اسرائیل در تب انتخابات پارلمانی

حدود ۴/۸ میلیون اسرائیلی این فرصت را دارند که در روز سه‌شنبه (۱۰ فوریه، ۲۲ بهمن ماه) به پای صندوق‌های رأی رفته و ۱۲۰ نماینده را برای تشکیل هجدمین دوره‌ی پارلمان این کشور (کنست) برگزینند.

رقابت دو حزب بزرگ اسراییل، کادیما و لیکود، تاکنون تنگاتنگ بوده است. طبق آخرین نظرسنجی‌های انجام شده، حزب لیکود به رهبری بنیامین نتانیاهو ۲ کرسی بیشتر از حزب کادیما کسب خواهد کرد. رهبری کادیما را زیپی لیونی، وزیر خارجه کنونی اسرائیل، برعهده دارد.

حمایت اولمرت از لیونی

اهود اولمرت، نخست وزیر اسرائیل، در آستانه‌ی برگزاری انتخابات، شهروندان این کشور را فراخوانده است که با توجه به «سرنوشت‌ساز بودن مسائل کنونی» از حق خود استفاده کنند و رای خود را به صندوق‌ها بریزند.

به گفته‌ی اولمرت، دولت جدید اسرائیل باید اطمینان خاطر داشته باشد که از پشتیبانی اکثریت قاطع مردم برخوردار است.

اولمرت با وجود داشتن رابطه‌ای پرتنش با زیپی لیونی، وزیر امور خارجه‌اش، اعلام کرده که از او در انتخابات حمایت کرده است. وی در روز یکشنبه (۸ فوریه) گفته است: «من امیدوارم که او نخست وزیر اسرائیل بشود.» اولمرت ضمن ابراز امیدواری از انتخاب لیونی تصریح کرد که او کسی است که می‌تواند رهبری اسرائیل را بر عهده بگیرد و فرایند صلح خاورمیانه را به پیش برد.

این سخنان اولمرت از این رو درخور توجه است که او هیچگاه از انتقاد از لیونی ابا نداشته و همچنین آشکارا اظهار داشته بود که ترجیح می‌دهد، شائول موفاز، وزیر راه و ترابری اسرائیل، در رأس حزب کادیما قرار گیرد.

وعده‌های نتانیاهو

در این میان رسانه‌های اسرائیل از حاکم شدن جوی ناآرام در جبهه‌ی بنیامین نتانیاهو، رهبر حزب اپوزیسیون، یعنی حزب لیکود، خبر می‌دهند. حزب لیکود که طبق نظرسنجی‌های هفته‌های گذشته سخت از حزب کادیما پیش گرفته بود، در آستانه‌ی برگزاری انتخابات، محبوبیت خود را از دست داده است.

نتانیاهو، رهبر لیکود، اسرائیلی‌ها را فراخوانده که مبادا به دلیل اطمینان پیشاپیش به پیروزی قاطع حزبش، رای خود را به دلایل تاکتیکی به دیگر حزب‌های راستگرا بدهند. او که خود زمانی نخست وزیر اسرائیل بوده، تاکنون نتوانسته است، مانع افزایش سریع و چشمگیر محبوبیت آویگدور لیبرمن از حزب افراط‌گرای «اسرائیل، خانه‌ی ما» بشود. طبق نظرسنجی‌ها انتظار می‌رود که حزب لیبرمن با توجه به شعارهای تحریک‌آمیز ضدعربی او، تا ۱۹ کرسی پارلمان را از آن خود کند.

جالب توجه آنکه نتانیاهو برای جلوگیری از محبوبیت روزافزون حزب «اسرائیل، خانه‌ی ما» اعلام کرده که در صورت پیروزی در انتخابات، مسئولیت یکی از وزارتخانه‌های مهم را به لیبرمن واگذار خواهد کرد.

از سوی دیگر زیپی لیونی، وزیر امور خارجه‌ی اسرائیل و رهبر حزب کادیما در تلاش است که از روند کنونی سود جوید و به ویژه حمایت اعراب اسرائیلی و هواداران جناح چپ را جلب کند. «دو سه کرسی ِ بیشتر و ما می‌توانیم نتانیاهو را شکست دهیم!»؛ این شعاری است که در آستانه‌ی انتخابات از زبان لیونی به گوش می‌رسد.

علل انتخابات زودرس

با توجه به رسوائی‌های مالی اهود اولمرت، نخست وزیر اسرائیل، دولت ائتلافی وی فروپاشیده و تلاش‌های جانشین وی، زیپی لیونی، برای تشکیل دولتی جدید با ناکامی روبرو شده است. از این رو مردم اسرائیل، یک سال زودتر از موعد مقرر نمایندگان پارلمان، و به این ترتیب، دولت جدید خود را انتخاب می‌کنند.

نظرسنجی‌ها حاکی از پیروزی احتمالی جناح راست است، اگرچه گفته می‌شود که ۲۰ درصد از واجدان شرایط نهایی، هنوز تصمیم نهایی خود را نگرفته‌اند که رأی‌شان را به کدام حزب یا لیست خواهند داد. از سال ۱۹۸۸ تاکنون هیچ دولتی در اسرائیل نتوانسته‌ است در طول دوره‌ی رسمی، بر سر قدرت بماند.

کم‌ثباتی دولت‌ها در اسرائیل تا اندازه‌ای از شکاف میان احزاب مختلف و نیز ساختار ناهمگون جمعیت این کشور که بسیاری از آنها مهاجر هستند، سرچشمه می‌گیرد. از آن گذشته نباید فراموش کرد که احزاب برای ورود به پارلمان به کسب تنها دو درصد از آرا نیاز دارند. این در حالی است که برای نمونه در آلمان، احزاب تنها زمانی به پارلمان راه می‌یابند که از مانع ۵ درصد عبور کنند.

در انتخابات روز سه‌شنبه (۱۰ فوریه، ۲۲ بهمن) در اسرائیل ۳۴ حزب یا دسته‌های حزبی شرکت می‌کنند که با توجه به پایین بودن میزان شرط ورود (۲ درصد آرا)، نمایندگان بسیاری از آن‌ها به صف حاضران در هجدهمین دوره از مجلس این کشور خواهند پیوست.

چهار حزب مهم اسرائیل در این دوره از انتخابات عبارتند از:

• حزب کادیما (محافظه‌کار) به رهبری زیپی لیونی، وزیر خارجه کنونی
• حزب لیکود (راست) به رهبری بنیامین نتانیاهو
• حزب کارگر (سوسیال دمکرات) به رهبری اهود باراک، وزیر دفاع کنونی
• حزب «خانه‌ی ما، اسرائیل» (ملی‌گرای افراطی) به رهبری آویگدور لیبرمن