احتمال پذیرش فلسطینیها در سازمان ملل به عنوان دولت ناظر
۱۳۹۱ آذر ۸, چهارشنبه
حتی کسانی که با بدبینی به درخواست محمود عباس نگاه میکنند نیز تقریبا مطمئن هستند که درخواست محمود عباس در نشست مجمع عمومی سازمان ملل در روز پنجشنبه (۲۹ نوامبر) با اکثریت موافق روبرو خواهد شد. پذیرفته شدن این خواست به این معناست که فلسطینیها از یک "ناظر دائمی" به یک دولت "ناظر غیرعضو" ارتقاء پیدا میکنند.
محمود عباس در سپتامبر سال گذشته میلادی تقاضای عضویت یک دولت فلسطینی را به سازمان ملل داده بود. تصمیم دراین باره بر عهده شورای امنیت سازمان ملل است. این احتمال وجود دارد که تا زمانی که فلسطینیها و اسرائیل به یک قرارداد صلح نرسیدهاند، این درخواست با وتوی آمریکا در شورای امنیت مواجه شود.
تاثیرات پذیرفته شدن به دولت ناظر غیرعضو
در نشست مجمع عمومی سازمان ملل دستیابی به یک اکثریت ساده در میان ۱۹۳ عضو این سازمان برای تصویب درخواست محمود عباس کافی است. اکثریتی که احتمال داده میشود نزدیک به دو سوم آراء یا حتی بیشتر باشد. پذیرفته شدن فلسطینیها به عنوان دولت ناظر غیرعضو، به آنها امکان تاثیرگذاری بر مناسبات سیاسی و شرکت در نهادهای جهانی، از جمله دیوان لاهه را میدهد. در عین حال که تخته پرشی است برای رسیدن به عضویت کامل.
ولی به رسمیت شناخته شدن فلسطینیها به مثابه یک دولت، موضوعی است جداگانه. این موضوعی است که هر دولتی به طور مستقل دربارهاش تصمیم میگیرد و امری است میان دو ملت. با این حال آراء بالا در موافقت با درخواست محمود عباس به جایگاه فلسطینیها اعتبار بیشتری میدهد و فشار برای به رسمیت شناختن آنها به عنوان یک دولت را هم افزایش میدهد.
واکنشها
فرانسه، سوئیس، لوکزامبورگ، نروژ و دانمارک موافقت خود را با این درخواست اعلام کردهاند. مخالفت اسرائیل، کانادا و آمریکا هم روشن است. اشتفان زایبرت، سخنگوی دولت آلمان نیز تاکید کرده است که موافقت آلمان با این قطعنامه منتفی است. با این همه برخورد آلمان با این خواست هنوز روشن نیست و سخنگوی وزارت خارجه آلمان گفته است که کشورش در رای گیری شرکت نخواهد کرد.
بریتانیا شروطی گذاشته است: این که فلسطینیها برسر میز مذاکره با اسرائیل بازگردند و از کشاندن اسرائیل به دیوان کیفری لاهه خودداری کنند.
برخی نیز معقتدند که تاثیرات این ارتقاء بیشتر سمبلیک است. با این حال حتی در میان حامیان آن نیز این بیم وجود دارد که پیامدهای این اقدام مانعی در راه ادامه مذاکرات صلح باشد. در مقابل خوزه مانوئل گارسیا مارگولا، وزیر خارجه اسپانیا گفته است که کشورش به درخواست محمودعباس رای مثبت خواهد داد و این بهترین راه رسیدن به صلح است. اتریش از روز سهشنبه اعلام کرد که با درخواست فلسطینیها موافقت خواهد کرد.
فلسطینیها از هنگام به رسمیت شناخته شدن سازمان رهایی بخش فلسطین (PLO) از سوی سازمان ملل در دهه ۱۹۷۰ از موقعیتی ساده مانند نهادهای بینالمللی دیگر برخوردار شدند. آنها در سال ۱۹۹۸ دارای این حق نیز شدند که در نشستهای مجمع عمومی نیز شرکت کنند و نظر دهند. حال در صورت پذیرش به عنوان دولت ناظر غیرعضو، آنها قادر خواهند شد اسرائیل را به خاطر سیاست شهرکسازی به دیوان لاهه بکشانند.
این رایگیری برای فلسطینیها تاریخی است. در سال ۱۹۴۷ یعنی ۶۵ سال پیش در چنین روزی، مجمع عمومی سازمان ملل رای به تقسیم سرزمین فلسطین میان اسرائیل و فلسطین را داد.