ادامه اختلاف نظر ترامپ و مکرون بر سر برجام
۱۳۹۷ اردیبهشت ۴, سهشنبهدونالد ترامپ و امانوئل مکرون، رؤسای جمهوری آمریکا و فرانسه، روز سهشنبه (۲۴ آوریل/ ۴ اردیبهشت) در یک نشست خبری دیدگاههای خود درباره مسائل مختلف بینالمللی را بیان کردند.
ترامپ در این کنفرانس خبری با انتقادی تلویحی از توافق دولت اوباما با ایران گفت: «پیش از ارائه مبالغی هنگفت به ایران در جعبهها و بشکهها باید به فکر توافقی میبودیم که (نقش ایران) در یمن، سوریه و عراق را نیز در بر میگرفت.»
رئیس جمهور آمریکا افزود: «با رئیس جمهوری فرانسه بر سر ممانعت از دسترسی ایران به سلاح اتمی توافق کردهایم و از همه ابزارها در این راه استفاده میکنیم.»
ترامپ با اشاره به اقدام مشترک آمریکا و فرانسه در حمله به سوریه پس از حمله احتمالی شیمیایی در غوطه، فرانسه را شریک قابل اعتماد ایالات متحده توصیف کرد.
ترامپ در این کنفرانس دوباره به برجام حمله کرد و آن را "فاجعه" و توافقی "خوفناک" و "احمقانه" توصیف کرد. او تهدید کرد که اگر ایران برنامه هستهای خود را از سر بگیرد با مشکلات بزرگتری مواجه خواهد شد که پیش از این با آن مواجه نشده است.
ترامپ در توضیح انتقاد خود نسبت به برجام گفت: «این چه توافقی است که نه به برنامه موشکی ایران پرداخته و نه به سیاستهای ایران در منطقه.»
رئیس جمهور آمریکا این که در اردیبهشت ماه درباره ماندن یا نماندن در برجام چه تصمیمی خواهد گرفت را نامعلوم گذاشت: «هیچ کسی نمیداند در ماه مه (۲۲ اردیبهشت) چکار خواهم کرد. باید ببینم آیا توافقی تازه با پایهای استوار را میتوانیم شکل دهیم؛ این توافق موجود (برجام) پوسیده است و نباید هرگز حاصل میشد.»
دفاع مکرون از برجام
در این کنفرانس خبری اما مکرون، رئیس جمهوری فرانسه، گرچه با نگرانیهای ترامپ در مورد "برنامه موشکی" و سیاستهای منطقهای ایران تفاهم و همراهی نشان داد، ولی همچنان در مقام دفاع از برجام برآمد: «درباره ایران، من و شما مواضعمان را گفتیم. شما میگویید برجام بد است، (ولی) ما میگوییم این توافق تا کنون عمل کرده و تا چند سال میتواند بماند.»
مکرون خطاب به ترامپ افزود: «من با شما موافقم که باید ایران را در یمن، سوریه و لبنان مهار کنیم و این ممکن است. ما هم میگوییم فعالیتهای موشکی ایران باید پایان یابد. باید ابتدا خود به توافق دست یابیم و سپس مثلاً درباره سوریه به توافق برسیم. باید با روسیه و ترکیه در موضوعات مهمی مانند سوریه به رایزنی بپردازیم تا توافقی حاصل شود. ما در خلاء قرار نداریم. نباید برجام را پاره کرد؛ این راه خوبی نیست.»
بیشتر بخوانید: «مکرون بر خلاف ترامپ مسائل ایران را تفکیک میکند» • گفتوگو
اظهارات ترامپ و مکرون در حالی بیان شد که ساعاتی پیشتر، حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، در سخنرانیای در تبریز تهدید کرد که «اگر کسی بخواهد به پیمان با ملت ایران خیانت کند، عواقبش پای آنها را میگیرد چراکه ملت و دولت ایران برای هر مرحلهای از اقدامات آنها برنامه دارد و مشکلی را پیشِرو نداریم.» روحانی ابراز امیدواری کرد که بحران ارزی موجود که قسما به مناقشه بر سر برجام نسبت داده میشود به زودی حل و فصل شود.
علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، نیز روز سهشنبه تهدید کرد که در صورت خروج آمریکا از برجام، خروج ایران از قرارداد منع گسترش سلاحهای هستهای یکی از گزینههای احتمالی خواهد بود.
بیشتر بخوانید: شمخانی: گزینه محتمل ما در برابر ترامپ، خروج از انپیتی است
دیدار مکرون با ترامپ در حالی است که چند روز دیگر آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، نیز به عنوان دومین نفر از رهبران با نفوذ اروپا به واشنگتن خواهد رفت. انتظار میرود که برجام در دیدار مرکل با ترامپ نیز از مهمترین موضوعات مطرح باشد. این که تمام این تلاشها و مذاکرات ترامپ را به ماندن در برجام متقاعد کند، امری قطعی نیست.
بیشتر بخوانید: آنگلا مرکل در مصاحبه با تلویزیون اسرائیل از برجام دفاع کرد
ترامپ: کشورهای منطقه باید هزینه بپردازند
بخشی دیگر از کنفرانس خبری در کاخ سفید به اظهارات ترامپ درباره رابطه آمریکا با کشورهای منطقه اختصاص داشت. او گفت: «کشورهایی در منطقه قرار دارند که بسیار ثروتمند هستند اما اگر کمک ما نبود، حتی یک هفته هم دوام نمی آوردند.» ترامپ این کشورها را به تامین هزینه حضور آمریکا در منطقه فراخواند و گفت: «آنها باید برای اتفاقاتی که میافتد هزینه بپردازند، ایالات متحده با ناخرسندی در خاورمیانه هست، من مسئولیت آن را قبول نمیکنم، خیلی شرمنده خواهم بود که هفت هزار میلیارد دلار در خاورمیانه هزینه شده است اما وقتی که میخواهم دیوار یا مدرسه بسازم، (مسئولان) بگویند که پول نداریم.»
ترامپ علاوه بر تاکید بر ضرورت تامین هزینه حضور آمریکا در منطقه از سوی کشورهای ثروتمند آنجا، از این کشورها همچنین خواست که سربازانشان را هم وارد میدان کنند: «آنها باید سربازانشان را وارد عرصه کنند. ما بخش بزرگی از نیروهایمان را به کشور باز خواهیم گرداند، ولی باید مسیر نظامی را ببندیم وگرنه ایران به سرعت خلاء حضور ما را پر خواهد کرد.»