اردوغان خشم روسیه را برانگیخته است
۱۳۹۱ مهر ۲۱, جمعهروز پنجشنبه (۲۰مهر / ۱۱اکتبر) رجب طیب اردوغان، نخست وزیرترکیه در یک کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد که هواپیمای مسافربری سوریه که توسط نیروی هوایی ترکیه به فرود اجباری وادار شده بود، حامل "مواد و تجهیزاتی" بوده است که کاربرد نظامی دارند. او تاکید کرد: «هیچ کس حق ندارد از هواپیماهای مسافربری برای نقل و انتقال اسلحه، خودرو و مهمات استفاده کند. این مغایر قوانین بینالمللی است.»
نخستوزیر ترکیه همچنین گفت، موادی که در هواپیما کشف شدهاند از جانب یک ادارهی روسی که با صنعت شیمی در ارتباط است به آدرس وزارت دفاع سوریه ارسال شدهاند. به گفتهی وی ماموران ترکیه این مواد را به قصد بازرسی دقیقتر توقیف کردهاند.
ایرباس سوری روز چهارشنبه (۱۰ اکتبر) با ۳۵ مسافر از مسکو راهی سوریه بود.
واکنش روسیه
وزارت امور خارجهی روسیه با انتشار بیانیهای از فرود اجباری ایرباس سوری در فرودگاه آنکارا انتقاد کرد. در این بیانیه آمده است که جان ۱۷ مسافر روسی، از جمله چند کودک، با این عملیات به خطر افتاده است. وزارت امور خارجهی روسیه در بیانیهی خود به اتهام رسانههای ترکیه مبنی بر حمل ۳۰۰ کیلوگرم مواد گوناگون که در ساخت موشک بهکار میروند پاسخی نداده است.
پیشتر الکساندر لوکاشویچ، سخنگوی وزارت خارجه روسیه از دولت ترکیه خواسته بود، ضمن توضیح در مورد فرود اجباری هواپیما «روشن سازد که در آینده چگونه جلوی حوادث مشابه را خواهد گرفت.»
روز چهارشنبه (۱۰ اکتبر) دولت روسیه اعلام کرد که سفر ولادیمیر پوتین رئیس جمهور این کشور به ترکیه که قرار بود دوشنبه آینده صورت گیرد، به تعویق افتاده است. اینکه آیا این اقدام واکنشی به فرود اجباری هواپیمای سوری بوده است یا خیر، مشخص نیست.
کارشناسان روسی معتقدند که ترکیه با این اقدام قصد تحریک روسیه را دارد. بوریس دوگلوف، از آکادمی علوم ریانووستنی میگوید که ترکیه درگیر یک تنش جدی با سوریه است و در این میان روسیه را که از سوریه پشتیبانی میکند، دشمن خود میداند.
ولادیمیر یوزیف، کارشناس علوم سیاسی مقیم مسکو نیز معتقد است که ترکیه با این اقدام قصد فشار بر روسیه را دارد. به گفتهی او، دولت ترکیه تلاش میکند که از راههای گوناگون روسیه را به قطع حمایت از رژیم اسد وادارد.
"جنگ اردوغان"
برخی کارشناسان سیاسی معقتدند که اقدامات ترکیه در روزهای اخیر، از جمله ارسال توپ و تانک و ۲۶ جنگندهی اف ۱۶ به مرزهای جنوبی و گرفتن مجوز از مجلس برای عملیات نظامی برون مرزی، تنش با سوریه را تشدید کرده است.
دولت ترکیه پس از درگیریهای مرزی و کشتهشدن پنج غیرنظامی ترک لایحهای به مجلس ارائه کرد و خواستار مجوز استفاده از نیروی نظامی در صورت بروز مناقشههای مرزی شد. مجلس نیز در نشست فوقالعادهای که روز پنجشنبه، ۴ اکتبر برگزار شد با این لایحه موافقت کرد.
با وجود اینکه بشیر آتالای، معاون نخست وزیر ترکیه تاکید کرد که این مجوز به معنای آغاز جنگ علیه سوریه نیست، شماری از شهروندان آنکارا و استانبول در روزهای گذشته با شعارهایی نظیر "ما با جنگ مخالفیم" و "جنگ اردوغان"، علیه سیاست دولت ترکیه دست به تظاهرات زدند.
روزنامهی آلمانیزبان تاگس اشپیگل به نقل از چند تن از روشنفکران و فعالان سیاسی ترکیه مینویسد که دولت ترکیه با "تصمیمات نابجا" خود را بیش از حد وارد بحران سوریه کرده و به تنش با کشور همسایه دامن زده است.
دولت ترکیه تا کنون به انتقادات منتقدان خود اهمیتی نداده است. تنها یک بار اردوغان در یک سخنرانی اظهار داشت که «مخالفان لایحهی سوریه در برابر تاریخ شکست خوردهاند».
بر اساس گزارش تاگس اشپیگل، نظرسنجیهایی که تاکنون انجام شده، بیانگر آنند که دوسوم شهروندان بالغ ترکیه با سیاست دولتشان در رابطه با بحران سوریه مخالفند.
.