"اخراج فله‌ای" روزنامه‌نگاران؛ "کودتای رهبر" در دانشگاه آزاد
۱۳۹۶ تیر ۲۸, چهارشنبه
چندین روزنامه‌نگار فعال در توییتر از اخراج ناگهانی خود از زیرمجموعه‌های دانشگاه آزاد – ایسکانیوز، آنا و فرهیختگان – خبر داده‌اند. کاربری شمار اخراج‌شدگان را "مجموعا بیش از ۴۰ نفر" عنوان کرده است.
یکی از روزنامه‌نگاران نوشته که به دلیل توییت‌هایش اخراج شده است؛ دیگری دلیل اخراج خود را "تاوان رأی به روحانی" عنوان کرده است.
هم روزنامه‌نگاران اخراجشده و هم کاربرانی که به این اخبار واکنش نشان داده‌اند، تحولات اخیر دانشگاه آزاد را عامل اخراج خبرنگاران می‌دانند.
هیئت امنای دانشگاه آزاد طی حکمی در سوم اردیبهشت ۱۳۹۶ حمید میرزاده، از نزدیکان اکبر هاشمی رفسنجانی را از ریاست این دانشگاه برکنار کرد. این هیئت سه روز پیش (یکشنبه، ۲۵ تیر/ ۱۶ ژوئیه) فرهاد رهبر را به اتفاق آرا به عنوان رئیس آینده‌ی دانشگاه آزاد به شورای عالی انقلاب فرهنگی معرفی کرد. این در حالی است که رهبر تنها چند روز پیش از معرفی، با حکم شورای عالی انقلاب فرهنگی به عضویت هیئت امنای دانشگاه آزاد درآمده بود.
ریاست هیئت امنای دانشگاه آزاد را علی‌اکبر ولایتی بر عهده دارد. او وزیر خارجه سابق ایران و مشاور رهبر جمهوری اسلامی در امور بین‌الملل است که پس از ریاست جمهوری روحانی در سال ۱۳۹۲، به ریاست مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت و پس از درگذشت اکبر هاشمی رفسنجانی (زمستان ۱۳۹۵) به ریاست هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی منصوب شد.
"کودتای دولت در سایه"
فرهاد رهبر که چهره‌ای محافظه‌کار و امنیتی شناخته می‌شود، در جریان مبارزات انتخاباتی امسال (اردیبهشت ۱۳۹۶) در ستاد انتخاباتی ابراهیم رئيسی بود. آخرین سمت او دبیری کارگروه اقتصادی آستان قدس رضوی بوده است؛ مجموعه‌ای که ریاست آن با رئیسی است.
رهبر در دولت محمد خاتمی، معاون اقتصادی وزارت اطلاعات بود؛ در دولت محمود احمدی‌نژاد هم مدتی رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و پس از آن رئیس دانشگاه تهران.
به همین دلیل اخراج خبرنگاران در روزهای اخیر در پیوند با انتصاب احتمالی این چهره امنیتی به ریاست دانشگاه آزاد ارزیابی می‌شود. کاربری از "دوران سیاه" ریاست او بر دانشگاه تهران نوشته است؛ دورانی که پس از انتخابات جنجال‌برانگیز سال ۱۳۸۸ تشدید شد و در مبارزات انتخاباتی سال ۱۳۹۲ هم بارها به آن اشاره شد.
همزمان با انتشار خبر اخراج خبرنگاران عکسی از فرهاد رهبر در دیدار با ابراهیم رئیسی منتشر شده است. گفته می‌شود رهبر پس از معرفی برای ریاست دانشگاه آزاد، در نخستین دیدار با یک مقام مهم سیاسی-مدیریتی به ملاقات رئیسی رفته است.
همین موضوع به بحث‌ها درباره "اعمال نفوذ جناح‌های اصولگرا" با اهرم نهادهای انتصابی دامن زده است.
واکنش یاسر هاشمی به اخراج خبرنگاران
اخراج خبرنگاران از زیرمجموعه‌های دانشگاه آزاد در عین حال به نظر می‌رسد مختص روزهای اخیر نباشد. یاسر هاشمی، فرزند اکبر هاشمی رفسنجانی که چندی پیش از ریاست دفتر هیئت امنای دانشگاه آزاد برکنار شد، حدود دو هفته پیش یادداشتی خطاب به روزنامه‌نگاران اخراجشده تنظیم کرده بود. پایگاه اینترنتی "جماران" پانزدهم تیرماه متن این یادداشت را که در آن به "همکاران سابق در تحریریه روزنامه فرهیختگان، خبرگزاری آنا و ایسکانیوز" اشاره شده بود، منتشر کرد.
یاسر هاشمی حدود یک ماه پس از برکناری حمید میرزاده، رئیس دانشگاه آزاد، از ریاست هیئت امنای دانشگاه آزاد کنار گذاشته شد. او برکناری میرزاده را "هاشمی‌زدایی" در دانشگاه آزاد خوانده بود. یاسر هاشمی همچنین به سرپرستی علی‌محمد نوریان بر دانشگاه آزاد انتقاد کرده بود. نوریان در دولت دهم به حکم محمود احمدی‌نژاد معاونت ریاست‌جمهوری و ریاست سازمان محیط زیست را بر عهده داشت.
مجموعه‌ی رسانه‌ای دانشگاه آزاد در سال‌های گذشته بارها در صدر خبرها قرار گرفته است. یکی از پر سر و صدا ترین موارد در پاییز ۱۳۹۵ بود که احسان مازندرانی، سردبیر روزنامه فرهیختگان، وابسته به دانشگاه آزاد، در اعتراض به روند رسیدگی به پرونده خود اعتصاب غذا کرد و از زندان به بیمارستان منتقل شد. سپاه پاسداران مازندرانی را ۲۸ آبان ۱۳۹۴ دستگیر کرده بود. همان زمان در تلویزیون جمهوری اسلامی از مازندرانی و برخی دیگر از روزنامه‌نگاران دستگیرشده با عنوان "باند نفود رسانه‌های غربی در ایران" یاد شد.
به ادعای نزدیکان مازندرانی، نزدیکی او به هاشمی رفسنجانی دلیل دستگیری بر مازندرانی بوده و هدف اصلی فشار بر هاشمی رفسنجانی بوده است.
در لابه‌لای واکنش‌های اینترنتی به خبر اخراج روزنامه‌نگاران مسئله‌ای شناخته‌شده در فضای رسانه‌ای ایران باز هم به چشم می‌خورد: عدم امنیت شغلی روزنامه‌نگاران. بسیاری از روزنامه‌نگاران خود یا همکاران خود را "مرغ عزا و عروسی" در فضای سیاسی برشمرده‌اند.