ارتش و شبهنظامیان شیعهی عراق سنجار را از کردها پس گرفتند
۱۳۹۶ مهر ۲۵, سهشنبهپیشمرگههای کرد در مناقشه با دولت مرکزی عراق، از مناطق دیگری در شمال این کشور عقبنشینی کردند. به گفته محافل نظامی کرد، پیشمرگهها شهر سنجار (شنگال) را ترک کردهاند.
به گزارش شبهنظامیان شیعهی مورد حمایت ایران در روز سهشنبه (۱۷ اکتبر/ ۲۵ مهر)، نیروهای دولتی و متحدان آن این شهر را از کردها پس گرفتهاند و پیشمرگهها هم بدون هیچ مقاومتی عقبنشینی کردهاند.
با عقبنشینی کردها، نیروهای دولتی، شبهنظامیان شیعه موسوم به حشد شعبی (بسیج مردمی) و دیگر نیروهای وفادار به دولت مرکزی عراق کنترل شهر سنجار را در دست گرفتند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
ساکنان سنجار یا شنگال را عمدتا ایزدیها تشکیل میدهند. به گفته شاهدان عینی، شمار زیادی از خانوادههای ایزدی از شهر گریختهاند و به سمت منطقه خودمختار اقلیم کردستان حرکت کردهاند.
پیشمرگههای کرد از اواخر سال ۲۰۱۴ میلادی که این منطقه را از گروه تروریستی "دولت اسلامی" (داعش سابق) پس گرفتند، کنترل سنجار را در دست داشتند. داعش با حمله به این شهر، هزاران مرد را کشته و از بسیاری از زنان ایزدی به عنوان برده جنسی استفاده کرده بود.
تسلیم میدانهای نفتی به دولت عراق
طبق گزارش محافل نزدیک به پیشمرگهها، کردها از میدانهای نفتی "افانا" و "بای حسن" واقع در شمال غربی کرکوک نیز عقبنشینی کردهاند.
سنجار نیز همچون کرکوک جزو مناطق مورد مناقشه میان اقلیم کردستان و دولت مرکزی عراق است. ارتش عراق و متحدان آن و در درجه نخست شبهنظامیان شیعهی مورد حمایت ایران روز دوشنبه، بدون آنکه با مقاومت جدی پیشمرگههای کرد مواجه شوند، وارد کرکوک شدند و کنترل آن را در دست گرفتند.
کانون اختلافات دولت مرکزی عراق با اقلیم کردستان بر سر همهپرسی، در کرکوک متمرکز شده است. این استان موقعیتی ویژه دارد؛ یعنی نه در چارچوب خاک اقلیم کردستان تعریف شده و نه تا پیش از این دولت مرکزی بر آن تسلط داشته است.
جمعیت کرکوک ترکیبی ناهمگون از کردها، عربها و ترکمنها دارد که هر یک خود را مالک آن میدانند. کردها در این میان حق بیشتری برای خود قائلاند و این شهر نفتخیز را "قلب کردستان" میخوانند. ترکیب ویژه قومی، در کنار وجود ۴۰ درصد نفت عراق در این استان، کرکوک را به کانون درگیری میان اربیل و بغداد تبدیل کرده است.
از سال ۲۰۰۵ میلادی و طبق ماده ۱۴۰ قانون اساسی عراق، قرار بوده یک همهپرسی با نظارت سازمان ملل سرنوشت کرکوک را تعیین و حقوق کردها و دولت مرکزی را در این شهر روشن کند. این همهپرسی اما تا به حال عملی نشده است. بعد از محاصره کرکوک توسط داعش در ۳ سال پیش، پیشمرگههای کرد موفق شدند کنترل شهر را در دست بگیرند.
اقدام اخیر نظامی بغداد در کرکوک و سنجار بخشی از عملیات دولت مرکزی برای تسلط بر مناطق مورد مناقشه با کردهاست. این اقدام همچنین پاسخی است به برنامه اقلیم کردستان برای جدایی از خاک عراق؛ برنامهای که نخستین گام عملی آن با برگزاری "همهپرسی استقلال" برداشته شد.
همهپرسی مناقشهبرانگیز استقلال کردستان عراق روز ۲۵ سپتامبر (سوم مهر) در سه استان اربیل، سلیمانیه و دهوک، به اضافه "مناطق مورد مناقشه" با بغداد از جمله کرکوک، برگزار شد.
در همهپرسی یادشده حدود ۷۲ درصد از بیش از ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار واجد شرایط شرکت کردند و بیش از ۹۳ درصد از آنان به "استقلال" کردستان عراق رأی مثبت دادند.