب خواند و به خبرگزاری مهر گفت «من که رئیس دانشگاه شهید بهشتی هستم روحم نیز از این جریان خبر ندارد چه برسد به اینکه طرح تفکیک جنسیتی بخواهد اجرا شود.»
اعتراض انجمن اسلامی دانشجویان
روز چهارشنبه، ۱۹ اسفند، انجمن اسلامی دانشکده حقوق دانشگاه بهشتی با انتشار بیانیه‌ای نسبت به اقدام‌هایی که در جهت تفکیک جنسیتی دانشجویان انجام شده اعتراض کرد. در این بیانیه آمده است «در بزرگداشت روز جهانی زن در آن دانشگاه شاهد تدوین فهرست اسامی دانشجویان نه بر مبنای ترتیب الفبایی که بر اساس تفکیک جنسیتی بودیم.» امضا کنندگان بیانیه می‌افزایند «این حرکت ناپخته که در پی تبلیغات اخیر مبنی بر تفکیک و تبعیضات جنسیتی حادث شده، بیش از هر چیز در ذهن زنده و آگاه دانشجو بسان مقدمه‌ای است برای اعمال طرح‌هایی دور از شان دانشجویان و دانشگاه.»
تشکل دانشجویی یاد شده هشدار می‌دهد «شاید ما در خاطرمان نباشد، اما بی‌گمان بسیار شنیده‌ایم خاطراتی را که یادآور بینشی کور نسبت به حضور همزمان زنان و مردان در جامعه به ویژه دانشگاه در سال‌های اول انقلاب است.» وجود چنین بینشی فقط به سال‌های اول انقلاب محدود نمی‌شود.
"نگاه به جنس مخالف، تیری از تیرهای شیطان"
حجت‌الاسلام فضل‌علی نماینده آیت‌الله خامنه‌ای در دانشگاه خواجه نصیر، ۲۹ آبان‌ماه ۸۸ از قول پیامبر اسلام می‌گوید «نگاه به جنس مخالف آن هم در ایام جوانی تیری از تیرهای شیطان است كه به خطا نمی‌رود.» او با استناد به این قول مخلوط بودن دانشگاهها را خطرناک و وضعیت دانشگاههای موجود را "افتضاح" توصیف کرده است. فضل علی می‌افزاید «ما حتی در دانشگاهها شاهد هستیم كه فرزندان خانواده‌های مذهبی هم گرفتار دوستی‌های نامناسب می‌شوند.» او می‌گوید «بالای ۹۰ درصد دخترها و پسرهای جوان چه مذهبی و چه غیر مذهبی در دانشگاهها با هم دوست هستند و این خطر جدی است.»
همزمان با این اظهارات حبیب محمدنژاد، معاون پژوهشی نهاد نمایندگی رهبر جمهوری اسلامی نیز به خبرگزاری ایلنا گفت «زمانی که محرک‌های جنسی در جوانان به حد اعلای خود رسیده است اختلاط آنها در دانشگاهها باعث افت تحصیلی دانشجویان شده است.» او معتقد است «باید به صورت پایلوت در یكی از دانشگاههای بزرگ و موفق ایران جداسازی جنسیتی صورت گیرد و یا یك دانشگاه تك‌جنسیتی شود تا اثرات آن بر میزان موفقیت تحصیلی دانشجویان مشخص شود.»
آزمایشگاه اسلامی کردن دانشگاهها؟
دانشگاه ملی ایران که اکنون «دانشگاه شهید بهشتی» نامیده می‌شود با ۱۵ دانشکده و ۵ پژوهشکده یکی از قدیمی‌ترین و معتبرترین موسسه‌های آموزشی ایران به شمار می‌رود. این دانشگاه پنجاه سال پیش تاسیس شد و نام آن در سال ۱۳۶۲ تغییر کرد. شاید انتخاب دانشگاه ملی سابق برای آزمایش طرح تفکیک جنسیتی اجرای همان پیشنهاد نماینده‌ی آیت‌الله خامنه‌ای باشد.
بسیاری از بحث‌های مربوط به جداسازی زنان و مردان که در سال‌های نخست انقلاب مطرح شد از زمان روی کار آمدن محمود احمدی‌نژاد دوباره طرح شده است. تکذیب‌ها و به نظر می‌رسد گفته‌های ضد و نقیض مسئولان نیز بیشتر واکنشی به اعتراض‌های گسترده به این طرح‌هاست. ناظران معتقدند اصولا با امکانات موجود تک‌جنسیتی کردن همه‌ی دانشگاههای ایران ممکن نیست اما در عمل هر وقت جداسازی زنان و مردان ممکن بوده اجرا شده است. طرح‌های بسیاری در این زمینه وجود داشته که به دلیل عملی نبودن یا مخالفت با آن کنار گذاشته شده. یکی از این نمونه‌ها دستور وزیر آموزش و پرورش برای کنار گذاشتن معلمان مرد از کلاس‌های دختران دانش آموز در سال ۸۵ بود، که به علت کمبود معلم اجرایی نشد.