القاعده: استفاده از شبکه اینترنت برای عملیات تروریستی
۱۳۸۶ تیر ۱۴, پنجشنبه
القاعده علاقه‌ی خاصی دارد که خود را چونان یک شبکه تشکیلاتی بنماید. این سازمان اما ساختارش شبیه سازمان های تروریستی سنتی نیست، که کادرهایی مشخص و رهبری سخت گیر و انعطاف ناپذیری داشت.
القاعده از گروه های ناوابسته ای تشکیل یافته که در سراسر جهان پراکنده‌اند و مستقلاً عمل می‌کنند. این سازمان نامتمرکز مثل غده‌ای بدخیم در بدن، به شدت در حال رشد است و به مکان‌هایی رسوخ می‌کند که در گذشته ناممکن به نظر می‌رسیدند. دقیقاً به دلیل همین خصوصیت نامتمرکز ِ سازمانی‌ست که القاعده می‌تواند از شبکه ی اینترنت بیشترین استفاده را ببرد
.
اولریش اشنکنر (Ulrich Schneckener) کارشناس امور تروریسم در" بنیاد علم و سیاست" آلمان در شهر برلین، در توضیح ِ امکانات اینترنت و سایت‌های جدید اینترنتی از طرف تروریست‌ها برای گروه‌های نامستقل هوادار در سراسر جهان می‌گوید: «دراین سایت‌های اینترنتی می‌توان سؤالات مشخصی از رهبران مطرح کرد و در این راستا جواب‌های مشخصی نیز دریافت داشت. البته مشخص نمی‌شود که چه کسی به این سؤالات هواداران پاسخ می‌دهد، اما جواب‌ها به هر حال از طرف کسانی هستند که از نظر ایدئولوژیکی به تروریست‌ها نزدیک‌اند.»
بیش از یک سال است که شیوه ی برنامه ریزی القاعده در شبکه‌ی اینترنت تغییر یافته است. امروزه این سازمان از فن‌آوری پیشرفته‌ای چون فن‌آوری اینتراکتیو استفاده می‌کند که بیشتر با نام اختصاری Web 2.0 مشهور است.
در این فن‌آوری جدید، گروه‌های مختلف می‌توانند در یک سایت اینترنتی با یکدیگر به بحث و تبادل نظر بپردازند و دیدگاه‌های مختلف عقیدتی و همچنین شیوه‌های گوناگون مبارزاتی را با دشمن یا هوادارن‌شان مطرح سازند.
حسن سایت‌های جدید این است که در کنار اطلاع‌رسانی و بیان نظرگاه‌های جدید رهبران تروریستی، شنیدن صدا و تصویر آنان، دیدن مراسم مختلف، امکان ابراز نظر و طرح سؤالات مختلف نیز به کاربر داده می‌شود. این گونه سایت‌های اینترنتی این خاصیت را دارند که در صورت بسته شدن یکی، بسیاری دیگر بدون دغدغه به کار خود ادامه دهند. برنامه ریزان این سایت‌ها چنان عمل می‌کنند که هیچ رد پایی از آنان برای مأموران امنیتی باقی نماند.
در سایت‌های جدید اینترنتی دو بخش وجود دارد: بخش اول مربوط است به دیدگاه گردانندگان این سایت‌ها و خبرهای آنان برای هواداران‌شان در سراسر جهان و بخش دیگر به نظرگاه بازدیدکنندگان از این سایت‌های اینترنتی در موردهای مختلف و سؤالات آنها از مسئولان تشکیلات اختصاص یافته است.
در این بخش هر کس می‌تواند نظر خود را بنویسد و آنرا در سراسر جهان پخش کند.
ویدیوی مجاهدان چچنی به هنگام مبارزه، در حالی که شعارهای اسلامی در زمینه‌ی فعالیت‌های آنها به گوش می‌رسد، نمونه ای از بخش اول این سایت‌های اینترنتی هستند. در آنجا سخنرانی ایمان الظواهری، مرد شماره دوی شبكه تروريستى القاعده را می‌توان دید. در جای دیگر تمرین‌های نظامی‌ابومصعب الزرقاوى، رهبر اردني الاصل شبكه تروريستي القاعده در عراق را ، که به قتل رسید، یا شیوه‌های ساختن بمب‌های دست ساز را می‌توان مشاهده کرد.
رون پاز (Reuven Paz)، کارشناس اسرائیلی امور تروریسم در مورد این گونه سایت‌های اینترنتی می‌گوید: «روند تحول این سایت‌های اینترنتی نشانگر آن است که در سال‌های اخیر جوانان مسلمان این امکان را به دست آورده‌اند تا به تفکرات افراط گرایانه بپردازند. آنها برای این کار دیگر احتیاجی به رفتن به کلاس‌های درس در افغانستان و یا مدرسه‌ای در پاکستان ندارند تا برای جهاد اسلامی آماده شوند. اینترنت در حال حاضر این امکان را به این افراد داده تا هر گونه اطلاعات در مورد این کلاس ها را در اختیار آنها قرار دهد.»
اولریش اشنکنر (Ulrich Schneckener) کارشناس امور تروریسم در بنیاد علم و سیاست آلمان در شهر برلین، بر این نظر است که این صفحات اینترنتی اگرچه بسیار مضراند، اما آنها را نباید بست، زیرا آنها وسیله‌ای هستند برای آگاهی یافتن از بحث‌های درون‌سازمانی ِ تروریست‌ها. به گفته‌ی وی، با پیگیری مطالب مطرح شده در آنها می‌توان به روند برنامه‌ریزی‌های تروریستی پی برد: «به نفع سازمان‌های امنیتی نیست که جلوی تبلیغات این سایت‌های اینترنتی را بگیرند. ماموران امنیتی می‌توانند از راه مطالعه و پیگیری بحث‌های موجود به امکانات تروریست‌ها پی ببرند و شیوه‌های فکری طرفداران تندروی‌شان را زیر نظر داشته باشند، طرفدارانی که احتمالا با هسته‌ی مرکزی شبكه تروريستى القاعده نیز در ارتباط اند.»
محور اصلی بحث‌های مطرح شده در این صفحات موجه ساختن اقدامات تروریستی از نظرگاه اسلام رادیکال است و بیان شیوه‌های استراتژیک برای مبارزه با دشمن در شرایط گوناگون. مثلا مطرح می‌شود که آیا در اقدامات تروریستی می‌توان جان افراد بی گناه را به خطر انداخت یا نه. در این رابطه ویدئوهایی در این سایت‌ها نظرگاه‌های رهبران تروریست‌های اسلام گرا را در این مورد به اطلاع هواداران می‌رساند.
از دیگر اهداف تروریست‌ها از راه اندازی این سایت‌های مدرن اینترنتی ارتباط برقرار کردن با محافل دولتی ست. در این راستا تروریست‌ها با نشان دادن اقدامات تروریستی خود و گردن زدن افراد ربوده شده‌ی بیگناه به توضیح دلیل این گونه اقدامات خود می‌پردازند و سعی در موجه جلوه دادن این اقدامات می‌کنند.
اولریش اشنکنر در این مورد می‌گوید: «بخصوص نمایش این گردن زدن‌ها نشانگر استفاده تروریست‌ها از شبکه‌ی اینترنت برای نشان دادن این اقدامات مشمئزکننده است. آنها از راه اینترنت می‌توانند تمام مراسم گردن زدن را از ابتدا تا انتها به نمایش بگذارند. آنها امکان نشان دادن کامل این مراسم را در صورتی که ویدئوی این مراسم را برای فرستنده‌ای تلویزیونی بفرستند، ندارند. این فرستنده ها در صورت تمایل به پخش چنین مراسمی، فقط حاضر به پخش قسمتی کوتاه از آن هستند.»