ارزیابیهای متفاوت از اهداف نشست کردها در مسکو
۱۳۹۵ بهمن ۲۷, چهارشنبه"سازمانهای مدنی، مطبوعاتی و روشنفکری کرد در روسیه" از احزاب کرد ایران، عراق، سوریه و ترکیه دعوت کرده تا روز چهارشنبه (۲۷ بهمن/ ۱۵ فوریه) در یک کنفرانس بینالمللی در مسکو شرکت کنند. هرچند رسانههای خبری این اجلاس را "نشست جهانی کردها" توصیف کردهاند اما برخی از دعوتشدگان به "دویچه وله" گفتند "فقط احزاب کرد سوری حامی پکک که با مسکو و رژیم بشار اسد هماهنگ و همسو عمل میکنند" به این نشست دعوت شدهاند.
بیشتر بخوانید:ملاقات لاوروف با رهبر حزب کردهای ترکیه
ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه روز چهارشنبه در نشست هفتگی خود در مسکو در همین زمینه گفت از نشست برخی از گروههای کرد از جمله اتحاد دمکراتیک خلق در مسکو اطلاع ندارد و وزارت امور خارجه روسیه در چنین نشستی شرکت نخواهد داشت.
خبرگزاری کردپرس هم از قول مسئول روابط خارجی "حزب دموکرات کردستان" عراق خبر داده که نشست مسکو "مشورتی" است. او گفته است دولت اقلیم کردستان هیچگونه دعوتنامه رسمی برای حضور در این نشست، دریافت نکرده است.
حزب دموکرات کردستان ایران به نشست مسکو دعوت شد
اما یکی از مقامهای ارشد "حزب دموکرات کردستان ایران" میگوید این حزب به نشست مسکو دعوت شده است. حسن شرفی، جانشین دبیرکل این حزب به "دویچه وله" گفت: «ما دعوت شده بودیم اما به هر دلیلی آنجا نرفتیم و حضور پیدا نکردیم ولی پیام کتبی فرستادیم و نظرات خود را در پیام مطرح کردیم. ما در پیام خود وضعیت کردها در ایران را در میان گذاشتیم.»
آقای شرفی در پاسخ به این پرسش "دویچه وله" که چرا حزب دموکرات کردستان ایران به مسکو نرفته است، میگوید: «موقعیت ما در عراق به گونهایست که سفر به جاهای دیگر برای ما محدود است و به دلیل نداشتن گذرنامه مشکلاتی داریم. از طرف دیگر برای ما روشن نبود که هدف نشست چی هست و درباره چه موضوعی نتیجهگیری میشود. ما فکر کردیم که مسائل دیگری باید باشد که آنجا طرح میشود و حضور ما در آنجا شاید مناسب نباشد.»
حزب کومله به نشست کردها در مسکو دعوت نشد
برخلاف حزب دموکرات کردستان ایران، از جریان دیگر کردهای ایران، یعنی حزب کومله دعوت نشده است. عبدالله مهتدی به "دویچه وله" گفت: «دعوتنامهای به دست ما نرسیده و احزاب کرد ایرانی به نظر من شرکت نخواهند کرد. بیشتر افرادی که شرکت کردند پکک و اقمارش هستند.»
بیشتر بخوانید: گشایش دفتر نمایندگی کردهای سوریه در مسکو
آقای مهتدی اضافه کرد: «ارتباط روسها با کردها تاریخی است. مقاطعی هست که روسها از کردها پشتیبانی کردند و مقاطعی هم روسها به کردها پشت کردند. این مسئله به منافع و توان روسها بستگی دارد. در دوره اخیر کردهای ایران مشکلی با روسیه ندارند. اما روسیه از جمهوری اسلامی ایران پشتیبانی میکند و ما امیدواریم هیچ قدرت خارجی از این رژیم حمایت نکند.»
مهتدی در پاسخ به این پرسش "دویچه وله" که چرا کردها به مذاکرات صلح سوریه در شهر آستانه و ژنو دعوت نشدهاند، چنین پاسخ داد: «حزب اتحاد دموکراتیک کردهای سوریه که نیروی مسلح دارد و حاکم شده است متحد بشار اسد است و در نتیجه این امر برای حضور آنها مشکل ایجاد میکند. احزاب دیگر کرد هم هستند با حزب پکک در کردستان سوریه مشکل دارند. چون بین آنها و رژیم بشار اسد نوعی هماهنگی و همسویی وجود دارد و این اختلاف درونی باعث شده است که کردها نتوانند پای میز مذاکره بنشینند.»
میانجیگری روسیه میان بشار اسد و کردهای سوریه
سرو قادر، مسئول "مرکز پژوهش و توسعهی اقلیم کردستان" به "دویچه وله" میگوید مقامهای روس بین بشار اسد و حزب اتحاد دموکراتیک خلق میانجیگری میکنند. لاوروف اخیرا به این موضوع اعتراف کرد. در نتیجه این مذاکره، حزب کردهای سوریه ۸ منطقه در شمال حلب (تل رفعت، روستای میناق، پایگاه هوایی میناق، تل جبین، مایر و یک روستا در شمال شهر حلب) را به رژیم بشار اسد واگذار کرده است.
این کارشناس کرد عراقی اضافه کرد "حزب اتحاد دموکراتیک خلق سوریه" در جلسهای با حضور نمایندگان دولت مرکزی سوریه و نمایندگانی از کشور روسیه این مناطق را به دولت مرکزی سوریه واگذار کرده است. به نظر این کارشناس کرد مقیم اربیل، نشست مسکو ادامه فعالیت روسها در راستای نزدیکی بیشتر بشار اسد و کردهاست.
بیشتر بخوانید: نزدیکی بیشتر در روابط کردهای سوریه با روسیه
رحیم رشیدی، روزنامهنگار کرد مقیم واشنگتن هم میگوید، حزب کارگران کردستان ترکیه (پکک) کە دارای روابط حسنە با روسیە بوده و از پشتیبانی مسکو و متحدان آن در منطقە نیز برخوردار است، خواستار شده بود که در ۱۵ماە فوریە ٢٠١٧ کنفرانسی در مسکو تحت عنوان "آیندە کردها در خاورمیانە" برگزار شود.
این روزنامهنگار به دویچه وله گفت: «بنا بە اطلاعاتی کە دریافت نمودەام، شاخەهای وابستە بە پکک در بخشهای دیگر کردستان پایەهای اصلی شرکتکنندگان در این کنفرانس هستند.»
رشیدی در ادامه گفت: «در طول هفتەهای گذشتە "پژاک"، کە شاخە پکک برای کردستان ایران است، در زمینە راضی نمودن احزاب ریشەدار کردستان ایران با آنان دیدارو گفتوگوهایی داشته و تلاش نموده آنان را برای شرکت در کنفرانس مسکو ترغیب کند، ولی بنا بە اطلاعات بندە پژاک در این زمینە به موفقیتی دست نیافته است.»
به گفته این روزنامهنگار: «روسیە میخواهد بە عنوان یک ابرقدرت، در خاورمیانە رهبری استراتژیک منطقەای را بە دست گیرد. روسیە کماکان تلاش نمودە که اقتدار و توانایی اقتصادی و نظامی آمریکا در منطقە را بە چالش بکشد. روسیە برای نیل بە این هدف استراتژیک، حتی ترکیە را در بحران سوریە بە بازی گرفتە است و فکر میکند کە شاید بتواند آنکارا را از واشنگتن دور نگە دارد.»
بیشتر بخوانید: "یگانهای مدافع خلق"، موضوع کشاکش قدرتهای بزرگ
بهنظر رحیم رشیدی، نشست مسکو به سود کردها نیست. او دراین باره به "دویچه وله" گفت: « مسکو تغییر مرزهای خاورمیانە و سرنگونی اسد و آیتاللەهای ایران را در راستای منافع خویش نمیبیند. با نگاهی گذرا بە سیاستها و عملکردها پکک در طول چند سال گذشتە و نزدیکی این جریان به تهران و دمشق و اکنون بغداد، و دوری جستن از یک استراتژی ملی و کردستانی و مخالفت آشکار و بیپردە با اعلام دولت مستقل در کردستان عراق و کانتونسازی و سرکوب کل جریانهای سیاسی در کردستان سوریە، نتیجە میگیرم کە چنین کنفرانسی در راستای منافع عمومی و بلندمدت کردستان نیست.»