البرادعی: ضمانت برنامه هسته‌ای ایران دشوار است
۱۳۸۷ مهر ۱, دوشنبه
محمد البرادعی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، این نگرانی مقامات جمهوری اسلامی را بی‌مورد دانست که تحقیقات آژانس از برنامه‌های هسته‌ای ایران امنیت ملی این کشور را به خطر می‌اندازد. او که روز دوشنبه، ۲۲ سپتامبر، در جلسه‌ی شورای حکام آژانس سخن می‌گفت، اطلاعات ارائه شده از سوی ۱۰ کشور از برنامه هسته‌ای ایران را، موجب بروز نگرانی توصیف کرد وعدم همکاری ایران را مانع رفع آنها دانست.
مدیرکل آژانس گفت که مؤسسه‌ی تحت مسئولیت او کنجکاوی و حساسیتی در مورد موشک‌ها و سلاح‌های متعارف ایران ندارد، بلکه تمرکزش به طور مشخص بر روی فعالیت‌های هسته‌ای این کشور است. به گفته‌ی البرادعی، آژانس به اطلاعاتی نیازمند است تا بتواند تأیید کند که فعالیت هسته‌ای ایران در راستای تولید سلاح اتمی نیست.
این سخنان البرادعی واکنشی بود به اظهارات علی اصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی. سلطانیه، روز دوشنبه، با اشاره به جلسه فنی ویژه آژانس که بعد از ارائه‌ی غیررسمی گزارش البرادعی درباره ایران تشکیل شد، گفت: ایران تحت فشار قرار گرفته تا با افشای اطلاعاتی که برای امنیت ملی‌اش حیاتی است دروغین بودن ادعاهای غرب را اثبات کند. او افزود، هیچ کشوری درباره فعالیت‌های نظامی متعارف خود اطلاعات ارایه نمی‌کند.
البرادعی در ادامه سخنان خود، از ایران خواست که در اسرع وقت با اعمال شفافیت بیشتر در برنامه هسته‌ای اش و نیز با انجام همه‌ی اقدامات لازم، این اطمینان را تقویت کند که برنامه هسته‌ای‌اش ماهیتی تنها صلح‌آمیز دارد.
تقاضا از شورای حکام
مدیرکل آژانس در عین حال، از نمایندگان ۳۵ کشور شورای حکام خواست تا به بازرسانش اجازه دهند اصل اسناد نگران کننده در ارتباط با با برنامه هسته‌ای ایران را که آژانس از سرویس‌های اطلاعاتی کشورهای مختلف به دست آورده است، به تهران نشان دهند.
در گزارش تازه‌ی آژانس از پرونده هسته‌ای ایران که روز ۱۵ سپتامبر انتشار یافت از دستیابی این نهاد به اسنادی سخن رفته است که بر اساس آنها، جمهورى اسلامى مطالعاتی در زمینه استفاده از سانتریفوژهاى پیشرفته براى غنى سازى سریع‌تر اورانیوم، آزمایش مواد منفجره اتمی و تحقیقات بر روى کلاهک هاى هسته اى قابل حمل به وسیله‌ی موشک، انجام داده است.
این اسناد تا کنون به صورت دیجیتال به مقامات تهران نشان داده شده‌اند. جمهوری اسلامی اما خواهان دریافت اصل این مدارک است. کشورهای غربی بیم دارند که ارائه اصل اسناد، باعث افشای منابع اطلاعاتی آنها شود.
تشدید نگرانی‌ها در اسرائیل
نشست جاری شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی که از دوشنبه ۲۲ سپتامبر آغاز شده، یک هفته ادامه خواهد یافت. این نشست، نتایج تحقیقات آژانس درباره فعالیت‌های هسته‌ای احتمالی سوریه، پرونده هسته‌یی ایران و جدیدترین گزارش البرادعی درباره لیبی را مورد بررسی قرار خواهد داد. مسئله جانشینی محمد البرادعی، نیز یکی دیگر از موضوع‌های مورد بحث است. البرادعی اعلام کرده است که پس از پایان دوره مدیریتش در ۳۰ نوامبر۲۰۰۹، برای بار چهارم نامزد این مقام نخواهد شد.
یک روز پیش از شروع نشست شورای حکام، سازمان اطلاعاتی ارتش اسرائیل،AMAN))، در گزارشی به کابینه‌ی این کشور، اعلام کرد که ایران به مواد لازم برای تهیه‌ی یک سوم یا نیمی از یک بمب اتمی دست یافته است. آژانس اتمی در گزارش اخیر خود اعلام کرده است که ایران در حال حاضر روزانه ۶۰ گرم اورانیوم در شکل هکزا فلور اورانیوم (UF6) تولید می‌کند. به گفته‌ی یوسی بای‌داتس، رئیس بخش تحقیقات AMAN، ایران با این مقدار تولید اورانیوم، حداکثر تا دو سال دیگر به نقطه‌ای می‌رسد که ممانعت از تولید بمب اتمی توسط آن، غیرممکن می‌شود. بر مبنای این ارزیابی، شماری از رهبران نظامی اسرائیل بر این نظرند که تحریم‌های اعمال‌شده علیه ایران تا کنون نتایج مؤثری نداشته‌اند.
جلسه جدید گروه ۵+۱
در همین حال، وزارت خارجه‌ی فرانسه روز دوشنبه اعلام کرد که وزرای خارجه کشورهای گروه ۵+۱، متشکل از اعضای دائم شورای امنیت و آلمان بار دیگر روز پنجشنبه، ۲۵ سپتامبر، در حاشیه‌ی مجمع عمومی سازمان ملل گرد هم می‌آیند تا امکان تحریم‌های بیشتر عیله ایران را بررسی کنند. جلسه‌ی روز جمعه‌ی گذشته (۱۹سپتامبر) این گروه بدون نتیجه پایان یافت. کشورهای غربی با استناد به گزارش جدید آژانس، برنامه هسته‌ای ایران را همچنان مشکوک ارزیابی می‌کنند و خواهان تشدید تحریم‌ها هستند تا به نظر آنها، تهران مجبور شود غنی‌سازی اورانیوم را به حال تعلیق درآورد و شفاف‌سازی‌های بیشتری را در برنامه هسته‌ای‌اش صورت دهد. روسیه و چین اما با تشدید تحریم‌ها مخالفند و خواهان ادامه‌ی مذاکرات با ایران هستند.
شورای امنیت سازمان ملل تا کنون با رأی مثبت روسیه و چین سه قطعنامه علیه ایران صادر کرده است. اعمال تحریم علیه شماری از موسسات صنعتی، نظامی، بانکی و افراد حقیقی ایران و نیز ممنوعیت سفر شماری از افرادی که با برنامه هسته‌ای و موشکی این کشور در ارتباط هستند، از محورهای اصلی این قطعنامه‌هاست. جمهوری اسلامی تا کنون با رد اتهامات آژانس وبا طرح این نکته که برنامه هسته‌ای‌اش ماهیتی صرفا صلح‌آمیز دارد، قطعنامه‌های یادشده را محکوم کرده و به آنها واکنش نشان نداده است.